ahmetbeyler
New member
Veganizm, birden fazla kişi tarafınca yalnızca beslenme üzerine yapılan seçimlerden ibaret olarak düşünülse de aslında, giysiden ulaşıma kadar hayvanların kullanıldığı veya hayvanların ziyanına olan her şeyden kaçınılması gerektiğini savunan bir ömür biçimi. Bu hayat biçimini, kesin gerçek olarak kabul eden birtakım ebeveynler ise çocuklarının doğumundan itibaren vegan olarak yetişmesini istemektedir.
Veganlığın bilhassa son senelerda bu kadar yaygınlaşmasını sağlayan kimi faydaları olduğu düşünülüyor. Örneğin; bitki bazlı beslenme kararı vücut kitle indeksinin düşmesi ve düşük kan basıncı sağlanması kararı diyabet, kanser ve çeşitli kalp hastalıklarının riskini azalttığı savunuluyor. Lakin yaygın bir görüş olan; kâfi protein, B12, demir ve kalsiyum üzere bedenin muhtaçlığı olan şeylerden yoksun kaldığı, bu niçinle çok sıhhatsiz bir beslenme biçimi olduğu da savunulan görüşler içinde.
Veganizmi benimseyen ebeveynler, hayvan sömürüsüne dahil etmemek ismine çocuklarını da vegan beslenmeye yöneltebiliyorlar. Uzmanlarca sağlıklı olup olmadığına dair farklı görüşler bulunan mevzuyu içeriğimizde derledik.
Veganizm ve vegan beslenme tam manasıyla nedir?
Veganizm kavramının, ülke ve dünya genelinde tanınması aslında daha yeni yeni olsa da vegan beslenmeye dair deliller kimi araştırmacılara göre 2000 yıl öncesine kadar gidiyor. Birtakım beşerler tarafınca vegan beslenmeye geçiş etabı olarak görülen vejetaryenlik, 19. yüzyılda İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri’nde değerli sayılabilecek bir hareketlilik yaşadı. Şair, hekim üzere tanınır ve toplumda kelamı önemsenen beşerler dahi, hayvansal besinlerle beslenmeyi sömürü olarak gördüğüne dair açıklamalar yapmaya başladı. 1944 yılında ise vegan çevrelerince tanınır olan Donald Watson ismindeki aktivist bir adam, et haricinde öteki hayvansal eser yemeyen insanları tanımlamak için ‘vegan’ terimini üretti.
Vejetaryenlik, veganlığın altında olarak sınıflandırılsa da birçok vegan tarafınca hayvan sömürüsünü tam manasıyla bitirmediği için kabul edilebilir bir şey değil. Vejetaryenlik, genel olarak yalnızca et tüketimini yasaklasa da et haricinde kimi hayvansal eserleri tüketilip tüketilmemesine bakılırsa alt sınıflara ayrılıyor.
Bir insan vegan olma sonucunı, vicdani sebeplerden dolayı verebildiği üzere hem de dini ve ahlaki açılardan da kabul edilmediği için verebilir. İklim krizi, etraf kirliliği üzere birçok mevzu da, vegan olmaya iten sebepler içinde bulunuyor. Zira, hayvancılık kesimi için gereken şartlar sürdürülebilir değil ve etrafa inanılmaz ziyanları olabiliyor. hem de kalp rahatsızlığı üzere kronik hastalıkları olan beşerler da, bitki bazlı beslenme yoluna gidebiliyor.
Vegan beslenmenin faydaları ve ziyanları nelerdir?
Vegan beslenme, kimi insanlara nazaran epey katı kurallara sahip olduğu için vicdanen yahut diğer sebeplerce başlanmak istense de göz korkutabiliyor. halbuki vegan beslenmenin biroldukca yararı uzmanlarca açıklanmıştır.
Veganlar için temel protein kaynağı baklagillerdir. Lakin gereğinden çok bakliyat tüketimi, midede şişkinlik üzere sindirim sistemi rahatsızlıklarına yol açabilir. Tüm bunların önüne geçmek için, vegan beslenmeye karar verdiğinizde bir uzmanla birlikte diyet listesi oluşturmanızda yahut besinlerin içeriklerini ve neye ne kadar gereksiniminiz olduğunu öğrenmekte yarar var.
Pekala, çocukların vegan beslenmesi sağlıklı mıdır?
Vegan beslenmenin püf noktası, sıklıkla hayvansal besinlerden alınan içeriklerin bitki bazlı beslenme uygulanırken de alınmasıdır. Şayet alınamıyorsa kâfi beslenemezsiniz ve ötürüsıyla sağlıktan fazla ziyanı olacaktır. Çocukların vegan beslenmesine dair tartışmalar da temel olarak bundan dolayı çıkıyor. Vegan beslenen aileler, hakikat olanın veganizm olduğunu düşündükleri için doğumlarından itibaren çocuklarını vegan yapabiliyorlar.
Gelişme ve büyüme evresi yaşayan çocuklarda beslenme, bu süreci direkt ilgilendirebiliyor. Sağlıklı ve kâfi bir beslenme için temel kural, birçok besinin alınabildiği çeşitliliğin bol olduğu bir sistem oluşturulmasıdır. Vegan beslenme, genelde hayvansal besinlerden karşılanan doymuş yağ tüketimini ve kolesterolü sınırladığı için çocukların yetişkinliğinde bu içeriklerden kaynaklı ortaya çıkabilecek hastalıkların önüne geçtiği düşünülüyor.
özetlemek gerekirsesı, vegan beslenme çocukluk yahut yetişkinlik evresi fark etmeksizin, ayrıntılı olarak planlanıp gerçekleştirilmesi gereken bir beslenme biçimi. Yanlışsız uygulanmadığı takdirde, çocuğun gelişmeninde yetersiz kalmasına sebep olabilirken tüm besin içeriklerinin alındığına emin olunarak yapılıyorsa, çocuğa yarar dahi sağlayabildiği birtakım araştırmalara bakılırsa kabul edilmiştir.
Çocukların vegan beslenmesi hakkında bilimsel araştırmalar ne diyor?
Navegan yani hayvansal eserlerle beslenen çocuklarla vegan beslenen çocukların kıyaslandığı, Harvard’da yürütülen bir araştırma var. Bu çalışmaya göre navegan çocuklar ergenliğe daha erken giriyor ve daha çabuk büyüyor.. Bunun niçini olarak da hayvansal eserlerde epey fazla büyüme hormonu olmasıdır. Ani biçimde büyümeden çok vakit içinde büyümenin ise daha sağlıklı olduğu düşünülüyor. Zeka gelişimiyle ilgili bir çalışmada ise vegan çocukların zeka düzeyinin daha yüksek olduğu tespit edildi.
Özellikle kalp ve damarlarla ilgili hastalıklarda beslenme çok kıymetlidir. Araştırmalara bakılırsa, damarda yağlanma üzere sıkıntıların aslında çocukluk çağına dayanıyor. Cleveland Clinic ismindeki Amerikan akademik tıp merkezinde vegan beslenme hakkında bir çalışma yürütüldü. Çalışma için seçilen çocuklar iki kümeye ayrıldı ve bir kümeye az yağlı bitkisel bir diyet uygulanırken öteki kümeye kalbi müdafaaya yönelik hayvansal eserli bir diyet listesi verildi. Çalışmanın kararında ise bitkisel beslenen çocukların kiloları düştü, kan bedelleri güzelleşti ve tansiyonları düştü. Bu çalışma ise birfazlaca Amerikalı ve Kanadalı hekimi, çocukların vegan beslenmesinin âlâ olabileceği konusuna ikna etti.
Çocukların vegan beslenmesine dair olumlu araştırmalar olsa da doğuştan vegan olan çocuklar üzerinden yapılan bir öteki araştırma ise vegan beslenmenin A ve D vitaminlerinin eksikliğini yaratacağını düşünüyor. Çocukları vegan beslemek konusunda kâfi sayıda araştırma ve kesin bir bilgi bulunmuyor fakat uzmanlar genel olarak vegan beslenen çocukların rutin sıhhat denetimlerinden geçmesi gerektiğini vurguluyor.
Profesör kardiyolog olan vegan tabip Murat Kınıkoğlu, çocukların vegan beslenmesi hakkında ne düşünüyor?
Kaynaklar: 1, 2
Veganlığın bilhassa son senelerda bu kadar yaygınlaşmasını sağlayan kimi faydaları olduğu düşünülüyor. Örneğin; bitki bazlı beslenme kararı vücut kitle indeksinin düşmesi ve düşük kan basıncı sağlanması kararı diyabet, kanser ve çeşitli kalp hastalıklarının riskini azalttığı savunuluyor. Lakin yaygın bir görüş olan; kâfi protein, B12, demir ve kalsiyum üzere bedenin muhtaçlığı olan şeylerden yoksun kaldığı, bu niçinle çok sıhhatsiz bir beslenme biçimi olduğu da savunulan görüşler içinde.
Veganizmi benimseyen ebeveynler, hayvan sömürüsüne dahil etmemek ismine çocuklarını da vegan beslenmeye yöneltebiliyorlar. Uzmanlarca sağlıklı olup olmadığına dair farklı görüşler bulunan mevzuyu içeriğimizde derledik.
Veganizm ve vegan beslenme tam manasıyla nedir?
Veganizm kavramının, ülke ve dünya genelinde tanınması aslında daha yeni yeni olsa da vegan beslenmeye dair deliller kimi araştırmacılara göre 2000 yıl öncesine kadar gidiyor. Birtakım beşerler tarafınca vegan beslenmeye geçiş etabı olarak görülen vejetaryenlik, 19. yüzyılda İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri’nde değerli sayılabilecek bir hareketlilik yaşadı. Şair, hekim üzere tanınır ve toplumda kelamı önemsenen beşerler dahi, hayvansal besinlerle beslenmeyi sömürü olarak gördüğüne dair açıklamalar yapmaya başladı. 1944 yılında ise vegan çevrelerince tanınır olan Donald Watson ismindeki aktivist bir adam, et haricinde öteki hayvansal eser yemeyen insanları tanımlamak için ‘vegan’ terimini üretti.
Vejetaryenlik, veganlığın altında olarak sınıflandırılsa da birçok vegan tarafınca hayvan sömürüsünü tam manasıyla bitirmediği için kabul edilebilir bir şey değil. Vejetaryenlik, genel olarak yalnızca et tüketimini yasaklasa da et haricinde kimi hayvansal eserleri tüketilip tüketilmemesine bakılırsa alt sınıflara ayrılıyor.
- Vejetaryenlerin birçoklarının dahil olduğu lakto-ovo vejetaryenler, et haricinde süt eserleri ve yumurta tüketirler.
- Lakto vejetaryenler, et eserleri ve yumurta haricinde öteki hayvansal besinleri yerler.
- Ovo vejetaryenler, yumurta haricindeki öteki hayvansal besinleri tüketmezler.
- Peskataryenler ise yarı vejetaryen olarak isimlendirilirler zira yalnızca kümes hayvanlarını ve balık dışındaki et mamüllerini yemezler.
- Pollovejetaryenler de tam olarak vejetaryenlik kavramını karşılamazlar. Kümes hayvanlarının eti haricinde başka tüm hayvansal besinleri tüketirler.
Bir insan vegan olma sonucunı, vicdani sebeplerden dolayı verebildiği üzere hem de dini ve ahlaki açılardan da kabul edilmediği için verebilir. İklim krizi, etraf kirliliği üzere birçok mevzu da, vegan olmaya iten sebepler içinde bulunuyor. Zira, hayvancılık kesimi için gereken şartlar sürdürülebilir değil ve etrafa inanılmaz ziyanları olabiliyor. hem de kalp rahatsızlığı üzere kronik hastalıkları olan beşerler da, bitki bazlı beslenme yoluna gidebiliyor.
Vegan beslenmenin faydaları ve ziyanları nelerdir?
Vegan beslenme, kimi insanlara nazaran epey katı kurallara sahip olduğu için vicdanen yahut diğer sebeplerce başlanmak istense de göz korkutabiliyor. halbuki vegan beslenmenin biroldukca yararı uzmanlarca açıklanmıştır.
- Vegan beslenme kilo vermeye yardımcıdır. olağan olarak, kilo vermek gayesiyle sürdürebilecek bir beslenme gayesi değildir fakat vegan beslenme, bitki bazlı olduğu için yağ tüketimi düşüktür. Ziyanlı olarak görülen ve sıklıkla hayvansal besinlerden elde edilen doymuş yağlardan arınmış bir beslenme biçimi olmasından dolayı, vegan olarak beslenen insanların öbür insanlara oranla vücut kitle indeksi düşüktür.
- Vegan beslenme biroldukca hastalığın riskini azaltıyor. Daha düşük kan şekeri sağlayarak tip 2 diyabetinin ihtimalini azaltıyor. bununla birlikte, kesin kanıtlanmış olmasa bile kimi araştırmalara nazaran böbrek fonksiyonlarını güzelleştirdiği de görülmüştür. Kanser ve kalp hastalıkları üzere ölümcül olabilen hastalıkların da vegan insanlarda, birtakım araştırmalara göre daha az görülmektedir.
- Stres ve anksiyete üzere meselelerde vegan beslenmenin faydalı olduğu da düşünülüyor. Bir çalışmaya nazaran vegan beslenme ve düşük gerilim düzeyi içinde bir bağlantı olduğu görülmüştür.
- Papua Yeni Gine’deki yüklü olarak vegan beslenen bir ada halkıyla yapılan araştırmada, insanların cildinin daha parlak ve pürüzsüz olduğu görülmüştür. hem de süt mamüllerinin de sivilceye sebep olabileceği düşünülüyor.
- Ve elbette, vegan beslendiğinizde etraf kirliliğinin temel sebeplerinden biri olan hayvancılık kesiminin önüne geçmiş oluyorsunuz. Giderek sanayileşen besin bölümünde hayvan tüketimi olabilmesi için her yıl bir sürü orman tahrip ediliyor. Yani, vegan beslenerek hayvancılığın gelişmesi için ormanların yok edilerek alan açılmasının önüne geçilebilir.
Veganlar için temel protein kaynağı baklagillerdir. Lakin gereğinden çok bakliyat tüketimi, midede şişkinlik üzere sindirim sistemi rahatsızlıklarına yol açabilir. Tüm bunların önüne geçmek için, vegan beslenmeye karar verdiğinizde bir uzmanla birlikte diyet listesi oluşturmanızda yahut besinlerin içeriklerini ve neye ne kadar gereksiniminiz olduğunu öğrenmekte yarar var.
Pekala, çocukların vegan beslenmesi sağlıklı mıdır?
Vegan beslenmenin püf noktası, sıklıkla hayvansal besinlerden alınan içeriklerin bitki bazlı beslenme uygulanırken de alınmasıdır. Şayet alınamıyorsa kâfi beslenemezsiniz ve ötürüsıyla sağlıktan fazla ziyanı olacaktır. Çocukların vegan beslenmesine dair tartışmalar da temel olarak bundan dolayı çıkıyor. Vegan beslenen aileler, hakikat olanın veganizm olduğunu düşündükleri için doğumlarından itibaren çocuklarını vegan yapabiliyorlar.
Gelişme ve büyüme evresi yaşayan çocuklarda beslenme, bu süreci direkt ilgilendirebiliyor. Sağlıklı ve kâfi bir beslenme için temel kural, birçok besinin alınabildiği çeşitliliğin bol olduğu bir sistem oluşturulmasıdır. Vegan beslenme, genelde hayvansal besinlerden karşılanan doymuş yağ tüketimini ve kolesterolü sınırladığı için çocukların yetişkinliğinde bu içeriklerden kaynaklı ortaya çıkabilecek hastalıkların önüne geçtiği düşünülüyor.
özetlemek gerekirsesı, vegan beslenme çocukluk yahut yetişkinlik evresi fark etmeksizin, ayrıntılı olarak planlanıp gerçekleştirilmesi gereken bir beslenme biçimi. Yanlışsız uygulanmadığı takdirde, çocuğun gelişmeninde yetersiz kalmasına sebep olabilirken tüm besin içeriklerinin alındığına emin olunarak yapılıyorsa, çocuğa yarar dahi sağlayabildiği birtakım araştırmalara bakılırsa kabul edilmiştir.
Çocukların vegan beslenmesi hakkında bilimsel araştırmalar ne diyor?
Navegan yani hayvansal eserlerle beslenen çocuklarla vegan beslenen çocukların kıyaslandığı, Harvard’da yürütülen bir araştırma var. Bu çalışmaya göre navegan çocuklar ergenliğe daha erken giriyor ve daha çabuk büyüyor.. Bunun niçini olarak da hayvansal eserlerde epey fazla büyüme hormonu olmasıdır. Ani biçimde büyümeden çok vakit içinde büyümenin ise daha sağlıklı olduğu düşünülüyor. Zeka gelişimiyle ilgili bir çalışmada ise vegan çocukların zeka düzeyinin daha yüksek olduğu tespit edildi.
Özellikle kalp ve damarlarla ilgili hastalıklarda beslenme çok kıymetlidir. Araştırmalara bakılırsa, damarda yağlanma üzere sıkıntıların aslında çocukluk çağına dayanıyor. Cleveland Clinic ismindeki Amerikan akademik tıp merkezinde vegan beslenme hakkında bir çalışma yürütüldü. Çalışma için seçilen çocuklar iki kümeye ayrıldı ve bir kümeye az yağlı bitkisel bir diyet uygulanırken öteki kümeye kalbi müdafaaya yönelik hayvansal eserli bir diyet listesi verildi. Çalışmanın kararında ise bitkisel beslenen çocukların kiloları düştü, kan bedelleri güzelleşti ve tansiyonları düştü. Bu çalışma ise birfazlaca Amerikalı ve Kanadalı hekimi, çocukların vegan beslenmesinin âlâ olabileceği konusuna ikna etti.
Çocukların vegan beslenmesine dair olumlu araştırmalar olsa da doğuştan vegan olan çocuklar üzerinden yapılan bir öteki araştırma ise vegan beslenmenin A ve D vitaminlerinin eksikliğini yaratacağını düşünüyor. Çocukları vegan beslemek konusunda kâfi sayıda araştırma ve kesin bir bilgi bulunmuyor fakat uzmanlar genel olarak vegan beslenen çocukların rutin sıhhat denetimlerinden geçmesi gerektiğini vurguluyor.
Profesör kardiyolog olan vegan tabip Murat Kınıkoğlu, çocukların vegan beslenmesi hakkında ne düşünüyor?
Kaynaklar: 1, 2