ahmetbeyler
New member
Instagram, TikTok üzere toplumsal medya platformlarında çoğunlukla değişik paylaşımlara denk geliyoruz. Zıt çevrilmiş bir fotoğrafta düzgün gördüğünüz lakin düz çevrildiğinde gayet farklı ve ürpertici görünen yüzlere de bu paylaşımlarda denk gelmiş olabilirsiniz.
Bu yüzleri olağan bir biçimde görmemizin asıl niçini ise; Thatcher tesiri. Pekala bu yanılsama nasıl oluyor da olağan olmayan bir yüzü düzgün algılamamıza sebep oluyor? Bugünkü yazımızda sizlerle bu yüzlerin nasıl oluşturulduğuna ve bunun birinci ortaya çıkışına bir arada bakacağız.
Sanılanın tersine Thatcher yanılsaması yeni ortaya çıkan bir şey değil.
İlk sefer 1980 yılında ‘geliştirilen’ bu yanılsama, aslında bir akademik çalışmanın kararı olarak ortaya çıktı. York Üniversitesinden Peter Thompson ve takımının ortaya çıkardığı bu tesir, beynimizin tüm modülleri farklı ayrı birleştirdiğinin en büyük delili olarak kabul edildi.
Thatcher tesiri, ismini o dönemin İngiltere Başbakanı olan Margaret Thatcher’dan alıyor. Bunun niçini de tesirin test edildiği birinci fotoğrafın Margaret Thatcher’a ilişkin olması. Lakin şimdilerde bu etkiyi çabucak her yerde, farklı fotoğraflarda gorebiliyoruz.
Peki beynimiz bu yüzleri niye olağan algılıyor?
Beynimizde buna sebep olan sonlar tam olarak keşfedilmiş değil. Uzun yıllar süren araştırmalar daha sonrası bu durumun beynimizdeki psikolojik bilişsel modüllerden kaynaklandığı düşünülmektedir.
Yani beynimiz bu manzaraları başka ayrı algılayıp sonrasındasındasında da normal bir yüz gibi algılamamıza sebep oluyor. Gerçekten buna misal bir etkiyi, eksik harflerle yazılmış cümleyi beynimizin otomatik olarak tamamlamasında da gorebiliyoruz. Doğal ki Thatcher tesirinde bu durum bir ölçü daha farklı işliyor.
Thatcher tesirine sahip bir görseli oluşturmak pek sıradan.
Bu tesire sahip bir görsel oluşturmak için yapılması gerekenler çok sıradan. Aslında dikkatli baktığınızda üstteki görsellerde de farkı fazlaca net anlayabilirsiniz. Gereksinimimiz olan şey ise fazlaca sıradan; bir adet insan yüzü.
Elimizdeki insan fotoğrafını bu tesirle değiştirmek için ise yalnızca gözleri ve ağız kısmını karşıt çevirmemiz yeterli olacaktır. “Burnu ya da kulakları niye aykırı çevirmiyoruz?” diye soracak olursanız; bunun karşıt bir manzara olduğu hissi, burnu yahut kulakları zıt çevirdiğimizde kaybolacaktır ve beynimiz bir anormali olduğunu fark edecektir. Lakin başka organlar düzken gözlerin ve ağzın zıt olması beynimiz tarafınca otomatik olarak düzeltilir.
Kaynaklar: York Üniversitesi araştırma makalesi, Scientific American, The Guardian, Independent
Bu yüzleri olağan bir biçimde görmemizin asıl niçini ise; Thatcher tesiri. Pekala bu yanılsama nasıl oluyor da olağan olmayan bir yüzü düzgün algılamamıza sebep oluyor? Bugünkü yazımızda sizlerle bu yüzlerin nasıl oluşturulduğuna ve bunun birinci ortaya çıkışına bir arada bakacağız.
Sanılanın tersine Thatcher yanılsaması yeni ortaya çıkan bir şey değil.
İlk sefer 1980 yılında ‘geliştirilen’ bu yanılsama, aslında bir akademik çalışmanın kararı olarak ortaya çıktı. York Üniversitesinden Peter Thompson ve takımının ortaya çıkardığı bu tesir, beynimizin tüm modülleri farklı ayrı birleştirdiğinin en büyük delili olarak kabul edildi.
Thatcher tesiri, ismini o dönemin İngiltere Başbakanı olan Margaret Thatcher’dan alıyor. Bunun niçini de tesirin test edildiği birinci fotoğrafın Margaret Thatcher’a ilişkin olması. Lakin şimdilerde bu etkiyi çabucak her yerde, farklı fotoğraflarda gorebiliyoruz.
Peki beynimiz bu yüzleri niye olağan algılıyor?
Beynimizde buna sebep olan sonlar tam olarak keşfedilmiş değil. Uzun yıllar süren araştırmalar daha sonrası bu durumun beynimizdeki psikolojik bilişsel modüllerden kaynaklandığı düşünülmektedir.
Yani beynimiz bu manzaraları başka ayrı algılayıp sonrasındasındasında da normal bir yüz gibi algılamamıza sebep oluyor. Gerçekten buna misal bir etkiyi, eksik harflerle yazılmış cümleyi beynimizin otomatik olarak tamamlamasında da gorebiliyoruz. Doğal ki Thatcher tesirinde bu durum bir ölçü daha farklı işliyor.
Thatcher tesirine sahip bir görseli oluşturmak pek sıradan.
Bu tesire sahip bir görsel oluşturmak için yapılması gerekenler çok sıradan. Aslında dikkatli baktığınızda üstteki görsellerde de farkı fazlaca net anlayabilirsiniz. Gereksinimimiz olan şey ise fazlaca sıradan; bir adet insan yüzü.
Elimizdeki insan fotoğrafını bu tesirle değiştirmek için ise yalnızca gözleri ve ağız kısmını karşıt çevirmemiz yeterli olacaktır. “Burnu ya da kulakları niye aykırı çevirmiyoruz?” diye soracak olursanız; bunun karşıt bir manzara olduğu hissi, burnu yahut kulakları zıt çevirdiğimizde kaybolacaktır ve beynimiz bir anormali olduğunu fark edecektir. Lakin başka organlar düzken gözlerin ve ağzın zıt olması beynimiz tarafınca otomatik olarak düzeltilir.
Kaynaklar: York Üniversitesi araştırma makalesi, Scientific American, The Guardian, Independent