ahmetbeyler
New member
NASA’nın yaklaşık 5 yıldır üzerinde çalıştığı DART projesi, dün birinci testini muvaffakiyetle tamamladı. Lakin şu biçimde bir nokta var; DART’ın maksat aldığı Dimorphos asteroidi, 160 metrelik bir çapa sahipti. Yani gökyüzünde dolaşan binlerce devasa meteoru düşündüğümüzde Dimorphos küçük sayılabilecek bir misyon.
Gezegenimize bahsetmiş olduğumiz kadar büyük bir meteorun çarpması bize imkansız üzere geliyor olsa da bununla ilgili sayısız araştırma mevcut. Çünkü Dünya yüzebir daha her yıl binlerce meteor düştüğü biliniyor. Bu sebeple de bir savunma düzeneğine sahip olmamız, yaklaşan bir gök taşının yörüngesini değiştirebilmemiz pek değerli.
Dünya’ya çarpma ihtimali olan birkaç gök taşı var.
Bunlar ortasında bilinen en büyük asteroidlerden biri: Bennu. Yaklaşık olarak 525 metrelik bir çapa sahip olan Bennu’nun 2100’lü yılların sonuna gerçek Dünya’ya en yakın pozisyonda olması bekleniyor. Gezegenimizin yer çekiminin asteroidin yörüngesini etkilemesi durumunda ise Bennu Dünya’ya çarpabilir.
Son çalışmalara göre anlattıklarımızın gerçekleşme ihtimali 2100-2200 yılları içinde 2700’de 1, 2300’lü senelerda gerçekleşme ihtimali ise 1750’de 1 olarak görülüyor. Bize ufak bir ihtimal üzere gelse de bilim dünyası bu mevzuyu ziyadesiyle ciddiye alıyor.
Bennu, Dünya’ya çarparsa…
bu biçimde bir durumda dinozorları yok eden gök taşı üzere bir tesir görmeyiz. Bunun en önemli niçini; Bennu’nun ünlü Chicxulub gök taşı kadar büyük olmaması. Lakin alışılmış ki hiç bir tesiri olmayacağı manasına gelmiyor.
Yaşanabilecek mümkün bir çarpışma halinde 1,1 milyar tondan fazla TNT patlamış üzere bir tesir görülebilir. Bu da bölgesel olarak büyük bir yıkıma sebep olabilir. Yani epey fazla yapı yerle bir olabilir, hayvanlar ve beşerler ziyan bakılırsabilir. Hatta birçoğu ömrünü kaybedebilir…
‘Dinozorların kuşağını tüketen meteor’ olarak nam salmış Chicxulub Dünya’ya neler yapmıştı?
Dinozorları öldüren şey, başlarına düşen devasa meteor kararı ezilmeleri değildi. Birçoğu bu türlü de ölmüş olabilir lakin meteor daha büyük problemler yarattı. Örneğin; denizin bir anda çekilip devasa tsunamilerle beraber geri gelmesi üzere. Lakin en büyük sorun bu da değildi.
Yapılan araştırmalara nazaran dinozorların ölmesine sebep olan en büyük şey gök taşının büyük birçoklarının sülfürden oluşmasıydı. Gerçekten Chicxulub Dünya’ya çarptıktan daha sonra büyük bir sülfür gazı patlaması yarattı. Gazın havaya karışması kararı ise hava sıcaklığının donma düzeyine kadar düştüğü iddia ediliyor. bununla birlikte da meteorun saldığı gazlar daha sonrası asit yağmurlarının görüldüğü düşünülüyor. Bilim beşerlerine nazaran dinozorların jenerasyonu işte bu biçimde tükendi.
Benzer bir meteor bugün Dünya’ya çarpsa ne olur?
Chicxulub isimli gök taşının yaklaşık 10-15 km çapında olduğu varsayım ediliyor. Yani yaklaşık olarak 9 km yüksekliğindeki Everest dağına yakın bir büyüklüğe sahipti. Benzeri bir meteor, Dünya’ya birinci çarptığı anda büyük bir kısmı parçalanacak ve devasa bir krater oluşmasına sebep olacaktır. Fakat burada birkaç değerli nokta var. Gök taşının hangi husustan oluştuğu üzere. Çünkü Dünya’ya çarptığı ve parçalandığı anda ortasındaki tüm mineraller dışarıya çıkacak ve havaya karışması kaçınılmaz olacaktır. Doğal bu öbür tesirlerinin yanında biraz daha sönük kalabilir.
hiç bir ziyanlı mineral içermiyor olsa bile hem çarpmanın tesiriyle birebir vakitte meteorun parçalanmasıyla birlikte kilometrelerce büyüklükte bir alana toz bulutu yağacaktır. birebir vakitte meteor daha yeryüzüne düşmeden atmosfere girdiği üzere yanmaya ve parçalanmaya başlar. Yani tüm bu felaket senaryoları meteor Dünya’ya düşmedilk evvel başlayacaktır. Etrafından savrulan yanan parçacıklar, önlenmesi sıkıntı büyük yangınlara sebep olurken; çarpmanın tesiriyle büyük tsunamiler, asit yağmurları ve ani sıcaklık değişimleri yaşanması da çok yüksek bir ihtimal. Gök taşının düştüğü konum da ziyadesiyle değerli olmakla birlikte günümüz teknolojisiyle bile bu biçimde bir patlama daha sonrası hayatta kalmamız çok sıkıntı.
500 km çapında bir gök taşı ise işleri fazlaca daha fazla değiştirebilir.
Discovery Channel’ın 2008 yılında paylaştığı görüntüye göre, 500 km çapındaki gök taşı tüm gezegeni yok edebilecek yangınlara sebep olabilir. Gerçekten gök taşı atmosfere girdiğinde yanmakla birlikte küçük kesimlere da bölünecektir.
Gök taşından kopan küçük sayılabilecek bu modüller, Dünya’nın üzerine yağarak gezegenimizi alevler ortasında bırakır. Yangından kaçsak bile, bu saatten daha sonra uzun mühlet hayatta kalmamız neredeyse imkansız olacaktır.
Peki NASA’nın DART projesinde olduğu üzere devasa bir gök taşının yörüngesini değiştirebilir miyiz?
DART projesinde gaye alınan Dimorphos asteroidi pek küçük bir bakılırsavdi. NASA, mevzuyla ilgili yaptığı açıklamalarda şu an için daha büyük bir asteroidin yörüngesini değiştirmek için kâfi teknolojiye sahip olmadıklarını deklare etti. Lakin DART’ın başarılı olması bu süratle gelişen teknolojinin gelişmesi ve Dünya’ya büyük ziyanlar verebilecek asteroidlerin durdurulması için ilk adım olarak görülüyor.
NASA’nın neredeyse bir buzdolabı büyüklüğündeki uzay aracı DART, bu biçimde bir gök taşını hedeflediğinde vücudumuza çarpan sinek üzere tesir yaratacaktır. Dinozorları yok eden Chicxulub üzere bir meteoru durdurmak için en az 56 DART’a muhtaçlığımız var. Lakin bu yapılsa bile devasa gök taşı, yörüngeden çıkmayabilir. Daha tesirli sonuçlar alınması ve daha büyük meteorları yok etmesi için gereken elektrik ve güç kaynakları da çok fazla. hiç bir bilim insanı, şu an için daha büyük ve daha fazla DART’ın bile bu biçimde bir gök taşını engelleyip engelleyemeceğini tam manasıyla ön nazaranmiyor.
Konuyla ilgili çalışmalar ve araştırmalar sürerken NASA’nın vazifesinin başarılı geçmesi, birçoğumuzda bilim kurgu sinemalarından alışık olduğumuz senaryoları görmeyeceğimize dair umut oldu. Pekala gezegenimize yaklaşan devasa bir meteor olsa ve yapabileceğiniz son bir şey olsaydı siz ne yapardınız?
Kaynaklar: National Geographic, Science Focus, NASA, Mint, How Stuff Works
Görsel kaynakları: WallHere
NASA’nın DART bakılırsaviyle ilgili ayrıntılara buradan ulaşabilirsiniz:
Gök taşının ne olduğuna buradan bakabilirsiniz:
Gezegenimize bahsetmiş olduğumiz kadar büyük bir meteorun çarpması bize imkansız üzere geliyor olsa da bununla ilgili sayısız araştırma mevcut. Çünkü Dünya yüzebir daha her yıl binlerce meteor düştüğü biliniyor. Bu sebeple de bir savunma düzeneğine sahip olmamız, yaklaşan bir gök taşının yörüngesini değiştirebilmemiz pek değerli.
Dünya’ya çarpma ihtimali olan birkaç gök taşı var.
Bunlar ortasında bilinen en büyük asteroidlerden biri: Bennu. Yaklaşık olarak 525 metrelik bir çapa sahip olan Bennu’nun 2100’lü yılların sonuna gerçek Dünya’ya en yakın pozisyonda olması bekleniyor. Gezegenimizin yer çekiminin asteroidin yörüngesini etkilemesi durumunda ise Bennu Dünya’ya çarpabilir.
Son çalışmalara göre anlattıklarımızın gerçekleşme ihtimali 2100-2200 yılları içinde 2700’de 1, 2300’lü senelerda gerçekleşme ihtimali ise 1750’de 1 olarak görülüyor. Bize ufak bir ihtimal üzere gelse de bilim dünyası bu mevzuyu ziyadesiyle ciddiye alıyor.
Bennu, Dünya’ya çarparsa…
bu biçimde bir durumda dinozorları yok eden gök taşı üzere bir tesir görmeyiz. Bunun en önemli niçini; Bennu’nun ünlü Chicxulub gök taşı kadar büyük olmaması. Lakin alışılmış ki hiç bir tesiri olmayacağı manasına gelmiyor.
Yaşanabilecek mümkün bir çarpışma halinde 1,1 milyar tondan fazla TNT patlamış üzere bir tesir görülebilir. Bu da bölgesel olarak büyük bir yıkıma sebep olabilir. Yani epey fazla yapı yerle bir olabilir, hayvanlar ve beşerler ziyan bakılırsabilir. Hatta birçoğu ömrünü kaybedebilir…
‘Dinozorların kuşağını tüketen meteor’ olarak nam salmış Chicxulub Dünya’ya neler yapmıştı?
Dinozorları öldüren şey, başlarına düşen devasa meteor kararı ezilmeleri değildi. Birçoğu bu türlü de ölmüş olabilir lakin meteor daha büyük problemler yarattı. Örneğin; denizin bir anda çekilip devasa tsunamilerle beraber geri gelmesi üzere. Lakin en büyük sorun bu da değildi.
Yapılan araştırmalara nazaran dinozorların ölmesine sebep olan en büyük şey gök taşının büyük birçoklarının sülfürden oluşmasıydı. Gerçekten Chicxulub Dünya’ya çarptıktan daha sonra büyük bir sülfür gazı patlaması yarattı. Gazın havaya karışması kararı ise hava sıcaklığının donma düzeyine kadar düştüğü iddia ediliyor. bununla birlikte da meteorun saldığı gazlar daha sonrası asit yağmurlarının görüldüğü düşünülüyor. Bilim beşerlerine nazaran dinozorların jenerasyonu işte bu biçimde tükendi.
Benzer bir meteor bugün Dünya’ya çarpsa ne olur?
Chicxulub isimli gök taşının yaklaşık 10-15 km çapında olduğu varsayım ediliyor. Yani yaklaşık olarak 9 km yüksekliğindeki Everest dağına yakın bir büyüklüğe sahipti. Benzeri bir meteor, Dünya’ya birinci çarptığı anda büyük bir kısmı parçalanacak ve devasa bir krater oluşmasına sebep olacaktır. Fakat burada birkaç değerli nokta var. Gök taşının hangi husustan oluştuğu üzere. Çünkü Dünya’ya çarptığı ve parçalandığı anda ortasındaki tüm mineraller dışarıya çıkacak ve havaya karışması kaçınılmaz olacaktır. Doğal bu öbür tesirlerinin yanında biraz daha sönük kalabilir.
hiç bir ziyanlı mineral içermiyor olsa bile hem çarpmanın tesiriyle birebir vakitte meteorun parçalanmasıyla birlikte kilometrelerce büyüklükte bir alana toz bulutu yağacaktır. birebir vakitte meteor daha yeryüzüne düşmeden atmosfere girdiği üzere yanmaya ve parçalanmaya başlar. Yani tüm bu felaket senaryoları meteor Dünya’ya düşmedilk evvel başlayacaktır. Etrafından savrulan yanan parçacıklar, önlenmesi sıkıntı büyük yangınlara sebep olurken; çarpmanın tesiriyle büyük tsunamiler, asit yağmurları ve ani sıcaklık değişimleri yaşanması da çok yüksek bir ihtimal. Gök taşının düştüğü konum da ziyadesiyle değerli olmakla birlikte günümüz teknolojisiyle bile bu biçimde bir patlama daha sonrası hayatta kalmamız çok sıkıntı.
500 km çapında bir gök taşı ise işleri fazlaca daha fazla değiştirebilir.
Discovery Channel’ın 2008 yılında paylaştığı görüntüye göre, 500 km çapındaki gök taşı tüm gezegeni yok edebilecek yangınlara sebep olabilir. Gerçekten gök taşı atmosfere girdiğinde yanmakla birlikte küçük kesimlere da bölünecektir.
Gök taşından kopan küçük sayılabilecek bu modüller, Dünya’nın üzerine yağarak gezegenimizi alevler ortasında bırakır. Yangından kaçsak bile, bu saatten daha sonra uzun mühlet hayatta kalmamız neredeyse imkansız olacaktır.
Peki NASA’nın DART projesinde olduğu üzere devasa bir gök taşının yörüngesini değiştirebilir miyiz?
DART projesinde gaye alınan Dimorphos asteroidi pek küçük bir bakılırsavdi. NASA, mevzuyla ilgili yaptığı açıklamalarda şu an için daha büyük bir asteroidin yörüngesini değiştirmek için kâfi teknolojiye sahip olmadıklarını deklare etti. Lakin DART’ın başarılı olması bu süratle gelişen teknolojinin gelişmesi ve Dünya’ya büyük ziyanlar verebilecek asteroidlerin durdurulması için ilk adım olarak görülüyor.
NASA’nın neredeyse bir buzdolabı büyüklüğündeki uzay aracı DART, bu biçimde bir gök taşını hedeflediğinde vücudumuza çarpan sinek üzere tesir yaratacaktır. Dinozorları yok eden Chicxulub üzere bir meteoru durdurmak için en az 56 DART’a muhtaçlığımız var. Lakin bu yapılsa bile devasa gök taşı, yörüngeden çıkmayabilir. Daha tesirli sonuçlar alınması ve daha büyük meteorları yok etmesi için gereken elektrik ve güç kaynakları da çok fazla. hiç bir bilim insanı, şu an için daha büyük ve daha fazla DART’ın bile bu biçimde bir gök taşını engelleyip engelleyemeceğini tam manasıyla ön nazaranmiyor.
Konuyla ilgili çalışmalar ve araştırmalar sürerken NASA’nın vazifesinin başarılı geçmesi, birçoğumuzda bilim kurgu sinemalarından alışık olduğumuz senaryoları görmeyeceğimize dair umut oldu. Pekala gezegenimize yaklaşan devasa bir meteor olsa ve yapabileceğiniz son bir şey olsaydı siz ne yapardınız?
Kaynaklar: National Geographic, Science Focus, NASA, Mint, How Stuff Works
Görsel kaynakları: WallHere
NASA’nın DART bakılırsaviyle ilgili ayrıntılara buradan ulaşabilirsiniz:
Gök taşının ne olduğuna buradan bakabilirsiniz: