ahmetbeyler
New member
Kentlerde var olan büyük çöplükleri bilirsiniz. İşte gezegenimiz, o büyük çöplüklerden birisine dönüşmek üzere. Plastik kirliliği, bilhassa son senelerda kaygı verici boyutlara ulaştı ve bu durum, uzmanları harekete geçirmiş durumda.
Bilim insanları, etrafa epey uzun vadeli kalıcı bir ziyan vermedilk evvel plastik kirliliğini azaltacak yollar bulmak için seferber oldu. Yeni bir çalışmaya goreyse plastik kirliliğinin şu an olduğundan daha da makûs bir hale gelmemesi, özel bir enzim ile mümkün olabilir.
Olağanda yüzseneler alan plastiğin tabiatta parçalanması süreci, 24 saatte gerçekleştirilebilir
Kelam konusu araştırmaya nazaran plastik bileşenlerini olağanda olduğunda fazlaca daha kısa müddette parçalamak, özel olarak oluşturulmuş bir enzim varyantının kullanması ile gerçek olabilir. Hatta bu enzim, plastik kirliliği ile kirlenmiş alanları temizlemek için bile kullanılabilir.
Araştırma kapsamında yürütülen testlerde, bahsi geçen enzim yardımıyla polimer polietilen tereftalattan (PET) yapılan mamüllerin bir hafta, hatta birtakım durumlarda 24 saat içerisinde parçalamanın mümkün olduğu gözlemlendi. Doğal şartlar altında bu sürecin yüzseneler alabildiğini düşündüğümüzde bu, plastiğin tabiatta çözünme sürecinin inanılmaz bir biçimde hızlanacağı manasına geliyor.
Mevzuya dair yaptığı açıklamada “Bu öncü geri dönüşüm sürecinden yararlanmak için sanayiler içinde imkanlar sonsuzdur” sözlerini kullanan Texas Üniversitesi’nden kimya mühendisi Hal Alper, “Açık atık idaresi sanayisinin ötesinde, bu hem de her daldan şirketlere mamüllerinin geri dönüşümünde öncülük etme fırsatı sunuyor.” formunda kaydediyor.
Enzim ile parçalanan plastikler, ondan sonrasında geri dönüştürülebiliyor
Grup, bakterilerin PET plastiğin parçalanmasını sağlayan doğal bir PETase’den geliştirdikleri yeni enzim varyantını ‘FAST-PETase’ (fonksiyonel, faal, kararlı ve toleranslı PETase) olarak isimlendiriyor. FAST-PETase’yi geliştirmek ismine grup, farklı çevresel şartlar altında plastiğin daha süratli bozunmasını sağlayacak beş mutasyonu saptamak üzere makine tahsilini kullanıldığını belirtiyor.
Yeni enzim varyantı depolimerizasyon olarak bilinen plastiği temel moleküler ünitelerine ayırma işini başarılı bir biçimde gerçekleştirdikten daha sonra araştırmacılar, bu sefer de yeni plastik eserler oluşturmak için kimyasal süreçler kullanarak plastiği yeniden bir ortaya getirebileceklerini (repolimerizasyon) gözlemlediklerini bildiriyor.
FAST-PETase’i bulmak, kullanılmış plastik kap, beş farklı polyester elyaf ve PET’ten yapılmış kumaş ve su şişelere yönelik 51 farklı çalışmayı içeriyor. Tüm bu eserler üzerinde yapılan testlerde, enzim varyantının plastikler üstündeki tesiri, 50 santigrat derecenin altındaki sıcaklıklarda kanıtladı. Etraf paklığı uygulamaları göz önüne alındığında ortam sıcaklığında aktiflik gösterebilen bir enzime muhtaçlık olduğunu belirten Alper, “Bu gereklilik, teknolojimizin gelecekte büyük bir avantaja sahip olduğu şeydir.” biçiminde kaydediyor.
PET, tek başına global atıkların yüzde 12’sini oluşturuyor
PET, dokumacılık mamüllerinden su şişelerine kadar birfazlaca tüketici ambalajının temelini oluşturuyor ve PET’in tek başına, tüm global atıkların yaklaşık yüzde 12′sine niye olduğu düşünülüyor. Global çapta tüm plastiklerin yüzde 10’undan bile daha azının geri dönüştürüldüğü düşünüldüğünde, bu sayının ne kadar müthiş boyutlarda olduğu epeyce daha âlâ bir biçimde anlaşılıyor.
Lakin FAST-PETase’in piyasaya sürülmesi, bu meseleye bir ‘dur’ diyebilir üzere gözüküyor. Bu mevzuya dair araştırmacılar, kelam konusu enzimin nispeten ucuz ve taşınabilir olduğunun; bunu gerekli olabilecek endüstriyel düzeylere ölçeklendirmenin ise epey güç olmadığının altını çiziyor.
Mevcut durumda plastiği yok etmek için kullanılan en yaygın hallerin başında, atıkları fazlaca yavaş bir süratte çürüyecekleri bir çöp alanına atmak yahut pek maliyetli olan, bol bol güç tüketerek atmosferi zehirli gazla dolduran yakma süreci bulunuyor. Başla bir deyişle plastiği parçalamak ismine yeni, alternatif tahlillere olan muhtaçlık daha evvel hiç bugün olduğu kadar keskin olmamıştı ve FAST-PETase de bu sorun için potansiyel bir tahlil oluşturuyor.
Hususa dair Texas Üniversitesi’nden biyokimyacı Andrew Ellington, “Bu çalışma, sentetik biyolojiden kimya mühendisliğine ve yapay zekaya kadar farklı disiplinleri bir ortaya getirmenin gücünü hakikaten gösteriyor” tabirlerini kullanıyor.
Bilim insanları, etrafa epey uzun vadeli kalıcı bir ziyan vermedilk evvel plastik kirliliğini azaltacak yollar bulmak için seferber oldu. Yeni bir çalışmaya goreyse plastik kirliliğinin şu an olduğundan daha da makûs bir hale gelmemesi, özel bir enzim ile mümkün olabilir.
Olağanda yüzseneler alan plastiğin tabiatta parçalanması süreci, 24 saatte gerçekleştirilebilir
Kelam konusu araştırmaya nazaran plastik bileşenlerini olağanda olduğunda fazlaca daha kısa müddette parçalamak, özel olarak oluşturulmuş bir enzim varyantının kullanması ile gerçek olabilir. Hatta bu enzim, plastik kirliliği ile kirlenmiş alanları temizlemek için bile kullanılabilir.
Araştırma kapsamında yürütülen testlerde, bahsi geçen enzim yardımıyla polimer polietilen tereftalattan (PET) yapılan mamüllerin bir hafta, hatta birtakım durumlarda 24 saat içerisinde parçalamanın mümkün olduğu gözlemlendi. Doğal şartlar altında bu sürecin yüzseneler alabildiğini düşündüğümüzde bu, plastiğin tabiatta çözünme sürecinin inanılmaz bir biçimde hızlanacağı manasına geliyor.
Mevzuya dair yaptığı açıklamada “Bu öncü geri dönüşüm sürecinden yararlanmak için sanayiler içinde imkanlar sonsuzdur” sözlerini kullanan Texas Üniversitesi’nden kimya mühendisi Hal Alper, “Açık atık idaresi sanayisinin ötesinde, bu hem de her daldan şirketlere mamüllerinin geri dönüşümünde öncülük etme fırsatı sunuyor.” formunda kaydediyor.
Enzim ile parçalanan plastikler, ondan sonrasında geri dönüştürülebiliyor
Grup, bakterilerin PET plastiğin parçalanmasını sağlayan doğal bir PETase’den geliştirdikleri yeni enzim varyantını ‘FAST-PETase’ (fonksiyonel, faal, kararlı ve toleranslı PETase) olarak isimlendiriyor. FAST-PETase’yi geliştirmek ismine grup, farklı çevresel şartlar altında plastiğin daha süratli bozunmasını sağlayacak beş mutasyonu saptamak üzere makine tahsilini kullanıldığını belirtiyor.
Yeni enzim varyantı depolimerizasyon olarak bilinen plastiği temel moleküler ünitelerine ayırma işini başarılı bir biçimde gerçekleştirdikten daha sonra araştırmacılar, bu sefer de yeni plastik eserler oluşturmak için kimyasal süreçler kullanarak plastiği yeniden bir ortaya getirebileceklerini (repolimerizasyon) gözlemlediklerini bildiriyor.
FAST-PETase’i bulmak, kullanılmış plastik kap, beş farklı polyester elyaf ve PET’ten yapılmış kumaş ve su şişelere yönelik 51 farklı çalışmayı içeriyor. Tüm bu eserler üzerinde yapılan testlerde, enzim varyantının plastikler üstündeki tesiri, 50 santigrat derecenin altındaki sıcaklıklarda kanıtladı. Etraf paklığı uygulamaları göz önüne alındığında ortam sıcaklığında aktiflik gösterebilen bir enzime muhtaçlık olduğunu belirten Alper, “Bu gereklilik, teknolojimizin gelecekte büyük bir avantaja sahip olduğu şeydir.” biçiminde kaydediyor.
PET, tek başına global atıkların yüzde 12’sini oluşturuyor
PET, dokumacılık mamüllerinden su şişelerine kadar birfazlaca tüketici ambalajının temelini oluşturuyor ve PET’in tek başına, tüm global atıkların yaklaşık yüzde 12′sine niye olduğu düşünülüyor. Global çapta tüm plastiklerin yüzde 10’undan bile daha azının geri dönüştürüldüğü düşünüldüğünde, bu sayının ne kadar müthiş boyutlarda olduğu epeyce daha âlâ bir biçimde anlaşılıyor.
Lakin FAST-PETase’in piyasaya sürülmesi, bu meseleye bir ‘dur’ diyebilir üzere gözüküyor. Bu mevzuya dair araştırmacılar, kelam konusu enzimin nispeten ucuz ve taşınabilir olduğunun; bunu gerekli olabilecek endüstriyel düzeylere ölçeklendirmenin ise epey güç olmadığının altını çiziyor.
Mevcut durumda plastiği yok etmek için kullanılan en yaygın hallerin başında, atıkları fazlaca yavaş bir süratte çürüyecekleri bir çöp alanına atmak yahut pek maliyetli olan, bol bol güç tüketerek atmosferi zehirli gazla dolduran yakma süreci bulunuyor. Başla bir deyişle plastiği parçalamak ismine yeni, alternatif tahlillere olan muhtaçlık daha evvel hiç bugün olduğu kadar keskin olmamıştı ve FAST-PETase de bu sorun için potansiyel bir tahlil oluşturuyor.
Hususa dair Texas Üniversitesi’nden biyokimyacı Andrew Ellington, “Bu çalışma, sentetik biyolojiden kimya mühendisliğine ve yapay zekaya kadar farklı disiplinleri bir ortaya getirmenin gücünü hakikaten gösteriyor” tabirlerini kullanıyor.