ahmetbeyler
New member
Erken dinozor çağına ilişkin fosillerin keşfi, ortadan milyonlarca yıl geçmiş bulunmasına karşın hala daha bilim dünyasını şaşkınlık içerisinde bırakmaya devam ediyor. Yapılan yeni bir keşif, erken dinozor çağında hayatış olan balık formundaki deniz sürüngenleri olan ‘ichthyosaur’ların (ihtiyozor), 2,5 milyon yıl üzere bir süre içerisinde muazzam boyutlara ulaştığını ortaya koydu ki evrimsel açıdan konuşacak olursak bu aslında bu boyutlara ulaşmak için çok kısa bir süre.
Scripps College’da biyoloji doçenti olan kıdemli araştırmacı Lars Schmitz keşfe dair, “Dünyanın yıkıcı bir yok oluştan [Permiyen devrinin sonunda] toparlandığı bir devirde, ichthyosaurların büyüklüğünün balinalardan fazlaca daha süratli evrimleştirdiğini keşfettik.” tabirlerini kullanarak, “Bu hoş bir umut ışığı ve hayatın esnekliğinin bir işareti – şayet çevresel şartlar uygunsa, evrim epey süratli gerçekleşebilir ve hayat geri gelebilir.” diye de kelamlarına ekledi.
“Deniz ejderhası gibisi bir hayvan hayal edin”
Araştırmacılar, antik ichthyosaur’un fosillerini birinci vakit içinderda 1998’de Nevada’nın kuzeybatısındaki Augusta Dağları’nın kayalarına gömülü olarak keşfetmişlerdi. Bu keşif için Schmitz, “Yalnızca birkaç omur kayadan dışarı çıkıyordu, fakat hayvanın büyük olduğu açıktı.” formunda kaydetti. Fakat sağlam kondisyondaki bir kafatası, omuz ve kanatçık gibisi uzantıdan oluşan fosillerin büsbütün kazılması ve tahlil edilmek üzere bir helikopter sayesinde Los Angeles County Doğal Tarih Müzesi’ne getirilmesi ise 2015 yılına kadar mümkün olmadı.
Araştırmacı grubun 23 Aralık Perşembe günü Science mecmuasında çevrimiçi olarak bildirdikleri üzere yeni cinse Cymbospondylus youngorum ismi verildi. Vaktinin öteki yaratıkları üzere çok tuhaf bir görünüme sahip olan bu büyük çeneli deniz sürüngeninin 247 milyon yıl evvel Triyas devrinde yaşadığı varsayım ediliyor. Buna ek oalrak araştırmacılar, yaklaşık 6,5 fit uzunluğunda (2 metre) bir kafatasıyla, bu büsbütün gelişmiş C. youngorum’un uzunluğunun 55 fit’in (17 m) üzerinde yahut bir yarı römorktan daha uzun olduğunu tespit etti. Keşif için Schmitz, “Deniz ejderhası gibisi bir hayvan hayal edin: aerodinamik beden, pek uzun, yüzgeçlere dönüştürülmüş uzuvlar ve uzun bir kuyruk” tabirlerini kullandı. 45 tonluk yaratığın hayatta olduğu periyotta, Kuzey Amerika’nın batı kıyısı açıklarında bir muhteşem okyanus olan Panthalassic Okyanusu‘nda hayatış olabileceği kaydedildi. Uzunluğu ve diş yapısı göz önüne alındığında C. youngorum’un büyük ihtimalle kendisinden daha küçük ichthyosaursları, balıkları ve kalamarları yediği kestirim ediliyor.
Dinozor çağında hayatış hayli sayıda devasa yaratık olduğu hakikat; fakat C. youngorum birkaç niçinden dolayı başkalarından öne çıkıyor. Örneğin, C. youngorum, 252 milyon yıl evvel Permiyen periyodunun sonunda meydana gelen ve dünya tiplerinin yaklaşık yüzde 90’ını öldüren bir kitlesel yok oluş olayı olan “Büyük Ölüm”den yalnızca 5 milyon yıl daha sonra hayatıştır. Nature Geoscience mecmuasında 2012 yılında yapılan bir araştırmaya nazaran Dünya üstündeki hayatın bu yok oluşun akabinde toparlanmasının yaklaşık olarak 9 milyon yıl sürmüş olması ichthyosaurun devasa boyutunu daha da etkileyici kılıyor.
Yeni fosil, ichthyosaurlar’ın süratli evrimini belgeliyor
tıpkı vakitte, 2012 yılındaki çalışmaya bakılırsa kitlesel yok oluşun birinci 1 milyon ila 3 milyon yılı ortasında amonoidler olarak bilinen deniz yumuşakçalarında bir çeşitlenme patlaması da yaşandı. Yeni çalışmanın araştırmacıları, ichthyosaurların bu derece devasa boyutlara ulaşmasında kısmen erken Triyas ammonit patlamasının ve ayrıyeten kitlesel yok oluşun akabinde ekolojik boşluğu dolduran çenesiz yılan balığı gibisi konodontları yemenin büyük tesiri olduğu görüşünde. Öte yandan Almanya’daki Mainz Johannes Gutenberg Üniversitesi’nde evrimsel bir ekolojist olan araştırmanın ortak muharriri Eva Maria Griebeler yaptığı açıklamada balinaların plankton üzere çok üretken birincil üreticileri yiyerek büyüdüğünü ve bunların dinozor çağındaki besin ağlarında bulunmadığını kaydetti.
Araştırmacılara göre devasalığa ulaşmak için farklı yolları ve vakit çizelgeleri bulunmasına karşın balinaların ve ichthyosaurlar içinde birkaç benzerlik de mevcut. Örneğin, ispermeçet balinalarının dev kalamar avlamak için dalış yapması ve büyük uzunluk ile yırtıcı avcılık içinde bir temas olduğu üzere; büyük uzunluk ile diş kaybı içinde da bir ilişki mevcut, tıpkı dişsiz olan balinalarda olduğu üzere.
Schmitz, “Bu yeni fosil, ichthyosaurlarda devasalığın süratli evrimini etkileyici bir biçimde belgeliyor.” diye belirtti ve buna karşılık da balinaların devliğe hakikat farklı bir yol izlediklerini ve bu sürecin hayli daha uzun ve yavaş olduğunu kaydetti. Araştırmada yer almayan paleontologlar Lene Delsett ve Nicholas Pyenson ise keşif için “Ichthyosaur tarihi bize okyanus devlerinin deniz ekosistemlerinin garantili özellikleri olmadığını söylüyor, bu da Antroposen’de hepimiz için pahalı bir ders” sözlerini kullandı.
Scripps College’da biyoloji doçenti olan kıdemli araştırmacı Lars Schmitz keşfe dair, “Dünyanın yıkıcı bir yok oluştan [Permiyen devrinin sonunda] toparlandığı bir devirde, ichthyosaurların büyüklüğünün balinalardan fazlaca daha süratli evrimleştirdiğini keşfettik.” tabirlerini kullanarak, “Bu hoş bir umut ışığı ve hayatın esnekliğinin bir işareti – şayet çevresel şartlar uygunsa, evrim epey süratli gerçekleşebilir ve hayat geri gelebilir.” diye de kelamlarına ekledi.
“Deniz ejderhası gibisi bir hayvan hayal edin”
Araştırmacılar, antik ichthyosaur’un fosillerini birinci vakit içinderda 1998’de Nevada’nın kuzeybatısındaki Augusta Dağları’nın kayalarına gömülü olarak keşfetmişlerdi. Bu keşif için Schmitz, “Yalnızca birkaç omur kayadan dışarı çıkıyordu, fakat hayvanın büyük olduğu açıktı.” formunda kaydetti. Fakat sağlam kondisyondaki bir kafatası, omuz ve kanatçık gibisi uzantıdan oluşan fosillerin büsbütün kazılması ve tahlil edilmek üzere bir helikopter sayesinde Los Angeles County Doğal Tarih Müzesi’ne getirilmesi ise 2015 yılına kadar mümkün olmadı.
Araştırmacı grubun 23 Aralık Perşembe günü Science mecmuasında çevrimiçi olarak bildirdikleri üzere yeni cinse Cymbospondylus youngorum ismi verildi. Vaktinin öteki yaratıkları üzere çok tuhaf bir görünüme sahip olan bu büyük çeneli deniz sürüngeninin 247 milyon yıl evvel Triyas devrinde yaşadığı varsayım ediliyor. Buna ek oalrak araştırmacılar, yaklaşık 6,5 fit uzunluğunda (2 metre) bir kafatasıyla, bu büsbütün gelişmiş C. youngorum’un uzunluğunun 55 fit’in (17 m) üzerinde yahut bir yarı römorktan daha uzun olduğunu tespit etti. Keşif için Schmitz, “Deniz ejderhası gibisi bir hayvan hayal edin: aerodinamik beden, pek uzun, yüzgeçlere dönüştürülmüş uzuvlar ve uzun bir kuyruk” tabirlerini kullandı. 45 tonluk yaratığın hayatta olduğu periyotta, Kuzey Amerika’nın batı kıyısı açıklarında bir muhteşem okyanus olan Panthalassic Okyanusu‘nda hayatış olabileceği kaydedildi. Uzunluğu ve diş yapısı göz önüne alındığında C. youngorum’un büyük ihtimalle kendisinden daha küçük ichthyosaursları, balıkları ve kalamarları yediği kestirim ediliyor.
Dinozor çağında hayatış hayli sayıda devasa yaratık olduğu hakikat; fakat C. youngorum birkaç niçinden dolayı başkalarından öne çıkıyor. Örneğin, C. youngorum, 252 milyon yıl evvel Permiyen periyodunun sonunda meydana gelen ve dünya tiplerinin yaklaşık yüzde 90’ını öldüren bir kitlesel yok oluş olayı olan “Büyük Ölüm”den yalnızca 5 milyon yıl daha sonra hayatıştır. Nature Geoscience mecmuasında 2012 yılında yapılan bir araştırmaya nazaran Dünya üstündeki hayatın bu yok oluşun akabinde toparlanmasının yaklaşık olarak 9 milyon yıl sürmüş olması ichthyosaurun devasa boyutunu daha da etkileyici kılıyor.
Yeni fosil, ichthyosaurlar’ın süratli evrimini belgeliyor
tıpkı vakitte, 2012 yılındaki çalışmaya bakılırsa kitlesel yok oluşun birinci 1 milyon ila 3 milyon yılı ortasında amonoidler olarak bilinen deniz yumuşakçalarında bir çeşitlenme patlaması da yaşandı. Yeni çalışmanın araştırmacıları, ichthyosaurların bu derece devasa boyutlara ulaşmasında kısmen erken Triyas ammonit patlamasının ve ayrıyeten kitlesel yok oluşun akabinde ekolojik boşluğu dolduran çenesiz yılan balığı gibisi konodontları yemenin büyük tesiri olduğu görüşünde. Öte yandan Almanya’daki Mainz Johannes Gutenberg Üniversitesi’nde evrimsel bir ekolojist olan araştırmanın ortak muharriri Eva Maria Griebeler yaptığı açıklamada balinaların plankton üzere çok üretken birincil üreticileri yiyerek büyüdüğünü ve bunların dinozor çağındaki besin ağlarında bulunmadığını kaydetti.
Araştırmacılara göre devasalığa ulaşmak için farklı yolları ve vakit çizelgeleri bulunmasına karşın balinaların ve ichthyosaurlar içinde birkaç benzerlik de mevcut. Örneğin, ispermeçet balinalarının dev kalamar avlamak için dalış yapması ve büyük uzunluk ile yırtıcı avcılık içinde bir temas olduğu üzere; büyük uzunluk ile diş kaybı içinde da bir ilişki mevcut, tıpkı dişsiz olan balinalarda olduğu üzere.
Schmitz, “Bu yeni fosil, ichthyosaurlarda devasalığın süratli evrimini etkileyici bir biçimde belgeliyor.” diye belirtti ve buna karşılık da balinaların devliğe hakikat farklı bir yol izlediklerini ve bu sürecin hayli daha uzun ve yavaş olduğunu kaydetti. Araştırmada yer almayan paleontologlar Lene Delsett ve Nicholas Pyenson ise keşif için “Ichthyosaur tarihi bize okyanus devlerinin deniz ekosistemlerinin garantili özellikleri olmadığını söylüyor, bu da Antroposen’de hepimiz için pahalı bir ders” sözlerini kullandı.