Tren Yollarına Neden Daima Tıpkı Tip Taşlar Dökülüyor?

ahmetbeyler

New member
Çakıl taşlarına benzeyen lakin daha büyük, köşeli, keskin kenarlı ve kübik biçimde kırılmış “balast”lar gerek biçimi gerek boyutunun sağladığı avantajlar niçiniyle mühendisler tarafınca demir yollarında bilhassa tercih ediliyor.

Bazalt, granit, siyenit, porfir ya da sert kalkerden yapılan bu taşların o kadar da kıymetli bir nazaranvi yokmuş üzere görünse de aslında tren seyahatlerinin daha inançlı olmasını sağlayan nazaranvleri bulunuyor.

Gördüğünüz bu makineyle muhakkak aralıklarla yeni taşlar dökülüp sıkıştırma süreci yapılır.


Balastlar; rayların toprakla direkt temasını önleyerek çamur, don üzere sebeplerle oluşabilecek çürümenin önüne geçer. Tren yükünün yumuşak toprağa geçmesini önlerler, bu biçimdece toprak çökmez ve raylarda eğimler oluşmaz. Taşların sıklığı süratli tren çizgilerinde daha fazla olur.

Rayların altında çeşitli katmanlar bulunur ve balastlar bu katmanları dayanaklar.


Hattın bütünlüğü aslında tabandan başlar. Aşağıya gerçek eğim yapması yardımıyla raylarda su toplanma mümkünlüğü azalır, suyun drenajı kolaylaşır. Aksi takdirde raylar paslanırdı, toprak gevşerdi ve tahtalar çürürdü. kimi vakit alt balast katmanına ve balastın altına elastik bir mat da yerleştirilir.

Bu taşlar yardımıyla raylarda bitki de yetişmez.


Aksi takdirde bitkilerin kökleri büyüdükçe rayları yerinden yavaşça oynatır, bu da trenin raydan çıkmasına bile sebep olabilir. Ayrıyeten raylarda titreşim olduğu için de bu alanda bitki yetişmesi zordur. İşi garantiye almak ismine vakit zaman bu niçinle ilaçlama da yapılır.


Eğer demir yolu sulak yerlerden geçiyorsa kenarlara okaliptus üzere hayli su çeken bitkiler dikilir, bu biçimdece su niçiniyle rayların bozulması önlenir. Hatta geçtiğimiz senelerda suyun yarattığı tahribat niçiniyle ülkemizde bir tren kazası yaşanmıştı. Bu “ihmal” niçiniyle ne yazık ki fazlaca sayıda kişi hayatını kaybetmişti.

Sivri ve köşeli taşlar rayların, kontakların dar ve düz kalmasını da sağlar.


Eğer kumsallardaki taşlar üzere pürüzsüz ve kaygan olsalardı, trenlerin niye olduğu titreşimler niçiniyle birbirlerinin üzerinden kayıp masraflardı. Pürüzlü kenarlarıyla birbirine tutanan taşlar oldukları yerde kalabilirler. Bu sayede -tabii ki iri çivilerin, metal klipslerin ve tahtaların da sayesinde- rayların bozulmadan kalması sağlanır.

Kaynaklar: Science ABC, Wikipedia, Dergipark, insapedia
 
Üst