İki Gözümüz Olduğu Halde Neden Tek Bir Manzara Var?

ahmetbeyler

New member
Vücudumuzda bir bölgenin ehemmiyetini, sıklıkla o bölge süreksiz yahut kalıcı olarak fonksiyonunu kaybettiğinde anlıyoruz. Buna en sıradan örnek olarak hasta olduğumuzda koku yahut tat alamamamızı gösterebiliriz. Lakin bu biçimde eşsiz özelliklerimizin kıymetini anlamak için hasta olmayı beklememize gerek yok. Ufak çaplı araştırmalarla fazlaca sıradanmiş üzere görünen bu özelliklerimizin ne kadar sıradışı olduğunu anlayabilirsiniz.

Şimdi bu özelliklerimizden biri olan ve birden fazla kişinin başında soru işareti olarak kalan ‘iki gözümüz bulunmasına karşın önümüzde tek görüntü olması’ durumuna yakından bakacağız. Lafı daha fazla uzatmadan gelin hususa geçelim.

Bunun karşılığı, beynimiz ve gözlerimiz içindeki bağda yatıyor.


Öncelikle biz bir yere yahut nesneye gözlerimizi çevirdiğimizde, çeşitli algılarımız ve depoladığımız bilgiler yardımıyla beynimiz o manzarayı işler ve kabaca bu türlü görme hareketini gerçekleştirmiş oluruz. İki gözümüz olduğunda da beynimizin iki farklı imgeyle uğraşması gerekir.

Burada ‘ayrı’ dememiz sizi yanıltmasın. Gözlerimiz yakın olduğu için neredeyse büsbütün birebir imgeyi beyne iletiyor olsa da pozisyonları farklı olduğundan bu imgeler içinde farklar vardır. Birbirlerini tamamlıyorlar üzere düşünebiliriz.

Neredeyse tıpkı olan bu iki imgeye ne oluyor?


Beynimizin ilgili kısmında, iki gözümüzden alınan bilgiler işleniyor ve bu sayede her iki gözün tek başına verebileceğinden hayli daha gelişmiş olan tek bir görüntü elde ediyoruz.

Peki bu olduğunda tam olarak ne değişiyor?

Scientific American

Öncelikle iki gözümüzün ortak bir imaj oluşturması, 3d imaj elde etmemizi sağlıyor ve bu da direkt olarak derinlik algısını kazanmamız demek. Bu sayede bir şeyin uzaklığını, enini, uzunluğunu, vb. daha güzel anlayabiliyoruz. İki gözün sunduğu imajların çakıştığı noktada oluşan bu durum, bilhassa de cetlerin avlanmak zorunda olduğu devirlerde hayatta kalmak için büyük bir avantajdı.

Bu görüşün bir öteki artısı ise geniş görüş açısı sağlaması.

Toppr

Normalde bir gözümüz merkezde olduğunda görüş açımız, kulağımızla merkezin içinde 95 derece, burnumuzla merkez içinde ise 60 derecedir. Bunun yanında merkezden üste 60, aşağı gerçek ise 75 derecelik bir görüş açısı elimizde olur.

Bu da yatay olarak 155 derece, dikey olarak ise 135 derecelik bir görüş açımızın sadece tek bir gözden gelmesi demek. Buna ek olarak retinanın merkez bölgesi olan makuladan kaynaklı, yaklaşık 15 derecelik bir kör nokta da her bir gözümüzde vardır.

Normalde dediğimiz üzere 155 derecelik bir görüş açısını tek gözümüz bize sağlar. Çift göz düzeyinde ise bu açı, yüzümüzdeki pozisyonlarının da katkısıyla aşağı üst 190’a kadar çıkar.

155 derece de yetmez miydi?

Gift of Curiosity

Sağ gözünüzü kapatıp sağ elinizi sol gözünüzle ucundan gorebileceğiniz bir noktaya getirin. Gözünüzü açtığınızda bu açının ne kadar fark yarattığını siz de nazaranbilirsiniz.

Derinlik algısının farkını görmek için de bir dostunuzdan yardım isteyebilirsiniz. Bunu anlamak için gözlerinizi kapatın ve dostunuzdan rastgele nesneleri masaya dizmesini isteyin. çabucak sonrasında sadece tek gözünüzü açıp o nesnelere uzanmayı deneyin. Derinlik algısı oluşmadığından ufak farklarla ıskalama ihtimaliniz çok yüksek olacaktır.

Birkaç enteresan bilgi:

  • Gözlerini bağımsız biçimde oynatabilen bukalemunlar, tek gözle yatayda 180, dikeyde 90 olmak üzere devasa bir görüş açısına sahip. Eşsiz göz yapıları, binoküler ve monoküler görüş yöntemleri içinde geçiş yapmalarını ve panoramik bir manzara elde etmelerini mümkün kılar.
  • Beynimiz her ne kadar imgeyi ‘tek’ olarak sunsa da objeleri çift olarak görmeye sebep olan diplopi isminde bir durum vardır.
Gözümüzün önünde gerçekleşmesine karşın birçok vakit dikkatimizi çekmeyen, bedenimizin eşsiz özelliklerini anlattığımız öteki içeriklerde görüşmek üzere.

  • Kaynaklar: Vedantu, Scientific American, Vision and Eye Health, AskNature, Top Doctors
 
Üst