ahmetbeyler
New member
Sokakta yürürken, bir kafede otururken yahut parkta dolaşırken, yani özetlemek gerekirse epeyce fazla insanın olduğu bir yerdeyken kimi vakit içimizi bir huzursuzluk kaplar. Başta niçinini anlayamayız ve bu bizi daha da huzursuz yapar.
daha sonra içimize bir his doğar: ‘İzleniyor muyum?’ Hepimiz bu durumu hayatışızdır. Bir yerlerde otururken iki çift gözün biz goremesek bile bizlere dikildiği hissi. İşin asıl garip yanı bu his %90 oranında karşılığını da bulur, hakikaten birileri bizi gözetliyordur. Pekala birinin bizi izlediğini nasıl fark edebiliyoruz? Bugün bu soruyu yanıtlayacağız.
Bunun niçini insanların ortak bir sağduyuya sahip olması olabilir
Nörolojik araştırmalara göre beyin hücrelerinin görüşü algılama düzeyi pek keskin. Şayet birisi bakışlarını sizden birazcık bile çevirirse bu his çabucak kayboluyor. Bilim beşerlerine göre bakışları algılamak fazlaca karmaşık bir hudut ağının eseri.
Yapılan çalışmalarda çabucak hemen insanlarda bu algıyı hangi hudut ağının denetim ettiği keşfedilemedi lakin beyindeki tehditleri algılayan amigdala kısmının bakışları algılama ile alakalı olduğu düşünülüyor. Bunun niçini ise karşımızdaki bir insan bir şeye dikkatini çevirdiği vakit bizim de otomatik olarak o istikamete hakikat bakmamız.
Bunun tek niçini ise yalnızca geçmişten gelen avcılık içgüdülerimiz değil, beşerler olarak sağduyulu olan varlıklar olmamız. Beşerler küme halindeyken muazzam bir sağduyuya sahip olurlar ve birebir şeyleri hissedip düşünebilirler ve bu durum tarih öncesi atalarımızdan beri olan bir şey. ‘Bunlardan niye bahsediyorsun Webtekno Beyefendi?’ diyebilirsiniz, şu yüzden:
Bilim dünyasının bir kesitine bakılırsa birinin sizi izlediğini hissetmenizin niçini bu sağduyu ve insanların birbiriyle birebir hislere sahip olabilmesi. İnsanlık olarak tarih evvelden beri gelişimimiz, toplumsal tabiatımız ve işbirlikçi yapımız bu hissi algılamamıza sebep oluyor olabilir.
Gözün yapısı da büyük bir rol oynuyor
bundan evvelki altbaşlıkta diğerlerinin bakışlarını algılamanın beyindeki nörolojik bir müddetçle alakalı olduğundan bahsetmiştik lakin olay yalnızca beyinden ibaret değil. Gözlerimiz de bizlere yöneltilen bakışları sezmek için özel olarak biçimlendirilmiş.
İnsanların göz yapısı şimdi tüm başka canlılardan farklıdır. Göz bebeğini çevreleyen sklera alanı epey büyüktür ve büsbütün beyazdır ki bu da diğerlerinin bakış istikametini ayırt etmeyi kolaylaştırır. Biroldukca hayvanın sklerası insanların tersine daha küçüktür ve göz bebeği gözün daha büyük bir kısmını kaplar, bu sayede avlarından bakışlarını gizleyebilirler. İnsanlarda durum bu biçimde olmadığı için biz bakışları farkında olmasak da sezebiliyoruz.
Tam olarak birinin bize baktığını nasıl hissedebiliyoruz?
İnsan gözü bakışları kolay algılamak için optimize edildiğinden dolayı birinin bize bakıp bakmadığını anlamak bizim için çoklukla kolaydır. Örneğin, trende tam karşınızda oturan biri size bakıyorsa, direkt onlara bakmadan bakışlarının tarafını sezebilirsiniz. Bu çeşit bakışları sırf merkezi görüş noktamızın dört derece çapında tespit edebiliyoruz.
Natürel direkt olarak dört derecelik açı içerisinde bulunmasına da gerek yok. Çevresel görüş açısında birinin bize baktığını anlayabilmek için beynimiz birkaç ögesi da birleştirebilir. Örneğin insanların başlarının gördüğümüz son konumunu yahut hareketini (bize gerçek dönmesi gibi) beynimiz birleştirerek bize bakıyormuş hissi verebilir.
Potansiyel izleyici karanlıktayken yahut güneş gözlüğü taktığında da baş yahut beden hareketlerini beynimiz birleştirdiği için sezebiliyoruz. Doğal bu his her vakit gerçek diye bir şey yok. Birtakım durumlarda insanların öbür insanların onlara bakma mümkünlüğünü abarttığı ortaya çıktı. Burada daha evvel bahsetmiş olduğumiz beynin tehdit algılama kısmı olan amigdala devreye giriyor ve o denli olmasa bile biri bizi izliyormuş izlenimi yaratıp muhtemel tehditlere hazırlıyor.
Pekala gerimizdeki birinin bizi izliyormuş hissi ne?
Pekala ya görüş alanınızın haricindeki, mesela gerinizdeki birinin bizi izlediği hissi ne bu biçimde? Bunu hissetmek sahiden mümkün mü? Bu aslında uzun vakittir bir bilimsel araştırma konusu. Birtakım araştırmalar insanların %94’ünün üzerlerinde bir bakış hissettiklerini ve nitekim izlendiklerini öğrenmek için artlarını döndüklerini ve onları takip eden birini bulduklarını aktarıyor.
Bu aslında bir bilinçsiz bir önyargıdır. Şayet izlendiğinizi hissederseniz ve denetim etmek için arkanızı dönerseniz görüş alanınızdaki öbür biri etrafınıza baktığınızı fark edebilir ve bakışlarını size çevirebilir, dediğimiz üzere beşerler sağduyulu varlıklardır. Arkanızı döndüğünüzde gördüğünüz şahısla bakıştığınızda bu kişinin başından beri size baktığını var iseyıyorsunuz.
Aslında olay bundan ibaret. Bu biçim durumlar, etrafınıza baktığınız ve size bakan birini bulamadığınız durumlardan daha akılda kalıcıdır. Bu yüzden şayet tekrar goremediğiniz birinin sizi izlediğini hissederseniz unutmayın ki zihniniz size oyun oynuyor olabilir.
daha sonra içimize bir his doğar: ‘İzleniyor muyum?’ Hepimiz bu durumu hayatışızdır. Bir yerlerde otururken iki çift gözün biz goremesek bile bizlere dikildiği hissi. İşin asıl garip yanı bu his %90 oranında karşılığını da bulur, hakikaten birileri bizi gözetliyordur. Pekala birinin bizi izlediğini nasıl fark edebiliyoruz? Bugün bu soruyu yanıtlayacağız.
Bunun niçini insanların ortak bir sağduyuya sahip olması olabilir
Nörolojik araştırmalara göre beyin hücrelerinin görüşü algılama düzeyi pek keskin. Şayet birisi bakışlarını sizden birazcık bile çevirirse bu his çabucak kayboluyor. Bilim beşerlerine göre bakışları algılamak fazlaca karmaşık bir hudut ağının eseri.
Yapılan çalışmalarda çabucak hemen insanlarda bu algıyı hangi hudut ağının denetim ettiği keşfedilemedi lakin beyindeki tehditleri algılayan amigdala kısmının bakışları algılama ile alakalı olduğu düşünülüyor. Bunun niçini ise karşımızdaki bir insan bir şeye dikkatini çevirdiği vakit bizim de otomatik olarak o istikamete hakikat bakmamız.
Bunun tek niçini ise yalnızca geçmişten gelen avcılık içgüdülerimiz değil, beşerler olarak sağduyulu olan varlıklar olmamız. Beşerler küme halindeyken muazzam bir sağduyuya sahip olurlar ve birebir şeyleri hissedip düşünebilirler ve bu durum tarih öncesi atalarımızdan beri olan bir şey. ‘Bunlardan niye bahsediyorsun Webtekno Beyefendi?’ diyebilirsiniz, şu yüzden:
Bilim dünyasının bir kesitine bakılırsa birinin sizi izlediğini hissetmenizin niçini bu sağduyu ve insanların birbiriyle birebir hislere sahip olabilmesi. İnsanlık olarak tarih evvelden beri gelişimimiz, toplumsal tabiatımız ve işbirlikçi yapımız bu hissi algılamamıza sebep oluyor olabilir.
Gözün yapısı da büyük bir rol oynuyor
bundan evvelki altbaşlıkta diğerlerinin bakışlarını algılamanın beyindeki nörolojik bir müddetçle alakalı olduğundan bahsetmiştik lakin olay yalnızca beyinden ibaret değil. Gözlerimiz de bizlere yöneltilen bakışları sezmek için özel olarak biçimlendirilmiş.
İnsanların göz yapısı şimdi tüm başka canlılardan farklıdır. Göz bebeğini çevreleyen sklera alanı epey büyüktür ve büsbütün beyazdır ki bu da diğerlerinin bakış istikametini ayırt etmeyi kolaylaştırır. Biroldukca hayvanın sklerası insanların tersine daha küçüktür ve göz bebeği gözün daha büyük bir kısmını kaplar, bu sayede avlarından bakışlarını gizleyebilirler. İnsanlarda durum bu biçimde olmadığı için biz bakışları farkında olmasak da sezebiliyoruz.
Tam olarak birinin bize baktığını nasıl hissedebiliyoruz?
İnsan gözü bakışları kolay algılamak için optimize edildiğinden dolayı birinin bize bakıp bakmadığını anlamak bizim için çoklukla kolaydır. Örneğin, trende tam karşınızda oturan biri size bakıyorsa, direkt onlara bakmadan bakışlarının tarafını sezebilirsiniz. Bu çeşit bakışları sırf merkezi görüş noktamızın dört derece çapında tespit edebiliyoruz.
Natürel direkt olarak dört derecelik açı içerisinde bulunmasına da gerek yok. Çevresel görüş açısında birinin bize baktığını anlayabilmek için beynimiz birkaç ögesi da birleştirebilir. Örneğin insanların başlarının gördüğümüz son konumunu yahut hareketini (bize gerçek dönmesi gibi) beynimiz birleştirerek bize bakıyormuş hissi verebilir.
Potansiyel izleyici karanlıktayken yahut güneş gözlüğü taktığında da baş yahut beden hareketlerini beynimiz birleştirdiği için sezebiliyoruz. Doğal bu his her vakit gerçek diye bir şey yok. Birtakım durumlarda insanların öbür insanların onlara bakma mümkünlüğünü abarttığı ortaya çıktı. Burada daha evvel bahsetmiş olduğumiz beynin tehdit algılama kısmı olan amigdala devreye giriyor ve o denli olmasa bile biri bizi izliyormuş izlenimi yaratıp muhtemel tehditlere hazırlıyor.
Pekala gerimizdeki birinin bizi izliyormuş hissi ne?
Pekala ya görüş alanınızın haricindeki, mesela gerinizdeki birinin bizi izlediği hissi ne bu biçimde? Bunu hissetmek sahiden mümkün mü? Bu aslında uzun vakittir bir bilimsel araştırma konusu. Birtakım araştırmalar insanların %94’ünün üzerlerinde bir bakış hissettiklerini ve nitekim izlendiklerini öğrenmek için artlarını döndüklerini ve onları takip eden birini bulduklarını aktarıyor.
Bu aslında bir bilinçsiz bir önyargıdır. Şayet izlendiğinizi hissederseniz ve denetim etmek için arkanızı dönerseniz görüş alanınızdaki öbür biri etrafınıza baktığınızı fark edebilir ve bakışlarını size çevirebilir, dediğimiz üzere beşerler sağduyulu varlıklardır. Arkanızı döndüğünüzde gördüğünüz şahısla bakıştığınızda bu kişinin başından beri size baktığını var iseyıyorsunuz.
Aslında olay bundan ibaret. Bu biçim durumlar, etrafınıza baktığınız ve size bakan birini bulamadığınız durumlardan daha akılda kalıcıdır. Bu yüzden şayet tekrar goremediğiniz birinin sizi izlediğini hissederseniz unutmayın ki zihniniz size oyun oynuyor olabilir.