ahmetbeyler
New member
Baş boyutuyla zeka içindeki ilgiyi bulmak için biraz tarihi bir seyahat yapmak gerekiyor. Birinci evvel gitmemiz gereken tarihler 19. ve 20. yüzseneler. Bu yıllar çabucak hemen bilimin günümüzde ilkel sayılabilecek metotlarla ilerlemeye, daha doğrusu emeklemeye çalıştığı yıllar.
Paul Broca, Franz Gall, Carl Wernicke üzere bilim insanlarının tek bir alanla yetinmeyip hem psikoloji hem antropoloji birebir vakitte fizyoloji ile ilgilendiği bu senelerda en tanınan kuramlardan biri de phrenology ve craniometry (frenoloji ve kraniometri) idi.
O senelerda bir kişinin kişilik özelliklerini ve zeka düzeyini öğrenmek için başını ölçmeniz kafiydi.
Yukarıda gördüğünüz 1902 yılına ilişkin bir baş boyutunu ölçüm aygıtı. Öncelikle baştan belirtelim, frenoloji kuramı bugün bilimsel geçerliliği olan bir kuram değil. Ama o senelerda yani 19. ve 20. yüzsenelerda bir kişinin kişilik özelliklerini ve zeka seviyesini belirlemek için beyin bölgelerinin büyüklüğünü ve formunu ölçmek gerekir diyen kuram frenoloji kuramıdır.
Kraniometri ise frenolojinin bilakis bugün hala antropologlar tarafınca kullanılan bir tekniktir. Bu teknikte beynin boyutlarının ölçümleri, beynin yükü ve başka fizikî özelliklerinin ölçümleri yapılır. Ancak burada kritik olan nokta; bu tekniğin zekanın ölçümünde ve kişiliğin belirlenmesinde kullanılmadığı, yalnızca insan evrimi konusunda araştırmalar yapmak için kullanıldığıdır.
Başınızın boyutunu böyle ölçebilirsiniz.
Günümüzde baş ölçümü daha hayli bebeklerin gelişmenini takip etmek amacıyla sağlık personelleri tarafınca yapılır. Siz bir daha de bunu kendi başınızın etrafını ölçmek için elinize aldığınız bir mezurayla yapabilirsiniz.
Bir kişinin başının etrafının ölçümü, çoklukla kaşların ve kulakların üstünden alınır. Baş boyutunun genetik ve çevresel etkenler gibi biroldukca faktörden etkilendiği düşünülüyor.
İnternette bulduğunuz zeka testlerine güvenmemeniz gerektiğini öğrendiğinizi farz ediyoruz.
Zeka (IQ), genetik ve çevresel faktörlerin kombinasyonundan oluşan eğitimle gelişen kompleks bir özelliktir. Ekseriyetle; hafıza, sorun çözme ve lisan marifetleri üzere fazlaca sayıda bilişsel yeteneği kıymetlendiren bilişsel yetenek testleri ile ölçülür.
Bu testlerin farklı eğitimleri ve sertifikaları olur ve aşikâr meslek grupları mesela psikologlar bu testleri uygulayabilirler. İnternette 10 dakikada ne kadar zeki olduğunuzu gösteren kelamda testlerin hiç bir geçerliliği ve güvenilirliği yoktur.
Biraz da baş büyüklüğü ile zeka içindeki korelasyonu inceleyen araştırmalara bakalım.
Neuroscience & Biobehavioral Reviews (Nörobilim ve Biyodavranış İncelemeleri) mecmuasında 2015 yılında yayımlanan bir meta tahlil çalışmasında (yani o güne kadar yayımlanan araştırmaların derlendiği araştırmada) insan beyninin hacmi ile zeka içindeki korelasyon incelendi. 88 adet araştırmanın incelendiği bu araştırmanın neticelerina bakılırsa, baş etrafının büyüklüğü ile zeka içindebir münasebet olmasa da beyin hacmi ile zeka içinde olumlu istikamette bir münasebet olabilir.
Benzer bir çalışma da Michael A. McDaniel tarafınca Intelligence mecmuasında 2015 yılında yayınlandı. Bu araştırmada beyin hacmi ile zeka içindeki bağ incelendi. Birebir biçimde burada da beyin hacminin büyüklüğünün zeka düzeyiyle müspet ilgisi olabileceği bulunulmuş.
Yani iki çalışma da gösteriyor ki başınızın ne kadar büyük olduğu değerli değil, ortasındaki beynin hacmi önemli. Araştırmalara göre beyin hacmi büyük olunca zeka düzeyi de artıyor.
Paul Broca, Franz Gall, Carl Wernicke üzere bilim insanlarının tek bir alanla yetinmeyip hem psikoloji hem antropoloji birebir vakitte fizyoloji ile ilgilendiği bu senelerda en tanınan kuramlardan biri de phrenology ve craniometry (frenoloji ve kraniometri) idi.
O senelerda bir kişinin kişilik özelliklerini ve zeka düzeyini öğrenmek için başını ölçmeniz kafiydi.
Yukarıda gördüğünüz 1902 yılına ilişkin bir baş boyutunu ölçüm aygıtı. Öncelikle baştan belirtelim, frenoloji kuramı bugün bilimsel geçerliliği olan bir kuram değil. Ama o senelerda yani 19. ve 20. yüzsenelerda bir kişinin kişilik özelliklerini ve zeka seviyesini belirlemek için beyin bölgelerinin büyüklüğünü ve formunu ölçmek gerekir diyen kuram frenoloji kuramıdır.
Kraniometri ise frenolojinin bilakis bugün hala antropologlar tarafınca kullanılan bir tekniktir. Bu teknikte beynin boyutlarının ölçümleri, beynin yükü ve başka fizikî özelliklerinin ölçümleri yapılır. Ancak burada kritik olan nokta; bu tekniğin zekanın ölçümünde ve kişiliğin belirlenmesinde kullanılmadığı, yalnızca insan evrimi konusunda araştırmalar yapmak için kullanıldığıdır.
Başınızın boyutunu böyle ölçebilirsiniz.
Günümüzde baş ölçümü daha hayli bebeklerin gelişmenini takip etmek amacıyla sağlık personelleri tarafınca yapılır. Siz bir daha de bunu kendi başınızın etrafını ölçmek için elinize aldığınız bir mezurayla yapabilirsiniz.
Bir kişinin başının etrafının ölçümü, çoklukla kaşların ve kulakların üstünden alınır. Baş boyutunun genetik ve çevresel etkenler gibi biroldukca faktörden etkilendiği düşünülüyor.
İnternette bulduğunuz zeka testlerine güvenmemeniz gerektiğini öğrendiğinizi farz ediyoruz.
Zeka (IQ), genetik ve çevresel faktörlerin kombinasyonundan oluşan eğitimle gelişen kompleks bir özelliktir. Ekseriyetle; hafıza, sorun çözme ve lisan marifetleri üzere fazlaca sayıda bilişsel yeteneği kıymetlendiren bilişsel yetenek testleri ile ölçülür.
Bu testlerin farklı eğitimleri ve sertifikaları olur ve aşikâr meslek grupları mesela psikologlar bu testleri uygulayabilirler. İnternette 10 dakikada ne kadar zeki olduğunuzu gösteren kelamda testlerin hiç bir geçerliliği ve güvenilirliği yoktur.
Biraz da baş büyüklüğü ile zeka içindeki korelasyonu inceleyen araştırmalara bakalım.
Neuroscience & Biobehavioral Reviews (Nörobilim ve Biyodavranış İncelemeleri) mecmuasında 2015 yılında yayımlanan bir meta tahlil çalışmasında (yani o güne kadar yayımlanan araştırmaların derlendiği araştırmada) insan beyninin hacmi ile zeka içindeki korelasyon incelendi. 88 adet araştırmanın incelendiği bu araştırmanın neticelerina bakılırsa, baş etrafının büyüklüğü ile zeka içindebir münasebet olmasa da beyin hacmi ile zeka içinde olumlu istikamette bir münasebet olabilir.
Benzer bir çalışma da Michael A. McDaniel tarafınca Intelligence mecmuasında 2015 yılında yayınlandı. Bu araştırmada beyin hacmi ile zeka içindeki bağ incelendi. Birebir biçimde burada da beyin hacminin büyüklüğünün zeka düzeyiyle müspet ilgisi olabileceği bulunulmuş.
Yani iki çalışma da gösteriyor ki başınızın ne kadar büyük olduğu değerli değil, ortasındaki beynin hacmi önemli. Araştırmalara göre beyin hacmi büyük olunca zeka düzeyi de artıyor.
- Kaynaklar: Neuroscience & Biobehavioral Reviews, Intelligence