ahmetbeyler
New member
İnsanlık var olduğu günden beri gördüğü ve hatta görmediği lakin var olduğunu hissettiği şeyleri çözmeye çalışır. Gördüklerimizi ve gördüğümüz büyük şeyleri yani uzayı anlamlandırmaya başlarken birtakım bilim insanları ve felsefeciler bakılırsamediğimiz kadar küçük şeylere odaklandılar. Buradaki yazımızda bilgileriyla anlattığımız üzere bu küçük şeyler atomlardı ve atomlar hakkındaki birinci niyetler milattan evvel 5. yüzyılda başladı.
Binlerce yıl boyunca bir hayli farklı bilim insanı ve felsefeci, kendilerine nazaran atom modelleri geliştirdi. Elbet eksiklikleri olsa da bunlardan en ilginci Rutherford atom modelidir. Zira bu model, Dünyamızın da ortasında bulunduğu Güneş sistemine bir çok benziyor. Gelin Rutherford atom modeli nedir biraz daha yakından inceleyerek özelliklerini ve eksikliklerini gorelim.
Rutherford atom modeli nedir?
Rutherford atom modeli, 1911 yılında Yeni Zelandalı – İngiliz deher neysel fizikçi Ernest Rutherford tarafınca ortaya atılan bir fizikî bir atom modelidir. 1908 Nobel Kimya Mükafatı sahibi olan Rutherford, uyguladığı deney sonuçları üzerinde yaptığı incelemeler sonucunda atom hakkında bu fizikî modeli ortaya çıkarmıştır.
Ernest Rutherford ile tıpkı periyot bir hayli bilim insanı atom üzerine çalışmış ve farklı atom modelleri ortaya koymuştur. Rutherford atom modelinin de benzeri modeller üzere çok eksiği vardır fakat kabul etmek gerekiyor ki Rutherford atom modeli, Bohr atom modelinin ve Çağdaş Atom Teorisinin temellerini atmıştır.
Rutherford atom modeli nasıl ortaya çıktı?
aslına bakarsan yıllardır atom üzerine çalışmalar yapan Ernest Rutherford, bir gün yeni bir deney daha yapmaya karar verdi. Bu deneyde Rutherford, bir katmana tanecikler gönderecek ve hareketlerini gözlemleyecekti. Bu deneyde kullanılacak katman altın, tanecikler ise olumlu yüklü olacaktı.
Deney günü geldiği vakit Rutherford, ardına sinema yerleştirilmiş altın bir katman hazırladı. He+2 olarak gösterilen +2 olumlu yüklü alfa tanecikleri bu katmana yanlışsız gönderdi. Işınlar levhaya çarptıkça Ernest Rutherford izledikleri yolu ve çarpma tesirlerini inceledi. İncelemeler kararı elde ettiği datalar değişikti ve ortaya Rutherford atom modeli çıktı.
Rutherford atom modeli özellikleri:
Ernest Rutherford, yaptığı deney kararı atomun çapını o periyoda bakılırsa çok az kabul edilecek bir farkla hesaplamayı başardı. Altın katmana gönderilen 22 bin olumlu yüklü alfa tanecikten sapan sırf bir tanesiydi. Sapma olması olağan kabul ediliyor zira 20. yüzyılın birinci senelerından bahsediyoruz.
Ernest Rutherford müşahedeleri kararı atomun tıpkı Güneş Sistemi üzere olduğu iddasını ortaya attı. Buna göre atomun çekirdeği müspet proton yüklüydü ve negatif elektronlar tıpkı Güneş etrafında dönen gezegenler üzere bu çekirdeğin etrafında dönüyorlardı. Rutherford buna göre kimi bulgulara ulaştı;
Rutherford atom modeli, devrine bakılırsa pek başarılı bir fizikî model ortaya koydu. Hatta bir epey modele de ilham oldu fakat maalesef atomun kıymetli yapı taşlarından olan nötronu içermiyordu. Tıpkı biçimde elektronların hareketlerini de hakikat bir biçimde açıklayamamıştı. sıradançe, Güneş Sistemi’nin bir atomda da geçerli olduğunu ortaya atmıştır.
Rutherford atom modelinden ilham alan Bohr atom modeli:
Bohr atom modeli, Rutherford atom modeli ile tıpkı yıl 1911’de; 1922 yılında Nobel Fizik Mükafatı sahibi olacak olan Danimarkalı fizikçi Niels Henrik David Bohr tarafınca ortaya atılmıştır. Rutherford atom modeli ve öncesinde ortaya atılan teorilerden farklı olarak Bohr, atom ortasındaki elektronların hareketini inceledi ve deklare etti. Bohr atom modeline bakılırsa;
Binlerce yıl boyunca bir hayli farklı bilim insanı ve felsefeci, kendilerine nazaran atom modelleri geliştirdi. Elbet eksiklikleri olsa da bunlardan en ilginci Rutherford atom modelidir. Zira bu model, Dünyamızın da ortasında bulunduğu Güneş sistemine bir çok benziyor. Gelin Rutherford atom modeli nedir biraz daha yakından inceleyerek özelliklerini ve eksikliklerini gorelim.
Rutherford atom modeli nedir?
Rutherford atom modeli, 1911 yılında Yeni Zelandalı – İngiliz deher neysel fizikçi Ernest Rutherford tarafınca ortaya atılan bir fizikî bir atom modelidir. 1908 Nobel Kimya Mükafatı sahibi olan Rutherford, uyguladığı deney sonuçları üzerinde yaptığı incelemeler sonucunda atom hakkında bu fizikî modeli ortaya çıkarmıştır.
Ernest Rutherford ile tıpkı periyot bir hayli bilim insanı atom üzerine çalışmış ve farklı atom modelleri ortaya koymuştur. Rutherford atom modelinin de benzeri modeller üzere çok eksiği vardır fakat kabul etmek gerekiyor ki Rutherford atom modeli, Bohr atom modelinin ve Çağdaş Atom Teorisinin temellerini atmıştır.
Rutherford atom modeli nasıl ortaya çıktı?
aslına bakarsan yıllardır atom üzerine çalışmalar yapan Ernest Rutherford, bir gün yeni bir deney daha yapmaya karar verdi. Bu deneyde Rutherford, bir katmana tanecikler gönderecek ve hareketlerini gözlemleyecekti. Bu deneyde kullanılacak katman altın, tanecikler ise olumlu yüklü olacaktı.
Deney günü geldiği vakit Rutherford, ardına sinema yerleştirilmiş altın bir katman hazırladı. He+2 olarak gösterilen +2 olumlu yüklü alfa tanecikleri bu katmana yanlışsız gönderdi. Işınlar levhaya çarptıkça Ernest Rutherford izledikleri yolu ve çarpma tesirlerini inceledi. İncelemeler kararı elde ettiği datalar değişikti ve ortaya Rutherford atom modeli çıktı.
Rutherford atom modeli özellikleri:
Ernest Rutherford, yaptığı deney kararı atomun çapını o periyoda bakılırsa çok az kabul edilecek bir farkla hesaplamayı başardı. Altın katmana gönderilen 22 bin olumlu yüklü alfa tanecikten sapan sırf bir tanesiydi. Sapma olması olağan kabul ediliyor zira 20. yüzyılın birinci senelerından bahsediyoruz.
Ernest Rutherford müşahedeleri kararı atomun tıpkı Güneş Sistemi üzere olduğu iddasını ortaya attı. Buna göre atomun çekirdeği müspet proton yüklüydü ve negatif elektronlar tıpkı Güneş etrafında dönen gezegenler üzere bu çekirdeğin etrafında dönüyorlardı. Rutherford buna göre kimi bulgulara ulaştı;
- Altın katmana gönderilen ışınların büyük bir kısmı direkt olarak geçtiği için atomda büyük boşluklar vardır.
- Işınların küçük bir kısmı kırıldığı ve yansıdığı için atomdaki olumlu yükler çekirdekte toplanmıştır.
- Yükün büyüğü çekirdekte olduğu için atom kütlesi de çekirdekte toplanmıştır.
- Her bir atomda ne kadar müspet tanecik var ise o kadar da negatif tanecik vardır.
- Olumlu tanecikler çekirdekte toplanmıştır, elektronlar ise çekirdek etrafında dönmektedir.
- Elektronlar tek bir noktada toplanmadıkları için atom hacminin büyük biri kısmını kaplarlar.
Rutherford atom modeli, devrine bakılırsa pek başarılı bir fizikî model ortaya koydu. Hatta bir epey modele de ilham oldu fakat maalesef atomun kıymetli yapı taşlarından olan nötronu içermiyordu. Tıpkı biçimde elektronların hareketlerini de hakikat bir biçimde açıklayamamıştı. sıradançe, Güneş Sistemi’nin bir atomda da geçerli olduğunu ortaya atmıştır.
Rutherford atom modelinden ilham alan Bohr atom modeli:
Bohr atom modeli, Rutherford atom modeli ile tıpkı yıl 1911’de; 1922 yılında Nobel Fizik Mükafatı sahibi olacak olan Danimarkalı fizikçi Niels Henrik David Bohr tarafınca ortaya atılmıştır. Rutherford atom modeli ve öncesinde ortaya atılan teorilerden farklı olarak Bohr, atom ortasındaki elektronların hareketini inceledi ve deklare etti. Bohr atom modeline bakılırsa;
- Çekirdekten belli uzaklıktaki bir aralıkta hareket eden elektronların kararlı halinin sabit bir gücü vardır.
- Elektronların kararlı hareketi dairesel bir yörünge çizer.
- Kararlı biçimde bulunan elektron, ışınım yaymaz.
- Yüksek güç düzeyinden düşük güç düzeyine düşen bir elektron, değişen düzey farkına eşit bir ışık kuantı yayar.
- Atoma sadece klasik fizik çerçevesinden yaklaşmıştır.
- Sırf tek elektronlu atomları açıklayabilir.
- Dalga – parçacık ikiliğini göz gerisi etmiştir.
- Heisenberg belirsizlik prensibine göre elektronların oluşturduğunu argüman ettiği yörünge tarifi yanlıştır.
- Nötrondan bahsetmez.
- Atom ve molekül ortası bağı açıklamak için yetersizdir.