Birtakım Kuş Tipleri Neden Uçamaz?

ahmetbeyler

New member
Uçamayan kuş çeşitlerinden kalan fosillerin DNA’ları incelendiğinde, bu kuşların 66 milyon yıl evvel soyu tükenen dinozorlardan daha sonra evrimleştiği kararına ulaşıldı. Yani yırtıcı hayvanların soyu tükendiği için bu kuşlar daha fazla güç ve yağ toplamak istediler ve beslenmek için daima toprakla haşır neşir oldular.

bu biçimdece bu kuşlar, aslında uçma yetilerini unuttular. Uçamayan kuşların soyu ise Mezozoik Çağ’a kadar dayanıyor. Haydi gelin, bu değişik kuş cinslerini bir arada inceleyelim.

Ratitler: Uçamayan kuşların en eski ataları


Devekuşları, doruklu devekuşları (cassowaries), nandular (rheas), kiviler, moalar ve emular ratitlerin üyeleridir. Bu kuşların uçamamalarında anatomik yapılarının etkisi de pek büyüktür. örneğin uçabilen kuşların göğüs kaslarına bağlı olan omurga kemiği, bu kuşlarda yoktur. Bu niçinle ratitlerin göğüs kemiği düz, kanatları da çok küçüktür. Ayrıyeten bu cins kuşların gövdeleri, kanatlarına bakılırsa de çok büyüktür. Bundan dolayı bu sempatik canlılar, kendilerini kaldıracak gücü maalesef ki kanatlarında bulamıyorlar. Kelamın özü; beden yapıları onları gökyüzü kuşu değil, yeryüzü kuşu olmaya uygun kılıyor.

Ratit familyasından olduğu düşünülen kuşların hepsi, aslında tıpkı soy ağacına mensup değil.

Moa Kuşu

Günümüze kadar oldukçatan soyu tükenmiş olan “moa”ların, uçamayan kuşların bir başka atası olduğu yapılan bilimsel araştırmalarca tespit edildi. örneğin moalara benzeyen tinamou kuşları da tam olarak ratitlerin özelliklerini taşımıyordu. Göğüslerinin omurgalı olması, bu kuşları diğer uçabilen kuşlarla misal kılsa da damak bölgelerinin kemik yapısı ratitlere benziyordu. Aslında bu kuşlarda, fizyolojik farklılıklar olduğu üzere uçamamaya hakikat evrimleşme süreçlerinde de farklılıklar var.

İşte uçamayan kuşlar:


18 tane penguen çeşidi vardır ve hiç biri uçamaz. Kanatlarının öteki kuşlara göre epeyce kısa, kalın ve kuvvetli olması onlara suda yüzme konusunda bir muvaffakiyet verir. Onlar da yüzmek için paytak paytak suya yanlışsız yürüyüp tatlı bir manzara verirler.



Vapur ördekleri kümesinde 3’ü uçamayan, 4 adet cins vardır. Kimileri uçsa bile genelde erkek olanları fazlaca şişman oldukları için uçma konusunda şanssızdır. Wekalar, Yeni Zelanda’da yaşayan, tavuğa benzeyen kuşlardır. Başları ve bacakları uçabilen kuşlar üzere olsa da kanatlarında uçma yetisi olmadığı için yürümeye meyillilerdir.

Kivi Kuşları

Gel gelelim kivi kuşları, kanatları köreldiği için uçamaz. Kakapo, yani baykuş papağanları ise dünyadaki tek uçamayan papağanlar olarak literatüre girmiştir. Devekuşları ise saatte yaklaşık 72 kilometre sürat yapsalar bile üstte da bahsetmiş olduğum gibi vücut yapıları niçiniyle uçamazlar. Takaheler, yalnızca eş bulmak için kanatlarını kullanır fakat uçmaları mümkün değildir. Bu kuşların kuşağının, şimdiye kadar tükendiği biliniyordu; ta ki 1948 yılında yeniden keşfedilene kadar. Zirveli devekuşlarının tüyleri, kendileri için gözetici bir kalkan olsa da o kalkan maalesef uçuş moduna geçemiyor.

Peki niye soyları, başka kuşlara göre bu kadar çabuk tükendi?


Buzul çağları ve volkanik patlamalar, birçok vakit biroldukca hayvanın soyunun tükenmesine yol açsa da bu kuşların tiplerinin yok olmasındaki en büyük insanların. Fakat yapılan araştırmalarda, uçma yeteneğini kaybeden kuşların, uçabilen kuşlara nazaran nesillerinin tükenmeye daha yatkın olduğu söyleniyor. Son 126.000 yılda 581 kuş çeşidinin soyu tükendi. Günümüzde ise yalnızca 60 tane uçamayan kuş tipi kalmıştır.

Şimdi soy tükenme probleminin sebeplerine daha ayrıntılı baktığımızda, evvela bu kuşlar için adalarda yaşamanın hiç bir vakit inançlı olmadığını söyleyebiliriz. Zira insanların adalara yerleşmeye başlaması ile bir arada ekosistem bu kuşlarımızın aleyhine değişmişti. Bu kuşlar, insanlardan korkmayı bile bilmedikleri için insanlara ve insanların evcil hayvanlarına yem oldular.

Dodo Kuşu

örneğin dodolar, basitçe av olmaya müsait kuşlar olduğu için soyları çabuk tükendi. Mauritius ormanlarında yaşayan bu kuşlar, Hollanda ve Portekizli beşerler adayı keşfettiğinde insanlar ve onların getirdiği domuzlar için besin kaynağı olmuştu. bir daha tıpkı biçimde fil kuşları yaklaşık 1.500 yıl öncesine kadar Madagaskar’da keyifli mesut yaşayan kuşlardı lakin bu kuş cinsleri de kentleşme kaynaklı oluşan ormansızlaşmaya kurban gitti. Bir öteki örnek olan büyük auk kuşları, 1800’lü senelerda Kuzey Atlantik kıyılarında gezerken, beşerler tarafınca yakalanmaya başladıkları için 1844’te jenerasyonları tükendi.

Nesli tükenme tehlikesi altında olan Cassowary kuşu

Aslında işin farklı yanı; uçamayan kuşlar, yırtıcı hayvanların olmadığı bir ortamda evrimsel olarak uçamama yansısını geliştirmişlerdi. bir daha enteresan biçimde sırf bu özellikleri niçiniyle soyları tükendi. Yani aslında onlar için tek tehlike yırtıcılar değildi. Beşerler, domuzlar, fareler ve daha kaç farklı canlı tipi bu kuşlar için tehlikeliydi. Uçamamaları, onları uçan kuşlara bakılırsa daha savunmasız hale getirdiği için de yok olup gittiler. Gördüğümüz üzere her canlı, kendi tabiatına uygun davranmadıkça doğal seçilim devreye giriyor ve bazılarının elenmesi de bu biçimdece kaçınılmaz oluyor.

Kaynaklar: Science ABC, Science ABC 2, New Zealand Geographic, Live Science, The New York Times
 
Üst