ahmetbeyler
New member
‘11 ayın sultanı Ramazan ayının gelmesiyle birlikte Müslüman alemi oruç tutmaya başladı. Oruç sürecini hepimiz biliyoruz: Güneş doğmadan evvel sabaha karşı sahur yapılır ve akabinde Güneş yine batana kadar boğazdan ne su, ne yiyecek ne de sigara üzere unsurlar geçemez ve şayet geçerse İslam dinine göre oruç bozulur.
Orucun faydaları ve ziyanları bugüne dek milyonlarca defa konuşuldu. Pekala siz hiç oruç tutarken bedeninizde neler oluyor diye merak ettiniz mi? Malum, bu sene 15 saat civarında oruç tutulacak ve biz de bu yazımızda sizlere birinci 4 saat ve 4-16 saat aralığında aç ve susuz kalmanın bedeninizde nasıl yansımalara yol açtığını anlattık. Hatta şayet merak ediyorsanız daha uzun mühlet aç ve susuz kalmanın nelere yol açabileceğini de anlatıyoruz.
Sahurdan daha sonra orucun birinci 4 saati
Sahura kalkıp her insanın tabiri caizse ‘şapşal’ olduğu sofrada Güneş batana kadar son öğününüzü yemenizin akabinde gelen birinci dört saat, anabolik büyüme evresi olarak bilinir. Bedeniniz az evvel yediğiniz besinleri mevcut aktivitenizi güçlendirmek ve hücresel doku büyümeleri için kullanır.
Pankreas insülin hormonu üretir ve bu da bedeninizin yemekten daha sonra kan dolaşımınıza salınan glikozu kullanımını ve fazla enerjiyi ondan sonrasında kullanmak üzere hücrelerinizde depolamasını sağlar. Tavsiye olarak şayet müsaitseniz, sahurdan daha sonraki birinci dört saat uyumayıp sonrasındasında uyursanız sizin için oruç daha kolay geçebilir zira asıl açlık daha sonra başlar.
Birinci 4 saatin akabinde orucun geri kalan 11 saati
4 saatin akabinde orucun ikinci basamağına giriyorsunuz ve bu evre iftara kadar sürüyor. Bu etapta bedeninizde bulunan tüm ekstra besinler, ekstra güç kaynağı olarak kullanılır. Bu basamağa katabolik bozulma denir.
En son yediğiniz yemeğin, yani sahurun akabinde, hücrelerinizde depolanan güç büsbütün tüketildiğinde bedeniniz depolanmış yağları güç için parçalamaya başlar. Beden, depolanmış yağları parçalamak için keton cisimleri olarak bilinen kimyasalları kullanır.
Bedeninizin depolanmış yağları parçalamaya başlaması aslında sahurda ne yediğinizle de alakalı. Şayet sahurda bol kalorili şeyler yediyseniz hücrelerinizde depolanan yeni güç daha geç tükenir ve daha geç yağ yakmaya başlarsınız. Şayet oruç tutarken kilo vermek üzere bir hedefiniz var ise sahurda daha yavaşça şeyler yemelisiniz.
Beden depolanmış yağları yakmaya başladığında orucun en kuvvetli özelliklerinden biri olan otofaji başlar. Otofaji, MTOR ismi verilen bir büyüme düzenleyicisindeki azalma ile tetiklenen bir olaydır ve bu süreç temel olarak hücreleriniz için bir bahar paklığı tadındadır. Bu evrede bedeniniz kansere, süratli yaşlanmaya yahut kronik hastalığa yol açabilecek meyyit yahut hasarlı hücrelerden kurtulur. Bütün bu sürecin akabinde da iftar açma vakti gelir ve sirkülasyon yenidenlanır.
İftarda oruç açmayıp daha uzun müddet aç kaldığımızı farz edelim, bu biçimde ne olur?
Bu noktada iş biraz oruçtan çıkıp ‘acaba bu biçimde olsaydı nasıl olurdu?’ sorusunu yanıtlamaya kayıyor. Bilimsel olarak 16 saatin akabinde 8 saat daha (toplam 24 saat) oruç tutmaya devam ederseniz hücrelerinizdeki glikoz, karaciğer ve kaslardaki glikojen ölçüsü süratle azalmaya başlar. Bu da bedeninizin depolanmış yağları epeyce daha süratli bir biçimde parçalamaya başlamasına sebep olur.
Bu etapta bedeninizin gereksinim duyduğu güç epeyce fazla artmıyor çünkü hâlâ konuşma ve yürüme üzere aktiviteleri problemsizce yapıyor olabilirsiniz. Olağan şayet spor üzere şeylerle uğraşıyorsanız bedeninizin muhtaçlık duyduğu güç artacaktır. Bu noktada AMPK ismi verilen bir kimyasal bedeninizde salgılanmaya başlar. Bu kimyasal, bedeninizin her yerinde meydana gelen otofaji ölçüsünü ziyadesiyle arttırır.
İşi uygunca abartıp 3 gün aralıksız bir şey yiyip içmezsek ne olur?
24 saatin akabinde da yemek yemeyip kilo vermek ismine oruca devam etmek istiyorsanız, bu noktada bir diyetisyen ile çalışmanızı öneririz. 24 saat kilometre taşını geçmenizin akabinde bedeniniz güç için yalnızca depolanmış yağlara bağımlı olduğu ketozis evresine girer. Yağ hücreleri güç için parçalandıkça keton cisimleri oluşur ve kan sirkülasyonuna salınır.
Keton cisimleri, bedeninizdeki glikoz ölçüsü az olduğu vakit beyniniz için akaryakıt bakılırsavi görür. Glikoz, beynimizin birincil yakıtıdır lakin keton cisimleri de yarar sağlayabilir. Yanan ketonlar, bilişsel performansınızı ve zihinsel aktivitenizin berraklığını arttırabilir.
Beyniniz ayrıyeten, beyin kaynaklı nootropik faktör (BDNF) üretimindeki artıştan 24 saat civarında bir dayanak almaya devam eder. BDNF, beyin nöronlarının büyümesini dayanaklar. Yalnızca uzun periyodik hafıza, uyum ve öğrenmedeki gelişmelerle bağlantılı olmakla kalmayıp beraberinde yaşlılıkta Alzheimer hastalığına yakalanma riskini azaltmada anahtar bir enzimdir.
Yok artık, 3 günün üstünde aç kalmak mı istiyorsunuz?
Oruç tutmada artık üç günü geçtiğiniz vakit bedeniniz ketosisin derin bir etabına girer. Otofaji, bedeninize yarar sağlayan hormonlar ve kimyasallar, yağ yakımı ve üzere orucun faydaları daha da artar. Lakin hem de bedeniniz artık açlıktan ölmeye başladığınızı düşünmeye başlar ve bu sebeple tiroid hormonlarınız ziyan görmeye başlar.
Araştırmalar, daha uzun mühlet oruç tutmanın bedeninizin gerilime ve toksinlere maruz kalmaya karşı daha dirençli bulunmasına yardımcı olabileceğini ve bu kademede üretilen belli hormonların kansere ve yaşlanmaya karşı yararlı tesirleri olabileceğini öne sürüyor. Ek olarak geçmişte yeme bozukluğu olan bireyler uzun periyodik oruçlardan kaçınmalı ve oruç tutarken tıbbi nezaret almalıdır.
Oruç tutarken bedenimizde neler olduğunu özetleyecek olursak:
Özetle, oruç tutmak bedeninizin sıhhatini ve dayanıklılığını geliştirmek için epey kuvvetli bir araçtır. Bilhassa İslam dinindeki oruç formülü herkes için yapılabilir olduğundan ve yalnızca 15 saat aç kaldığınızdan dolayı yenidenlanabilir olduğundan epey kolay bir metottur. Alışılmış 15 saatin üstünde oruç tutup bedeninizi güçlendirmek üzere bir hedefiniz var ise mutlaka bunu bir uzman nezareti altında yapmanız gerekiyor.
Ayrıyeten uzun müddet aç ve susuz kalmanın riskli olduğu kümelerden birindeyseniz, kesinlikle hekiminizin tekliflerine nazaran hareket edin ve sıhhatiniz için bedeninize gerekli besinleri aldığınızdan emin olun.
Orucun faydaları ve ziyanları bugüne dek milyonlarca defa konuşuldu. Pekala siz hiç oruç tutarken bedeninizde neler oluyor diye merak ettiniz mi? Malum, bu sene 15 saat civarında oruç tutulacak ve biz de bu yazımızda sizlere birinci 4 saat ve 4-16 saat aralığında aç ve susuz kalmanın bedeninizde nasıl yansımalara yol açtığını anlattık. Hatta şayet merak ediyorsanız daha uzun mühlet aç ve susuz kalmanın nelere yol açabileceğini de anlatıyoruz.
Sahurdan daha sonra orucun birinci 4 saati
Sahura kalkıp her insanın tabiri caizse ‘şapşal’ olduğu sofrada Güneş batana kadar son öğününüzü yemenizin akabinde gelen birinci dört saat, anabolik büyüme evresi olarak bilinir. Bedeniniz az evvel yediğiniz besinleri mevcut aktivitenizi güçlendirmek ve hücresel doku büyümeleri için kullanır.
Pankreas insülin hormonu üretir ve bu da bedeninizin yemekten daha sonra kan dolaşımınıza salınan glikozu kullanımını ve fazla enerjiyi ondan sonrasında kullanmak üzere hücrelerinizde depolamasını sağlar. Tavsiye olarak şayet müsaitseniz, sahurdan daha sonraki birinci dört saat uyumayıp sonrasındasında uyursanız sizin için oruç daha kolay geçebilir zira asıl açlık daha sonra başlar.
Birinci 4 saatin akabinde orucun geri kalan 11 saati
4 saatin akabinde orucun ikinci basamağına giriyorsunuz ve bu evre iftara kadar sürüyor. Bu etapta bedeninizde bulunan tüm ekstra besinler, ekstra güç kaynağı olarak kullanılır. Bu basamağa katabolik bozulma denir.
En son yediğiniz yemeğin, yani sahurun akabinde, hücrelerinizde depolanan güç büsbütün tüketildiğinde bedeniniz depolanmış yağları güç için parçalamaya başlar. Beden, depolanmış yağları parçalamak için keton cisimleri olarak bilinen kimyasalları kullanır.
Bedeninizin depolanmış yağları parçalamaya başlaması aslında sahurda ne yediğinizle de alakalı. Şayet sahurda bol kalorili şeyler yediyseniz hücrelerinizde depolanan yeni güç daha geç tükenir ve daha geç yağ yakmaya başlarsınız. Şayet oruç tutarken kilo vermek üzere bir hedefiniz var ise sahurda daha yavaşça şeyler yemelisiniz.
Beden depolanmış yağları yakmaya başladığında orucun en kuvvetli özelliklerinden biri olan otofaji başlar. Otofaji, MTOR ismi verilen bir büyüme düzenleyicisindeki azalma ile tetiklenen bir olaydır ve bu süreç temel olarak hücreleriniz için bir bahar paklığı tadındadır. Bu evrede bedeniniz kansere, süratli yaşlanmaya yahut kronik hastalığa yol açabilecek meyyit yahut hasarlı hücrelerden kurtulur. Bütün bu sürecin akabinde da iftar açma vakti gelir ve sirkülasyon yenidenlanır.
İftarda oruç açmayıp daha uzun müddet aç kaldığımızı farz edelim, bu biçimde ne olur?
Bu noktada iş biraz oruçtan çıkıp ‘acaba bu biçimde olsaydı nasıl olurdu?’ sorusunu yanıtlamaya kayıyor. Bilimsel olarak 16 saatin akabinde 8 saat daha (toplam 24 saat) oruç tutmaya devam ederseniz hücrelerinizdeki glikoz, karaciğer ve kaslardaki glikojen ölçüsü süratle azalmaya başlar. Bu da bedeninizin depolanmış yağları epeyce daha süratli bir biçimde parçalamaya başlamasına sebep olur.
Bu etapta bedeninizin gereksinim duyduğu güç epeyce fazla artmıyor çünkü hâlâ konuşma ve yürüme üzere aktiviteleri problemsizce yapıyor olabilirsiniz. Olağan şayet spor üzere şeylerle uğraşıyorsanız bedeninizin muhtaçlık duyduğu güç artacaktır. Bu noktada AMPK ismi verilen bir kimyasal bedeninizde salgılanmaya başlar. Bu kimyasal, bedeninizin her yerinde meydana gelen otofaji ölçüsünü ziyadesiyle arttırır.
İşi uygunca abartıp 3 gün aralıksız bir şey yiyip içmezsek ne olur?
24 saatin akabinde da yemek yemeyip kilo vermek ismine oruca devam etmek istiyorsanız, bu noktada bir diyetisyen ile çalışmanızı öneririz. 24 saat kilometre taşını geçmenizin akabinde bedeniniz güç için yalnızca depolanmış yağlara bağımlı olduğu ketozis evresine girer. Yağ hücreleri güç için parçalandıkça keton cisimleri oluşur ve kan sirkülasyonuna salınır.
Keton cisimleri, bedeninizdeki glikoz ölçüsü az olduğu vakit beyniniz için akaryakıt bakılırsavi görür. Glikoz, beynimizin birincil yakıtıdır lakin keton cisimleri de yarar sağlayabilir. Yanan ketonlar, bilişsel performansınızı ve zihinsel aktivitenizin berraklığını arttırabilir.
Beyniniz ayrıyeten, beyin kaynaklı nootropik faktör (BDNF) üretimindeki artıştan 24 saat civarında bir dayanak almaya devam eder. BDNF, beyin nöronlarının büyümesini dayanaklar. Yalnızca uzun periyodik hafıza, uyum ve öğrenmedeki gelişmelerle bağlantılı olmakla kalmayıp beraberinde yaşlılıkta Alzheimer hastalığına yakalanma riskini azaltmada anahtar bir enzimdir.
Yok artık, 3 günün üstünde aç kalmak mı istiyorsunuz?
Oruç tutmada artık üç günü geçtiğiniz vakit bedeniniz ketosisin derin bir etabına girer. Otofaji, bedeninize yarar sağlayan hormonlar ve kimyasallar, yağ yakımı ve üzere orucun faydaları daha da artar. Lakin hem de bedeniniz artık açlıktan ölmeye başladığınızı düşünmeye başlar ve bu sebeple tiroid hormonlarınız ziyan görmeye başlar.
Araştırmalar, daha uzun mühlet oruç tutmanın bedeninizin gerilime ve toksinlere maruz kalmaya karşı daha dirençli bulunmasına yardımcı olabileceğini ve bu kademede üretilen belli hormonların kansere ve yaşlanmaya karşı yararlı tesirleri olabileceğini öne sürüyor. Ek olarak geçmişte yeme bozukluğu olan bireyler uzun periyodik oruçlardan kaçınmalı ve oruç tutarken tıbbi nezaret almalıdır.
Oruç tutarken bedenimizde neler olduğunu özetleyecek olursak:
Özetle, oruç tutmak bedeninizin sıhhatini ve dayanıklılığını geliştirmek için epey kuvvetli bir araçtır. Bilhassa İslam dinindeki oruç formülü herkes için yapılabilir olduğundan ve yalnızca 15 saat aç kaldığınızdan dolayı yenidenlanabilir olduğundan epey kolay bir metottur. Alışılmış 15 saatin üstünde oruç tutup bedeninizi güçlendirmek üzere bir hedefiniz var ise mutlaka bunu bir uzman nezareti altında yapmanız gerekiyor.
Ayrıyeten uzun müddet aç ve susuz kalmanın riskli olduğu kümelerden birindeyseniz, kesinlikle hekiminizin tekliflerine nazaran hareket edin ve sıhhatiniz için bedeninize gerekli besinleri aldığınızdan emin olun.