Tavuk, Güvercin Üzere Kuşlar Neden Baş Sallayarak Yürür?

ahmetbeyler

New member
Aslında tavuklar ve güvercinler, biz insanlar üzere, başlarını hareket ettirdiklerinde görüş açıları sabit kalmaz. Yani onlar başlarını salladıklarında, gözlerini bir yere sabitleyemezler. Bu baş sallama hareketi, bıldırcınlar ve turnalar da dahil olmak üzere 27 kuş ailesinin 8’inde görülebiliyor.

İnsanlar, bir şeyi görmek istediklerinde bir ileri bir geri gitseler dahi göz kasları, vestibulo-oküler refleks isimli bir hareketi yapacaktır. Bu hareket, bir şeyi görmeye çalıştığımızda odak noktamızı ayarlıyor. Pekala madem tavuklar ve güvercinler bizlerden farklı, madem başlarını hoplatıp zıplattıklarında görüş açıları birebir kalmıyor, bu biçimde ne diye başlarını sallayıp duruyorlar?

Güvercinler ve tavuklar, başlarını zıplata zıplata nereye yürüyorlarsa odak noktaları da orasıdır.


Yani bu hayvanlar, başlarını bu türlü yaparak aslında görmek istedikleri yöne gitmeye çalışıyor. bu biçimdelikle görüş açılarının haricinde kalan yerleri nazaranmiyorlar. Hareketin niçini de büsbütün bu.

Yaptıkları bu hareketin gerisindeki asıl niye:


Kimilerimiz için baktıkça tebessüm ettiren bu hareketin gerisindeki niye; 1978 yılında Kanada’da bulunan, Queen’s Üniversitesindeki araştırmacıların yaptığı koşu bandı isimli deney aracılığıyla tespit edildi. Yapılan bu deney daha sonrasında, güvercinlerin aslında başlarını sallamadığı, yalnızca öne yanlışsız götürmeye çalıştığı ortaya çıktı.


Bu canlıların yaptığı baş hareketi iki etaptan oluşuyor; itme ve tutma. Bu hareketlerden itme esnasında, hayvanların başları 5 cm öne gidiyor. daha sonra tutma hareketi başlıyor ve baş sabit kalıyor. Hal bu biçimde olunca da baş, ileri giden bedene gore sanki geri gidiyormuş üzere görünüyor.


örneğin bir güvercin, itme ve tutma hareketini saniyede 5 ila 8 defa yapabiliyor ve biz insanların gözleri için bu biraz fazla süratli gerçekleşiyor. İşte bu hayvanların, başlarını salladıkları fikri de bu biçimdelikle bir yanılsamadan ibaret oluyor.

Bu hareket, aslında bu canlılar için görme hareketini gerçekleştirebilmeleri adına fizyolojik bir mecburilik.


örneğin şayet bu hayvanların başları, yalnızca tutma etabında sabit kalırsa bu, onların bulanık görmelerine niye olur. İşte bu niçinle, itme ve tutma hareketini istikrarlı halde yapmaları gerekiyor. Tavuklar ve güvercinler, başlarını daima sallasalardı etrafı hiç net nazaranmezlerdi. En nihayetinde bu şirin dostlarımız, başlarını aslında sallamıyor, yaptıkları bu hareket niçiniyle bize sallıyorlarmış gibi geliyor.

Aslında bu baş sallama hareketini yalnızca bu hayvanlar yapmıyor. Biz beşerler da yapabiliyoruz. Nasıl mı? Beşerler, boşlukta hareket ederken görüşünü düzeltmek için başını değil, göz küresini süratle hareket ettirir. Yani, insanların gözleri kesintisiz ve düzgün biçimde hareket etmiyor, bir noktadan ötekine atlıyor. Bu, hareketin ismi ise sakkad.

Göz, bir sakkadın son noktasında gelince kısa müddetliğine durarak beynin retinadaki imgeyi işlemesi için retinayı bekler, bizler de retinamızı bu süreç için sabitlemiş oluruz. Beşerler bu sabitleme hareketini en hayli süratli hareket ettikleri vakit yaparlar. Yani güvercinlerin gözleri 10-20 dereceye kadar hareket edebiliyor lakin başları daha süratli hareket ediyor. Yani baş hareketini kullanarak görüş açılarını sabitlemeleri bu niçinle olağan diyebiliriz.

Kaynaklar: Wired, Evrim Ağacı, Ungo
 
Üst