ahmetbeyler
New member
Akaryakıt istasyonlarında “kurşunsuz” vurgusunu sıkça duyduk lakin üzerinde hiç durmadık. Olağanda akaryakıtın kurşunlu olduğunu ve akaryakıt tedarikçilerinin bizim güzelliğimiz için akaryakıtı kurşundan arındırdıklarını düşünebiliriz. halbuki gerçek tam karşıtı.
Akaryakıtta kurşun yok ve 100 yıl evvel birtakım şirketler son derece ziyanlı olan bu maddeyi akaryakıta kattılar. Araba egzozundan çıkan kurşun parçacıkları rüzgarla, yağmurla taşınarak yalnızca mahallî nüfusa değil on binlerce kilometre ötedeki canlılara da ziyan verdi. İşte şirketlerin halk sıhhatini nasıl hiçe saydıklarının hikayesi:
1920’lerden bu yana atmosfere salınan kurşunun %90’ı akaryakıt yakılmasından kaynaklanıyor.
20. yüzyılın en tehlikeli kirletici yakıtı olarak isimlendirilen tetraetilkurşun katılmış akaryakıt, birinci sefer 1920’lerde motorun performansını arttırmak gayesiyle kullanılmaya başlandı.
Kurşunun zehirlediğine dair birinci olay 1924’te ABD’deki bir rafineride yaşandı. Rafineride çalışan 5 emekçi hayatını kaybetti lakin halk sıhhati yetkilileri ve çevrecilerin ihtarlarına karşın kurşunlu akaryakıt kullanması 100 yıldır etraf ve insan sıhhatini tehdit etmeyi sürdürdü.
Dünya Sıhhat Örgütü’ne nazaran bu akaryakıt çeşidi, kurşun içeren öteki bütün unsurlardan daha fazla zehir saçıyor. Havayı, tozu, toprağı, içme suyunu ve besin mamüllerini kirletiyor.
Bilim insanları yaptıkları araştırmalarda, düşük düzeylerde kurşun maruziyetinin bile zeka gelişmenini olumsuz etkilediğini ve refleksleri yavaşlattığını tespit etti. tıpkı vakitte kurşunlu akaryakıtın kalp hastalığı, felç ve belli kanser cinsleri ile kontaklı olduğu bulunmuştu.
Kurşunlu akaryakıta maruz kalmanın en epeyce çocukları etkilediği belirtiliyor. Eser kandaki kurşun düzeyini hayli tehlikeli seviyelere çıkarıyor ve bu durum çocukların zeka gelişmenini olumsuz etkilediğinden akademik muvaffakiyetlerini düşürüyor.
Güçlü ülkeler 1970’lerden itibaren kurşunlu akaryakıt kullanmasını azaltmaya, 1980’lerden itibarense yasaklamaya başladı. Lakin kullanması 2000’li yılların başında 80’den çok ülkede devam etti.
1970’lerde dünyanın her yerinde faal olarak kullanılan ve arabaların daha yüksek sıkıştırma oranları kullanımına müsaade vererek onları daha kuvvetli hale getiren kurşunlu akaryakıtın kullanılması fakat birinci defa 1986’da yasaklanabildi.
Aslında 1926, 1943, 1954, 1970 senelerında zararlarından dolayı yasaklanması gündeme geldi lakin asbest, tütün, tarım ilaçları, nükleer ve biyoteknoloji dallarının de kullandıkları strateji ve taktikler yüzünden kurşunun akaryakıtta kararı sürdü.
Bilimsel belirsizliğin ardına saklanmak, delilleri manipüle etmek, bağımsız araştırmaları ve araştırmacıları baskılamak, düzenleme ve denetleme düzeneklerinden kaçmak, inkarcı lobilere ve medyaya kaynak aktarmak kurşunun ziyanlarını örtmek içindi.
Temmuz 2021’de Cezayir’in de kurşunlu akaryakıt satışını durdurmasının akabinde, 99 yıldır kullanımda olan bu zehirli unsurun kullanması bitmiş oldu.
Kurşunlu akaryakıt kullanmasının sona ermesi bir milyon kişinin ecelindilk evvel kalp hastalığı, felç, kanser üzere sebeplerle ölmesini engelleyecek ve çocukların zekaları kurşun niçiniyle ziyan görmeyecek.
Dünyada kurşunlu akaryakıt periyodu bitmiş oldu, lakin havayı kirletmeye devam ediyor.
Uzmanlar yıllardır toprakta biriken kirliliğin kurşunlu akaryakıt kullanmasının bitmesiyle çabucak temizlenemeyeceği ikazında bulunuyor. Son yapılan bir çalışma bu durumun olumsuz sonuçları konusunda kıymetli fikir veriyor. Çalışma, Londra’da 20. yüzyıl boyunca araçlardan havaya salınan kurşunun toprakta biriktiğini ve kentin bugünkü hava kirliliğine katkıda bulunduğunu kuvvetli delillerle ispatlıyor.
20. yüzyılda yakılan milyonlarca ton kurşunun büyük kısmı hâlâ havada, toprakta, suda ve canlı organizmaların vücudunda. Yeryüzünde insan üretimi kurşundan etkilenmeyen tek bir toprak kesimi yahut canlı çeşidi kalmadığı düşünülüyor.
Türkiye’de 1996 yılında kurşunsuz akaryakıt kullanma oranı %86’ydı ve fakat 2004’te yasaklandı. Bu yüzden bu yıl ve öncesinde doğan her insanın zeka düzeyini düşürdü. halbuki daha erken adım atılsaydı yalnızca 30 yaş üstünü etkileyecekti.
Devrin Etraf ve Orman Bakanlığının 2004 yılındaki “Kurşunlu Akaryakıt Tüketimi ve Kurşunun Tesirleri Raporu”na göre Türkiye genelinde 2003 yılı bilgilerine göre akaryakıtlı araçlardan atmosfere atılan kurşun ölçüsü yaklaşık olarak 230.000 kg/yıl olarak veriliyor.
Kaynaklar: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8
Akaryakıtta kurşun yok ve 100 yıl evvel birtakım şirketler son derece ziyanlı olan bu maddeyi akaryakıta kattılar. Araba egzozundan çıkan kurşun parçacıkları rüzgarla, yağmurla taşınarak yalnızca mahallî nüfusa değil on binlerce kilometre ötedeki canlılara da ziyan verdi. İşte şirketlerin halk sıhhatini nasıl hiçe saydıklarının hikayesi:
1920’lerden bu yana atmosfere salınan kurşunun %90’ı akaryakıt yakılmasından kaynaklanıyor.
20. yüzyılın en tehlikeli kirletici yakıtı olarak isimlendirilen tetraetilkurşun katılmış akaryakıt, birinci sefer 1920’lerde motorun performansını arttırmak gayesiyle kullanılmaya başlandı.
Kurşunun zehirlediğine dair birinci olay 1924’te ABD’deki bir rafineride yaşandı. Rafineride çalışan 5 emekçi hayatını kaybetti lakin halk sıhhati yetkilileri ve çevrecilerin ihtarlarına karşın kurşunlu akaryakıt kullanması 100 yıldır etraf ve insan sıhhatini tehdit etmeyi sürdürdü.
Dünya Sıhhat Örgütü’ne nazaran bu akaryakıt çeşidi, kurşun içeren öteki bütün unsurlardan daha fazla zehir saçıyor. Havayı, tozu, toprağı, içme suyunu ve besin mamüllerini kirletiyor.
Bilim insanları yaptıkları araştırmalarda, düşük düzeylerde kurşun maruziyetinin bile zeka gelişmenini olumsuz etkilediğini ve refleksleri yavaşlattığını tespit etti. tıpkı vakitte kurşunlu akaryakıtın kalp hastalığı, felç ve belli kanser cinsleri ile kontaklı olduğu bulunmuştu.
Kurşunlu akaryakıta maruz kalmanın en epeyce çocukları etkilediği belirtiliyor. Eser kandaki kurşun düzeyini hayli tehlikeli seviyelere çıkarıyor ve bu durum çocukların zeka gelişmenini olumsuz etkilediğinden akademik muvaffakiyetlerini düşürüyor.
Güçlü ülkeler 1970’lerden itibaren kurşunlu akaryakıt kullanmasını azaltmaya, 1980’lerden itibarense yasaklamaya başladı. Lakin kullanması 2000’li yılların başında 80’den çok ülkede devam etti.
1970’lerde dünyanın her yerinde faal olarak kullanılan ve arabaların daha yüksek sıkıştırma oranları kullanımına müsaade vererek onları daha kuvvetli hale getiren kurşunlu akaryakıtın kullanılması fakat birinci defa 1986’da yasaklanabildi.
Aslında 1926, 1943, 1954, 1970 senelerında zararlarından dolayı yasaklanması gündeme geldi lakin asbest, tütün, tarım ilaçları, nükleer ve biyoteknoloji dallarının de kullandıkları strateji ve taktikler yüzünden kurşunun akaryakıtta kararı sürdü.
Bilimsel belirsizliğin ardına saklanmak, delilleri manipüle etmek, bağımsız araştırmaları ve araştırmacıları baskılamak, düzenleme ve denetleme düzeneklerinden kaçmak, inkarcı lobilere ve medyaya kaynak aktarmak kurşunun ziyanlarını örtmek içindi.
Temmuz 2021’de Cezayir’in de kurşunlu akaryakıt satışını durdurmasının akabinde, 99 yıldır kullanımda olan bu zehirli unsurun kullanması bitmiş oldu.
Kurşunlu akaryakıt kullanmasının sona ermesi bir milyon kişinin ecelindilk evvel kalp hastalığı, felç, kanser üzere sebeplerle ölmesini engelleyecek ve çocukların zekaları kurşun niçiniyle ziyan görmeyecek.
Dünyada kurşunlu akaryakıt periyodu bitmiş oldu, lakin havayı kirletmeye devam ediyor.
Uzmanlar yıllardır toprakta biriken kirliliğin kurşunlu akaryakıt kullanmasının bitmesiyle çabucak temizlenemeyeceği ikazında bulunuyor. Son yapılan bir çalışma bu durumun olumsuz sonuçları konusunda kıymetli fikir veriyor. Çalışma, Londra’da 20. yüzyıl boyunca araçlardan havaya salınan kurşunun toprakta biriktiğini ve kentin bugünkü hava kirliliğine katkıda bulunduğunu kuvvetli delillerle ispatlıyor.
20. yüzyılda yakılan milyonlarca ton kurşunun büyük kısmı hâlâ havada, toprakta, suda ve canlı organizmaların vücudunda. Yeryüzünde insan üretimi kurşundan etkilenmeyen tek bir toprak kesimi yahut canlı çeşidi kalmadığı düşünülüyor.
Türkiye’de 1996 yılında kurşunsuz akaryakıt kullanma oranı %86’ydı ve fakat 2004’te yasaklandı. Bu yüzden bu yıl ve öncesinde doğan her insanın zeka düzeyini düşürdü. halbuki daha erken adım atılsaydı yalnızca 30 yaş üstünü etkileyecekti.
Devrin Etraf ve Orman Bakanlığının 2004 yılındaki “Kurşunlu Akaryakıt Tüketimi ve Kurşunun Tesirleri Raporu”na göre Türkiye genelinde 2003 yılı bilgilerine göre akaryakıtlı araçlardan atmosfere atılan kurşun ölçüsü yaklaşık olarak 230.000 kg/yıl olarak veriliyor.
Kaynaklar: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8