ahmetbeyler
New member
Bu soruyu gördüğünüzde karşılığın o kadar da korkutucu olmadığını düşünmeniz fazlaca olağan. Yanıtı öğrendiğinizde ise inanmakta zorlanabilirsiniz.
Çeşitli kaynaklardan teyit etmemize karşın yanıtın daha kesin olmasını istediğimiz için Yüksek Uçak Mühendisi Meriç Kahvecioğlu’na, Uçak Mühendisi Mustafa Okan Doksar’a ve Pilot Burcu Deniz’e de bu mevzuyu danıştık. bu biçimde sizi daha fazla meraklandırmayalım ve çabucak yanıta geçelim:
Aslında uçaklarda yolcuların hepsinin birden birdenbire koşabilecekleri kadar geniş bir alan bulunmuyor.
Koltukların olmadığını var iseyalım ve bu durumun teorik olarak mümkün olup olmadığını inceleyelim.
Bazı uçak modelleri 170 yolcu alabilirken birtakım modellerde kapasite 800’e kadar ulaşır. Biz 170 kişilik bir uçağı örnek olarak ele alalım. Bir yolcunun ortalama yükünü 60 kilo var iseydığımızda bile yolcuların toplam ağırlığı 10 tondan fazla eder.
Yani uçağa eşit bir biçimde dağılmış 10 tonluk bir yük apansız öne yahut geriye hareket edecek. Yolcu uçakları bir ölçü yük dengesizliğini tolere edebilir lakin 10 tonluk yük kayması işlerin önemli bir hal almasına yol açar.
Her uçağın CG(ağırlık merkezi) limitleri vardır.
Bu üzere istikrar bozulmalarında uçağın tekrar nötr duruma getirilmesini sağlayan oto trim işlevi, CG değişimine reaksiyon verir. Kokpit, verilen CG kıymetine göre uçağı trimliyor lakin ani değişimlerde bir daha de sorunlar oluşabilir.
Uçağın doluluk oranı ve kalabalık bir biçimde oturan bir kümenin ani biçimde yer değiştirmesi tehlike oluşturabilir ve uçağın CG limitlerinin dışına çıkmasına sebep olabilir. Pilot, uçağı uçurmak için büyük uğraş sarf eder lakin pek kararsız hale gelen uçak bu efora karşılık veremeyerek büyük ihtimalle düşer. Daha evvel denenmediği için kesin düşer olağan ki diyemiyoruz lakin yanılgılı kargo yüklemeleri niçiniyle yaşanan bir epeyce kaza bulunuyor.
Örneğin bu kargo uçağı, benzeri bir istikrar sorunu niçiniyle düşmüştü.
Onları tutan bir şey olmayınca uçağın ardına kayan araçlar yük birikmesine niye olmuş ve istikrar kaybeden uçak kısa müddet daha sonra düşmüştü.
Yani çeşitli örneklerinin de yaşandığı üzere bu sorumuzun karşılığı çok ürkütücü.
Çeşitli kaynaklardan teyit etmemize karşın yanıtın daha kesin olmasını istediğimiz için Yüksek Uçak Mühendisi Meriç Kahvecioğlu’na, Uçak Mühendisi Mustafa Okan Doksar’a ve Pilot Burcu Deniz’e de bu mevzuyu danıştık. bu biçimde sizi daha fazla meraklandırmayalım ve çabucak yanıta geçelim:
Aslında uçaklarda yolcuların hepsinin birden birdenbire koşabilecekleri kadar geniş bir alan bulunmuyor.
Koltukların olmadığını var iseyalım ve bu durumun teorik olarak mümkün olup olmadığını inceleyelim.
Bazı uçak modelleri 170 yolcu alabilirken birtakım modellerde kapasite 800’e kadar ulaşır. Biz 170 kişilik bir uçağı örnek olarak ele alalım. Bir yolcunun ortalama yükünü 60 kilo var iseydığımızda bile yolcuların toplam ağırlığı 10 tondan fazla eder.
Yani uçağa eşit bir biçimde dağılmış 10 tonluk bir yük apansız öne yahut geriye hareket edecek. Yolcu uçakları bir ölçü yük dengesizliğini tolere edebilir lakin 10 tonluk yük kayması işlerin önemli bir hal almasına yol açar.
Her uçağın CG(ağırlık merkezi) limitleri vardır.
Bu üzere istikrar bozulmalarında uçağın tekrar nötr duruma getirilmesini sağlayan oto trim işlevi, CG değişimine reaksiyon verir. Kokpit, verilen CG kıymetine göre uçağı trimliyor lakin ani değişimlerde bir daha de sorunlar oluşabilir.
Uçağın doluluk oranı ve kalabalık bir biçimde oturan bir kümenin ani biçimde yer değiştirmesi tehlike oluşturabilir ve uçağın CG limitlerinin dışına çıkmasına sebep olabilir. Pilot, uçağı uçurmak için büyük uğraş sarf eder lakin pek kararsız hale gelen uçak bu efora karşılık veremeyerek büyük ihtimalle düşer. Daha evvel denenmediği için kesin düşer olağan ki diyemiyoruz lakin yanılgılı kargo yüklemeleri niçiniyle yaşanan bir epeyce kaza bulunuyor.
Örneğin bu kargo uçağı, benzeri bir istikrar sorunu niçiniyle düşmüştü.
- Videoyu YouTube’dan izlemeniz gerekiyor.
Onları tutan bir şey olmayınca uçağın ardına kayan araçlar yük birikmesine niye olmuş ve istikrar kaybeden uçak kısa müddet daha sonra düşmüştü.
Yani çeşitli örneklerinin de yaşandığı üzere bu sorumuzun karşılığı çok ürkütücü.