ahmetbeyler
New member
Jules Verne’in 1864 yılında yayımlanan “Dünya’nın Merkezine Yolculuk” isimli hikayesinde, bir küme insanın İzlanda’daki bir yanardağın ortasından girerek Dünya’nın merkezine yakın bir yere inmelerinin akabinde egzotik bir ortamla müsabakaları anlatılır. Okuması her ne kadar keyifli olsa da bilimsel gerçeklikle çelişen çok fazla öge bulunur.
Pekala bilime göre gerçekte ne olurdu? Gezegenimizin yarıçapı 6.371 kilometredir, yalnızca kabuğu ise 40 kilometredir. Kazarak o kadar derine inmek şimdilik muhtemel görünmese de hayal gücümüzü kullanarak inebildiğimizi var iseyalım ve olacakları nazaranlim.
çabucak hemen 150 metre (Dünya’nın merkezine giden yolun %0,002’si) düştükten daha sonra, kaldıramayacağınız bir hava basıncıyla karşılaşırdınız.
Bu da yetmezmiş üzere hiperoksiden (oksijen zehirlenmesi) dolayı ölürdünüz. Cesediniz ne kadar aşağıya düşerse ağır hava basıncı tarafınca o kadar ezilirdiniz.
Gördüğünüz üzere, ölmeden derinlere inmeyi başarmak mümkün değil. Pekala sizi her türlü basınçtan koruyabilecek bir kıyafet giyebildiğinizi var iseyalım. Bu basınç giysisiyle deliğe düşerseniz ne olur?
Yaklaşık 1,1 kilometre düştükten daha sonra, yaklaşık 50 derecelik bir sıcaklıkla karşılaşacağınız için sıcak çarpması niçiniyle ölürdünüz. Cesediniz düşmeye devam edip 2,7 kilometrelik derinliğe ulaştığında sıcaklık yaklaşık 130 dereceye ulaşacağı için beden sıvılarınız kaynamaya başlardı.
Kurumuş kemikleriniz ve et kalıntılarınız yaklaşık 200 kilometre derinliğe (Dünya’nın merkezine giden yolun %3’ü) ulaştığında, yaklaşık 930 derecelik bir sıcaklıkla karşılaşır ve kremetoryuma girmiş üzere büsbütün yanarak toza dönüşürdü. Tozlaşmış haliniz yola devam eder ve kalan 6.171 kilometreyi kat ederek Dünya’nın merkezine ulaşırdı.
Görüldüğü üzere, sizi basınçtan koruyan özel bir kıyafet giyseniz bile bu defa yanarak ölürdünüz.
bu biçimde biz de kollayıcı faktörleri daha da artıralım; özel giysimiz sizi basınçtan, ısıdan, zehirli gazlardan ve ışınımdan koruyabilsin. bu türlü deliğe atlasaydınız neler olurdu?
Dünya’nın yer çekimi niçiniyle düştükçe sürat kazanacağınız için yaklaşık 10 saniye daha sonra, 500 metre aşağıya düştükten daha sonra, yaklaşık 200 kilometrelik azamî sürate ulaşırdınız. Bu sürate ulaştığınızda karşılaşacağınız hava direnci, daha fazla hızlanmanızı engelleyecek kadar yüksektir.
Derine düştükçe yer çekimi de bir o kadar zayıflayacaktır. Hem bu niçinle tıpkı vakitte hava basıncı daha fazla artacağı için suratınız giderek düşecektir.
Yaklaşık 1 hafta süren bir düşüşün akabinde sonunda Dünya’nın tam merkezine ulaşırdınız.
Yani “Dünya’nın Merkezine Yolculuk” sinemasında yer alan bu sahne yalnızca bir fanteziden ibaret. Düşüşün bu kadar uzun sürmesinin sebebi -daha evvel de vurguladığımız gibi- azamî 200 kilometreye ulaşabilmeniz ve de kısa bir süre daha sonra bu suratın basınç artması ve yer çekimi azalması niçiniyle gittikçe düşmesindendir.
Dünya’nın merkezindeki yer çekimi kuvveti sıfırdır, zira her istikamette eşit ölçüde unsur vardır ve hepsi eşit bir çekim kuvveti uygular. “Godzilla vs. Kong” sinemasındaki bu sahne üzere:
Ayrıyeten deliğin ortasındaki hava bu noktada o kadar ağırdır ki bir çorbanın ortasında dolaşmak üzeredir. Tam bu noktada küçük bir momentuma sahip olursunuz, bunu kullanarak Dünya’nın merkezini aşıp delikten ilerlemeye devam edebilirsiniz.
Fakat bir kere Dünya’nın merkezini geçtikten daha sonra, “aşağı” artık öteki istikamettedir. Momentumunuzla merkezi aştıktan daha sonra bir daha merkeze gerçek yavaşça düşerdiniz. Sonunda Dünya’nın merkezinde yüzer biçimde kalırdınız.
Pekala bu delikteki bütün havayı boşaltırsak ne olurdu?
Hava olmayacağı için hava direnci de olmazdı. Bu niçinle, düştükçe inanılmaz suratlara çıkardınız, saatte on binlerce kilometrelik bir azamî suratı görürdünüz. Dünya’nın merkezine artık 1 hafta yerine yalnızca dakikalar ortasında ulaşırdınız.
Dünya’nın merkezini aştıktan daha sonra yer çekimi karşıt tarafta işleyeceği için yavaşlamaya başlardınız. Dünya’nın öbür ucundaki delikten çıkarken baştaki muazzam suratınız artık neredeyse sıfıra yaklaşır. Bir uçtan girip bir uçtan çıkmanız sırf 41 dakika sürerdi. Ancak öbür uçtan çıkamama üzere bir senaryoda bir uçtan bir uca sonsuza dek yoyo üzere gidip gelirdiniz.
2012 imali bilim kurgu sineması Total Recall’da bunun hoş bir örneği bulunuyor. Dünya’nın bir ucundan girip öteki ucundan çıkan bir tren, insanları yalnızca 17 dakika içerisinde Avustralya’dan İngiltere’ye ulaştırabiliyordu.
Yer çekiminin gücünü kullanarak bu kadar süratli ilerleyebilen bu tren, Dünya’nın ortasından geçerken yer çekiminin azalmasına maruz kalıyor ve ortasındaki yolcular bu durumu deneyimliyor. Sinema her neyse ki bu kıymetli ayrıntısı es geçmeyerek bilimle karşıt düşmüyor.
Pekala şimdiye kadar ne kadar derine inebildik?
Fotoğrafına baktığınız devasa delik, Rusya’nın Norveç sonu yakınlarındaki Kola Yarımadası’nda bulunuyor ve yerin 12.262 metre altına kadar ulaşmış durumda. “Yüzeyden dikey olarak açılan en derin delik” unvanına sahip.
Yeni bir teknoloji yardımıyla 20 kilometrelik derinliğe inilebilir.
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nün (MIT) yan kuruluşu ve güç firması Quaise, atomları kaynaştıran milimetre uzunluğundaki elektromanyetik ışınım dalgaları kullanarak bu derinliğe kadar inebilmek için çalışmalar yapıyor. Bu sayede neredeyse sınırsız ve pak jeotermal güce erişim sağlanabilir.
20 kilometrelik bu deliğin, Dünya’nın 6.371 kilometrelik yarıçapına kıyasla bir hiç kaldığını söyleyebiliriz. bir daha de bilim ve teknoloji için değerli bir adım.
Pekala bilime göre gerçekte ne olurdu? Gezegenimizin yarıçapı 6.371 kilometredir, yalnızca kabuğu ise 40 kilometredir. Kazarak o kadar derine inmek şimdilik muhtemel görünmese de hayal gücümüzü kullanarak inebildiğimizi var iseyalım ve olacakları nazaranlim.
çabucak hemen 150 metre (Dünya’nın merkezine giden yolun %0,002’si) düştükten daha sonra, kaldıramayacağınız bir hava basıncıyla karşılaşırdınız.
Bu da yetmezmiş üzere hiperoksiden (oksijen zehirlenmesi) dolayı ölürdünüz. Cesediniz ne kadar aşağıya düşerse ağır hava basıncı tarafınca o kadar ezilirdiniz.
Gördüğünüz üzere, ölmeden derinlere inmeyi başarmak mümkün değil. Pekala sizi her türlü basınçtan koruyabilecek bir kıyafet giyebildiğinizi var iseyalım. Bu basınç giysisiyle deliğe düşerseniz ne olur?
Yaklaşık 1,1 kilometre düştükten daha sonra, yaklaşık 50 derecelik bir sıcaklıkla karşılaşacağınız için sıcak çarpması niçiniyle ölürdünüz. Cesediniz düşmeye devam edip 2,7 kilometrelik derinliğe ulaştığında sıcaklık yaklaşık 130 dereceye ulaşacağı için beden sıvılarınız kaynamaya başlardı.
Kurumuş kemikleriniz ve et kalıntılarınız yaklaşık 200 kilometre derinliğe (Dünya’nın merkezine giden yolun %3’ü) ulaştığında, yaklaşık 930 derecelik bir sıcaklıkla karşılaşır ve kremetoryuma girmiş üzere büsbütün yanarak toza dönüşürdü. Tozlaşmış haliniz yola devam eder ve kalan 6.171 kilometreyi kat ederek Dünya’nın merkezine ulaşırdı.
Görüldüğü üzere, sizi basınçtan koruyan özel bir kıyafet giyseniz bile bu defa yanarak ölürdünüz.
bu biçimde biz de kollayıcı faktörleri daha da artıralım; özel giysimiz sizi basınçtan, ısıdan, zehirli gazlardan ve ışınımdan koruyabilsin. bu türlü deliğe atlasaydınız neler olurdu?
Dünya’nın yer çekimi niçiniyle düştükçe sürat kazanacağınız için yaklaşık 10 saniye daha sonra, 500 metre aşağıya düştükten daha sonra, yaklaşık 200 kilometrelik azamî sürate ulaşırdınız. Bu sürate ulaştığınızda karşılaşacağınız hava direnci, daha fazla hızlanmanızı engelleyecek kadar yüksektir.
Derine düştükçe yer çekimi de bir o kadar zayıflayacaktır. Hem bu niçinle tıpkı vakitte hava basıncı daha fazla artacağı için suratınız giderek düşecektir.
Yaklaşık 1 hafta süren bir düşüşün akabinde sonunda Dünya’nın tam merkezine ulaşırdınız.
Yani “Dünya’nın Merkezine Yolculuk” sinemasında yer alan bu sahne yalnızca bir fanteziden ibaret. Düşüşün bu kadar uzun sürmesinin sebebi -daha evvel de vurguladığımız gibi- azamî 200 kilometreye ulaşabilmeniz ve de kısa bir süre daha sonra bu suratın basınç artması ve yer çekimi azalması niçiniyle gittikçe düşmesindendir.
Dünya’nın merkezindeki yer çekimi kuvveti sıfırdır, zira her istikamette eşit ölçüde unsur vardır ve hepsi eşit bir çekim kuvveti uygular. “Godzilla vs. Kong” sinemasındaki bu sahne üzere:
Ayrıyeten deliğin ortasındaki hava bu noktada o kadar ağırdır ki bir çorbanın ortasında dolaşmak üzeredir. Tam bu noktada küçük bir momentuma sahip olursunuz, bunu kullanarak Dünya’nın merkezini aşıp delikten ilerlemeye devam edebilirsiniz.
Fakat bir kere Dünya’nın merkezini geçtikten daha sonra, “aşağı” artık öteki istikamettedir. Momentumunuzla merkezi aştıktan daha sonra bir daha merkeze gerçek yavaşça düşerdiniz. Sonunda Dünya’nın merkezinde yüzer biçimde kalırdınız.
Pekala bu delikteki bütün havayı boşaltırsak ne olurdu?
Hava olmayacağı için hava direnci de olmazdı. Bu niçinle, düştükçe inanılmaz suratlara çıkardınız, saatte on binlerce kilometrelik bir azamî suratı görürdünüz. Dünya’nın merkezine artık 1 hafta yerine yalnızca dakikalar ortasında ulaşırdınız.
Dünya’nın merkezini aştıktan daha sonra yer çekimi karşıt tarafta işleyeceği için yavaşlamaya başlardınız. Dünya’nın öbür ucundaki delikten çıkarken baştaki muazzam suratınız artık neredeyse sıfıra yaklaşır. Bir uçtan girip bir uçtan çıkmanız sırf 41 dakika sürerdi. Ancak öbür uçtan çıkamama üzere bir senaryoda bir uçtan bir uca sonsuza dek yoyo üzere gidip gelirdiniz.
2012 imali bilim kurgu sineması Total Recall’da bunun hoş bir örneği bulunuyor. Dünya’nın bir ucundan girip öteki ucundan çıkan bir tren, insanları yalnızca 17 dakika içerisinde Avustralya’dan İngiltere’ye ulaştırabiliyordu.
Yer çekiminin gücünü kullanarak bu kadar süratli ilerleyebilen bu tren, Dünya’nın ortasından geçerken yer çekiminin azalmasına maruz kalıyor ve ortasındaki yolcular bu durumu deneyimliyor. Sinema her neyse ki bu kıymetli ayrıntısı es geçmeyerek bilimle karşıt düşmüyor.
Pekala şimdiye kadar ne kadar derine inebildik?
Fotoğrafına baktığınız devasa delik, Rusya’nın Norveç sonu yakınlarındaki Kola Yarımadası’nda bulunuyor ve yerin 12.262 metre altına kadar ulaşmış durumda. “Yüzeyden dikey olarak açılan en derin delik” unvanına sahip.
Yeni bir teknoloji yardımıyla 20 kilometrelik derinliğe inilebilir.
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nün (MIT) yan kuruluşu ve güç firması Quaise, atomları kaynaştıran milimetre uzunluğundaki elektromanyetik ışınım dalgaları kullanarak bu derinliğe kadar inebilmek için çalışmalar yapıyor. Bu sayede neredeyse sınırsız ve pak jeotermal güce erişim sağlanabilir.
20 kilometrelik bu deliğin, Dünya’nın 6.371 kilometrelik yarıçapına kıyasla bir hiç kaldığını söyleyebiliriz. bir daha de bilim ve teknoloji için değerli bir adım.