ahmetbeyler
New member
Tüm dünya ortasındaki canlı yahut cansız elemanlarıyla bir değişim halinde. Daha büyük ölçekte cihanın kendisinde de bu değişimi gözlemleyebiliyoruz. Bu açıdan baktığımızda değişimin kaçınılmazlığını gorebiliyoruz. Değişim şahsi bazda sağlanacağı üzere toplumsal olarak da gerçekleştirilebilir. Bunun için karşımıza “kritik kütle” dediğimiz bir eşik çıkıyor. Her değişimin kritik kütlesi vardır ve bunun üzerinden toplumsal fikirleri ve hareketleri değiştirmek mümkün.
Bugün sizlere pazarlamacıların da üzerinde durduğu kritik kütleyi daha uygun anlamanızı sağlayacak “Yüzüncü Maymun Fenomeni”nden bahsedeceğiz. Kritik kütleyi anlamamızı sağlamak için 1952 yılında başlayıp 30 yıldan fazla mühlet devam eden bir deney üzerinden türeyen bu fenomen, bizlere toplumsal önyargıların nasıl aşılacağını da gösteriyor. Haydi gelin bu biçimde Pasifik Okyanusu’nda yer alan Japonya’nın Koshima adasındaki deneyin kıssasını yakından tanıyalım.
Yüzüncü Maymun Fenomeni’nin kıssası
Ken Keyes Jr. tarafınca kaleme alınmış gerçek bir deneyden hikayeleştirilmiş olan Yüzüncü Maymun Fenomeni, Japonya’nın Koshima adasındaki Macaca Fuscata çeşidi maymunları üzerinde gerçekleştiriliyor. 30 yıldan fazla mühlet devam eden deneyde maymunların alışkanlıkları araştırılmış.
Yeme alışkanlıkları ve davranışları ile insan cinsine en epeyce benzeyen hayvan çeşidi olan maymunlar, bu sebeple toplumsal deneylerde sık sık kullanılıyor. Ken Keyes Jr.’ın kitabına bakılırsa Yüzüncü Maymun Deney’i, 1952 yılında maymunların beslenmesi için kumların içine tatlı patates bırakılmasıyla başlıyor. Patatesin tadını fazlaca seven maymunlar, karşılaştıkları bu besinin kumla kaplı olmasını ise sevmiyorlar. Patatesleri epey sevdikleri için kumlu bir biçimde de olsa yemeğe başlayan maymunlar, patatesleri bir süre bu biçimde yemeye devam ediyorlar.
Bir gün, çabucak hemen daha yalnızca 18 aylık olan İmo isimli bir maymun, kumla kaplı olan patatesleri bir su birikintisine sokup yıkayıp o biçimde yiyor. İmo’nun yaptığı bu şeyi birinci olarak kendi annesi öğreniyor. Birinci kademede İmo ve aile bireylerinin öğrendiği bu yıkama taktiği yaklaşık 6 sene içerisinde öteki maymunlara da yayılıyor. Birtakım maymunlar ise bu yeniliğe karşı kumlu patates yemeğe devam ediyor. Genelde daha yetişkin ve çocuğu olmayan bu maymunlar, kendilerinden hem yaşça birebir vakitte toplumsal statü olarak küçük maymunlardan bir şey öğrenmeğe yanaşmıyor.
Vakit 1958’in sonbaharını gösterdiğinde Koshima’daki maymunların 100 adedinden 99 tanesi patatesleri yıkayarak yemeğe başlıyor. (Buradaki 99 ve 100 sayısı var iseyım olarak alınıyor. Deneyin daha kolay anlaşılabilir olması için yer alıyor.) Yüzüncü maymunun da patatesi yıkayarak yemeğe başlamasının akabinde son derece şaşırtan şeyler yaşanmaya başlıyor. Yüzüncü maymunun da patatesi yıkayarak yemeğe başladığı akşam adada bulunan öbür tüm maymunlar patatesleri yıkayarak yemeğe başlıyor. Bu noktada yüzüncü maymunun patatesi yıkayarak yemesi kritik kütleyi oluşturuyor ve eşik aşılmış oluyor.
Deneyin en şaşırtan noktası burası değil. Koshima adasındaki maymunların patatesleri yıkayarak yemeye başlamasının akabinde bu adayla ve ortasındaki maymunlarla hiç bir alakası olmayan diğer adalardaki maymunlar da tıpkı anda patatesleri yıkayarak yemeye başlıyorlar. “Yüzüncü Maymun Fenomeni” Olarak lisana getirilen bu deney, Duke Üniversitesi’nden Tabip J.B.Rhine tarafınca farklı şartlarda yenidenlanıyor ve her seferinde emsal sonuçlarla karşılaşılıyor.
Yüzüncü Maymun Fenomeni gerçek mi?
Yüzüncü Maymun Fenomeni üzerine biraz araştırma yaptığımızda nitekim bu biçimde bir deney yapıldığını, lakin tam olarak öyküdeki üzere olmadığını görüyoruz. Öyküde gördüğümüz deney gerçeğine göre efsaneleştirilmiş görünüyor.
Bu evrede baktığımızda kıssayla deney raporunun eşleştiği yerler olduğunu görüyoruz, fakat tüm maymunların bir anda patatesi yıkadığı ve başka adalardaki maymunların bir anda bu harekete başlaması üzere durumlar öykünün efsaneleştirilmiş kısımları oluyorlar.
Yüzüncü Maymun Fenomen’i bize ne anlatıyor?
var iseyımsal bir olgu olan bu fenomen, muhakkak bir “farkındalık” kritik kütleye ulaştığında, bu yeni farkındalığın zihinden zihne iletilebileceğini gösteriyor. 1 milyon insan o fikre inanıyor olsa dahi tam bir farkındalık yakalanamamış olunabilir, lakin 1 milyon + 1 olduğunda kritik kütleye ulaşılıp morfogenetik bir alan sağlanabilir.
Pekala sizler Yüzüncü Maymun Fenomeni hakkında ne düşünüyorsunuz? Fikir ve yorumlarınızı bizlerle paylaşmayı unutmayın.
Bugün sizlere pazarlamacıların da üzerinde durduğu kritik kütleyi daha uygun anlamanızı sağlayacak “Yüzüncü Maymun Fenomeni”nden bahsedeceğiz. Kritik kütleyi anlamamızı sağlamak için 1952 yılında başlayıp 30 yıldan fazla mühlet devam eden bir deney üzerinden türeyen bu fenomen, bizlere toplumsal önyargıların nasıl aşılacağını da gösteriyor. Haydi gelin bu biçimde Pasifik Okyanusu’nda yer alan Japonya’nın Koshima adasındaki deneyin kıssasını yakından tanıyalım.
Yüzüncü Maymun Fenomeni’nin kıssası
Ken Keyes Jr. tarafınca kaleme alınmış gerçek bir deneyden hikayeleştirilmiş olan Yüzüncü Maymun Fenomeni, Japonya’nın Koshima adasındaki Macaca Fuscata çeşidi maymunları üzerinde gerçekleştiriliyor. 30 yıldan fazla mühlet devam eden deneyde maymunların alışkanlıkları araştırılmış.
Yeme alışkanlıkları ve davranışları ile insan cinsine en epeyce benzeyen hayvan çeşidi olan maymunlar, bu sebeple toplumsal deneylerde sık sık kullanılıyor. Ken Keyes Jr.’ın kitabına bakılırsa Yüzüncü Maymun Deney’i, 1952 yılında maymunların beslenmesi için kumların içine tatlı patates bırakılmasıyla başlıyor. Patatesin tadını fazlaca seven maymunlar, karşılaştıkları bu besinin kumla kaplı olmasını ise sevmiyorlar. Patatesleri epey sevdikleri için kumlu bir biçimde de olsa yemeğe başlayan maymunlar, patatesleri bir süre bu biçimde yemeye devam ediyorlar.
Bir gün, çabucak hemen daha yalnızca 18 aylık olan İmo isimli bir maymun, kumla kaplı olan patatesleri bir su birikintisine sokup yıkayıp o biçimde yiyor. İmo’nun yaptığı bu şeyi birinci olarak kendi annesi öğreniyor. Birinci kademede İmo ve aile bireylerinin öğrendiği bu yıkama taktiği yaklaşık 6 sene içerisinde öteki maymunlara da yayılıyor. Birtakım maymunlar ise bu yeniliğe karşı kumlu patates yemeğe devam ediyor. Genelde daha yetişkin ve çocuğu olmayan bu maymunlar, kendilerinden hem yaşça birebir vakitte toplumsal statü olarak küçük maymunlardan bir şey öğrenmeğe yanaşmıyor.
Vakit 1958’in sonbaharını gösterdiğinde Koshima’daki maymunların 100 adedinden 99 tanesi patatesleri yıkayarak yemeğe başlıyor. (Buradaki 99 ve 100 sayısı var iseyım olarak alınıyor. Deneyin daha kolay anlaşılabilir olması için yer alıyor.) Yüzüncü maymunun da patatesi yıkayarak yemeğe başlamasının akabinde son derece şaşırtan şeyler yaşanmaya başlıyor. Yüzüncü maymunun da patatesi yıkayarak yemeğe başladığı akşam adada bulunan öbür tüm maymunlar patatesleri yıkayarak yemeğe başlıyor. Bu noktada yüzüncü maymunun patatesi yıkayarak yemesi kritik kütleyi oluşturuyor ve eşik aşılmış oluyor.
Deneyin en şaşırtan noktası burası değil. Koshima adasındaki maymunların patatesleri yıkayarak yemeye başlamasının akabinde bu adayla ve ortasındaki maymunlarla hiç bir alakası olmayan diğer adalardaki maymunlar da tıpkı anda patatesleri yıkayarak yemeye başlıyorlar. “Yüzüncü Maymun Fenomeni” Olarak lisana getirilen bu deney, Duke Üniversitesi’nden Tabip J.B.Rhine tarafınca farklı şartlarda yenidenlanıyor ve her seferinde emsal sonuçlarla karşılaşılıyor.
Yüzüncü Maymun Fenomeni gerçek mi?
Yüzüncü Maymun Fenomeni üzerine biraz araştırma yaptığımızda nitekim bu biçimde bir deney yapıldığını, lakin tam olarak öyküdeki üzere olmadığını görüyoruz. Öyküde gördüğümüz deney gerçeğine göre efsaneleştirilmiş görünüyor.
Bu evrede baktığımızda kıssayla deney raporunun eşleştiği yerler olduğunu görüyoruz, fakat tüm maymunların bir anda patatesi yıkadığı ve başka adalardaki maymunların bir anda bu harekete başlaması üzere durumlar öykünün efsaneleştirilmiş kısımları oluyorlar.
Yüzüncü Maymun Fenomen’i bize ne anlatıyor?
var iseyımsal bir olgu olan bu fenomen, muhakkak bir “farkındalık” kritik kütleye ulaştığında, bu yeni farkındalığın zihinden zihne iletilebileceğini gösteriyor. 1 milyon insan o fikre inanıyor olsa dahi tam bir farkındalık yakalanamamış olunabilir, lakin 1 milyon + 1 olduğunda kritik kütleye ulaşılıp morfogenetik bir alan sağlanabilir.
Pekala sizler Yüzüncü Maymun Fenomeni hakkında ne düşünüyorsunuz? Fikir ve yorumlarınızı bizlerle paylaşmayı unutmayın.