Birçok Eşyada Bulunan Ziyanlı Kimyasalları Yok Edecek Usul

ahmetbeyler

New member
Perfloroalkil ve Polifloroalkil maddeler(PFAS) ya da insan bedeninde ve etrafta fazlaca uzun müddet kalabildikleri için ‘sonsuz kimyasallar’, binlerce kimyasalı bünyesinde bulunduran unsurlara deniyor. Evimizdeki teflon tavadan tutun diş iplerine kadar günlük hayatımızdaki biroldukça eşyada, yediğimiz yiyeceklerde ve hatta içtiğimiz suda bile bulunabilen bu kimyasallar, Avrupa Etraf Ajansı’na göre karaciğer hasarı, tiroid hastalığı, kanser ve daha birfazlaca önemli sıhhat meselelerine yol açabiliyor.

Korkunç sonuçlar doğurabilen ‘sonsuz kimyasallar’ ismini verdiğimiz bu unsurlara yönelik çalışmalar daima yapılıyor. Artık de bilim insanları, bu kimyasalları uygun maliyetli ve inançlı bir biçimde yok etmenin yolunu bulmuş olabileceklerini deklare etti. Çalışma bulguları, geçtiğimiz perşembe günü Science mecmuasında yayımlandı.

Araştırmacılar, bir karışım ile PFAS moleküllerindeki bağı koparmayı başardı


Bu hususların ortak yanı organik kimyada en kuvvetli bağlardan biri olan karbon-flor bağa sahip olmalarıdır. Bu, PFAS’ların her ne kadar mutfak eşyalarına ‘yapışmaz’ özelliğini verme üzere şeyler için işe yarasa da insan sıhhatine da büyük ziyan verebiliyor. Araştırmacılar da moleküler açıdan epey sağlam oldukları için yıllar boyunca toprak ve suda kalabilen bu hususların karbon-flor bağını yok etmenin bir yolunu bulmak için uzun yıllardır çalışıyordu. Yeni araştırma, bunun nihayet gerçekleşebileceğini ortaya koydu.

Kaliforniya Üniversitesi (UCLA), Northwestern Üniversitesi ve Çin’den kimyagerler, kağıttan sabuna kadar birfazlaca farklı yerde kullanılan sodyum hidroksitin ve organik bir çözücü olan dimetil sülfoksitin karışımının PFAS’ler için kullanılabileceğini keşfetti. Araştırmacılar bu karışımın, PFAS’lerin büyük bir alt kümesi olan perfloroalkil karboksilik asitleri (PFCA) parçalayabileceğini tabir etti.

Çalışmanın müelliflerinden Brittany Trang, karışımın 79 ila 121 santigrat derecede ısıtıldığında PFAS moleküllerindeki bağın koptuğunu gözlemlediklerini aktardı. Hatta karışımın birkaç gün daha sonra büsbütün zararsız moleküller bile oluşturabileceği tabir edildi. Bunun, sodyum hidroksitin dimetil sülfoksitin yumuşatma ve parçalama mühletini hızlandırmasından daha sonra PFAS molekülleri ile bağlanması kararında gerçekleştiği kaydedildi.

‘Sonsuz kimyasallar’ dünyanın her yerinde


Yazarlardan Prof. William Dichtel, tahlilin laboratuvar dışına taşınmasından evvel daha fazla araştırma yapmaları gerektiğini söz etti. Olağan ki bir PFAS sorunun büyüklüğü de göz gerisi edilmemesi gereken bir mevzu. İddialara göre her yıl atmosfere 50.000 ton bu kimyasallardan karışıyor.

Ayrıca yapılan öteki çalışmalar, gezegendeki bütün yağmur sularının PFAS içerdiğini ve içilmemesi gerektiğini gösteriyor. Anlayacağınız bu hususlar neredeyse her yerde karşımıza çıkabiliyor. bir daha de bulguların, PFAS’ı yok etmenin diğer yollarını bulmaya yardımcı olabileceğinden dolayı heyecan verici olduğu söylenebilir.
 
Üst