ahmetbeyler
New member
Gen düzenleme yahut bilinen öteki ismiyle genom düzenleme, son senelerda bilim dünyasında çok tanınan hâle gelmeye başladı. ‘Çığır açıcı’ olarak da nitelendirilen bu değişen teknolojinin, bir organizmanın DNA’sında muhakkak değişiklikler yapılmasını sağlayan bir genetik mühendisliği olduğunu da söylemek mümkün.
Artık de yayımlanan yeni bir araştırma, gen düzenleme teknolojilerinin nasıl sonuçlar ortaya çıkarabileceğini bir kere daha ortaya çıkardı. İngiltere’deki Kent Üniversitesi ve Francis Crick Enstitüsü’nde bulunan bilim insanları, gen düzenleme teknolojisi yardımıyla tek cinsiyetli fare yavruları üretmeyi başardı.
Biroldukca hayvan gereksinim olmadığı için öldürülüyor
Varsayım edilebileceği üzere bilimsel araştırmalar için hayvanların kullanmasına gerek duyulabiliyor. Bu deneylerde kullanılması gereken hayvanların da tek cinsiyetli, yani ya sadece erkek ya da sırf dişi olması gerekebiliyor. Birebir biçimde hayvancılık ve besin üzere sektörlerlerde de bu biçimde durumlar oluşabiliyor ve muhtaçlık duyulmayan cinsiyetteki hayvanlar itlaf edilebiliyor. İşte bu yüzden araştırmayı yürüten bilim insanları, ürettikleri farelerin bilimsel araştırmalar ve farklı kesimler için değerli bir adım olabileceğini düşünüyor.
Nature Communications’da yayımlanan çalışmada araştırmacılar, embriyo gelişmeninde rol oynayan bir genin farelerin gelişmeninin erken bir evresinde devre dışı bırakılabileceğini, bunun akabinde da sadece dişi embriyolar oluşturmanın mümkün olabileceğini tabir etti. Bu teorinin yapılan deneylerde %100 muvaffakiyet gösterdiği belirtilse de daha fazla araştırmaya ve pilot çalışmalara gereksinim olduğunun uzmanlar tarafınca altı çizildi.
Araştırmaya bakılırsa bu formül yardımıyla milyonlarca hayvanın itlaf edilmesinin önüne geçmek ve uzun vadede bilimsel muvaffakiyetler elde etmek mümkün olabilir. Çalışmanın muharrirlerinden Peter Ellis de yaptığı açıklamalarda bununla ilgili, “Bu çalışmanın sonuçları hayvan refahının güzelleştirilmesi konusunda değerli bir adım olabilir; fakat sistemin etik tarafı de tartışılmalıdır. Tarımda bu usul bir tekniğin uygulanması için kapsamlı bir kamuoyu tartışması yapılmalıdır” sözlerine yer vererek formülün kullanmasının bir çeşit hayvan öjenisi (yalnızca belirli canlıların yaşamasına müsaade vermek) olabileceğine ve etik sorular oluşturabileceğine dikkat çekti.
Crispr-Cas9 isimli gen düzenleme sistemi kullanıldı
Genin nasıl devre dışı bırakıldığı ile ilgili ayrıntılar da çalışmada paylaşıldı. Araştırma grubu, fareler üzerinde Crispr-Cas9 ismi verilen ve geni devre dışı bırakma özelliği olan gen düzenleme molekülünü kullandı. Bu molekülün yarısı babanın X yahut Y kromozomuna (gerekli cinsiyete bakılırsa belirleniyor), başka yarısı ise annenin DNA’sına gömüldü. Bunun akabinde da doğan yavruların tek cinsiyete sahip olduğu, hatta daha sonraki kuşaklarda de bu durumun birebir biçimde devam edebileceği gözlemlendi.
Son olarak bu biçim denemelerin birinci sefer yapılmadığını da söylemek gerek. Daha evvel de bilim insanları, her yıl milyarlarca erkek civcivin yumurtlayamadıkları için katledilmesinden dolayı civciv embriyolarının cinsiyetini seçmenin yollarını geliştirmeye çalıştıklarını açıklamışlardı.
Artık de yayımlanan yeni bir araştırma, gen düzenleme teknolojilerinin nasıl sonuçlar ortaya çıkarabileceğini bir kere daha ortaya çıkardı. İngiltere’deki Kent Üniversitesi ve Francis Crick Enstitüsü’nde bulunan bilim insanları, gen düzenleme teknolojisi yardımıyla tek cinsiyetli fare yavruları üretmeyi başardı.
Biroldukca hayvan gereksinim olmadığı için öldürülüyor
Varsayım edilebileceği üzere bilimsel araştırmalar için hayvanların kullanmasına gerek duyulabiliyor. Bu deneylerde kullanılması gereken hayvanların da tek cinsiyetli, yani ya sadece erkek ya da sırf dişi olması gerekebiliyor. Birebir biçimde hayvancılık ve besin üzere sektörlerlerde de bu biçimde durumlar oluşabiliyor ve muhtaçlık duyulmayan cinsiyetteki hayvanlar itlaf edilebiliyor. İşte bu yüzden araştırmayı yürüten bilim insanları, ürettikleri farelerin bilimsel araştırmalar ve farklı kesimler için değerli bir adım olabileceğini düşünüyor.
Nature Communications’da yayımlanan çalışmada araştırmacılar, embriyo gelişmeninde rol oynayan bir genin farelerin gelişmeninin erken bir evresinde devre dışı bırakılabileceğini, bunun akabinde da sadece dişi embriyolar oluşturmanın mümkün olabileceğini tabir etti. Bu teorinin yapılan deneylerde %100 muvaffakiyet gösterdiği belirtilse de daha fazla araştırmaya ve pilot çalışmalara gereksinim olduğunun uzmanlar tarafınca altı çizildi.
Araştırmaya bakılırsa bu formül yardımıyla milyonlarca hayvanın itlaf edilmesinin önüne geçmek ve uzun vadede bilimsel muvaffakiyetler elde etmek mümkün olabilir. Çalışmanın muharrirlerinden Peter Ellis de yaptığı açıklamalarda bununla ilgili, “Bu çalışmanın sonuçları hayvan refahının güzelleştirilmesi konusunda değerli bir adım olabilir; fakat sistemin etik tarafı de tartışılmalıdır. Tarımda bu usul bir tekniğin uygulanması için kapsamlı bir kamuoyu tartışması yapılmalıdır” sözlerine yer vererek formülün kullanmasının bir çeşit hayvan öjenisi (yalnızca belirli canlıların yaşamasına müsaade vermek) olabileceğine ve etik sorular oluşturabileceğine dikkat çekti.
Crispr-Cas9 isimli gen düzenleme sistemi kullanıldı
Genin nasıl devre dışı bırakıldığı ile ilgili ayrıntılar da çalışmada paylaşıldı. Araştırma grubu, fareler üzerinde Crispr-Cas9 ismi verilen ve geni devre dışı bırakma özelliği olan gen düzenleme molekülünü kullandı. Bu molekülün yarısı babanın X yahut Y kromozomuna (gerekli cinsiyete bakılırsa belirleniyor), başka yarısı ise annenin DNA’sına gömüldü. Bunun akabinde da doğan yavruların tek cinsiyete sahip olduğu, hatta daha sonraki kuşaklarda de bu durumun birebir biçimde devam edebileceği gözlemlendi.
Son olarak bu biçim denemelerin birinci sefer yapılmadığını da söylemek gerek. Daha evvel de bilim insanları, her yıl milyarlarca erkek civcivin yumurtlayamadıkları için katledilmesinden dolayı civciv embriyolarının cinsiyetini seçmenin yollarını geliştirmeye çalıştıklarını açıklamışlardı.