ahmetbeyler
New member
Siz değilseniz bile kesinlikle etrafınızda bir şeylere alerjisi olan bir eşiniz arkadaşınız olmuştur. Süte, yumurtaya, bir epey kuruyemişe hatta buğdaya bile alerjik olan bünyeler var. Üstelik bu saydıklarım, en yaygın alerjen besinlerin başında geliyor.
Alerjiyle ilgili en dikkat çeken konulardan biri ise alerjisi olan insan sayısının ve alerjiye niye olan besinlerin çeşitliliğinin daima artıyor oluşu.
Hem ülkemizde tıpkı vakitte dünyada alerji oranı daima artıyor
Dünya genelinde alerjisi olan insanların nüfusa oranının geçtiğimiz yaklaşık 50 yılda iki katına çıktığına yönelik çalışmalar var; üstelik alerjisi olan insan sayısının bilinen sayının 3-4 katı olduğu düşünülüyor.
Türkiye’de de durum farklı değil. Türkiye Ulusal Alerji ve Klinik İmmünoloji Derneği Lideri Prof. Dr. Bülent Şekerel, Türkiye’de alerji görülme sıklığının son 10 yılda iki kat arttığını söylüyor.
Konu üzerine bir hayli farklı araştırma yürütülüyor ve niçin eskisine bakılırsa daha fazla alerji sahibi olduğumuzu anlamaya çalışıyoruz. Lakin tek bir münasebete işaret etmek mümkün değil. Farklı araştırmalar, alerjilerle ilgili değişik niçinleri ortaya çıkarıyor.
özetlemek gerekirse alerjiyi anlayalım: nedir, yol açar?
Alerji testi yapılmış bir hasta
Alerji aslında bağışıklık sistemimizin ‘yanlış anlaması’ diyebiliriz. Diyelim ki süte alerjiniz var. Vücudunuza süt girdiğinde, bağışıklık sisteminiz sütü ziyanlı bir istilacı üzere kıymetlendiriyor ve o denli tanımlıyor.
Ardından bu ‘istilacının’ bedene her girişinde bağışıklık sistemi süratli bir biçimde onu tanıyarak temelde ‘vücuttan atma çabası’ diyebileceğimiz kimi tepkilere niye oluyor. Ama kimi durumlarda bu tepkilerin yanında alerjik şok olarak bilinen anafilaksi yaşanabiliyor.
Anafilaksi anında bağışıklık sistemi ansızın salgıladığı kimyasallarla bedende bir dizi değişikliğe niye oluyor. Tansiyon düşüyor, teneffüs yolları daralıyor ve bununla birlikte ciltte şişme, kızarıklık üzere tepkiler ortaya çıkıyor. Nefes almak güçleşiyor, bedende oksijen deveranı zorlaşıyor. çok tehlikeli olan bu durum, mevtle sonuçlanabiliyor…
Alerjen bir besini tüketen bireylerde daha yaygın olarak ciltte kızarıklık, şişlik, nefes alamama, hapşırma, burunda akıntı, ishal, bulantı, kusma, midede şişkinlik, hazımsızlık, gözlerde sulanma, ciltte egzama, kurdeşen, astım üzere tesirler görülüyor.
Bu tesirler alerjenin bedene giriş yoluna nazaran şekillenebiliyor. Besin alerjileri daha ağır mide ve bağırsak problemlerine niye olurken polen alerjisi üzere alerjiler burun, göz ve boğazda daha tesirli oluyor.
en çok neye alerjimiz var?
Dünya genelinde en yaygın besin alerjileri şöyle;
Eldeki datalarla daima artışı tespit eden araştırmacılar da bu soruyu sorup çokça karşılık aramışlar doğal ki. Ne yazık ki ”niçini %100 budur” diyebileceğimiz tek bir yanıt yok.
Fakat araştırmalardan elde edilen sonuçlar kimi genel bilgilere ulaşmamızı sağlıyor. University College London’dan tıbbi mikrobiyoloji profesörü Graham Rook, besin alerjisinin hakikaten de ’emsalsiz bir biçimde’ arttığını; niçinlerinden birinin ise yeni hayat üslubumuz olduğunu söylüyor. Şehirli çağdaş insan, daha fazla alerjiye sahip…
Şöyle ki, Rook’a bakılırsa eskisi üzere tabiat ile iç içe olmayan beşerler olarak mikrobiyotamız değişiyor. Bu da vücudumuzun daha az mikroorganizmayla tanışabildiği, doğada olsa tanıyıp refleks geliştirebileceği bir epeyce mikroorganizmayı ise hiç tanımadığı manasına geliyor.
Mikrobiyota ile alerji içindeki kontağa dair bu durum birtakım datalarla de destekleniyor. Örneğin sezeryan doğum ile dünyaya gelen bebeklerde alerji olağan doğumla dünyaya gelen bebeklerden daha sık görülüyor. Bu durumun ise bebeğin doğum kanalından çıkarken bedenine alacağı birtakım yararlı bakterilerle sezeryan sebebiyle hiç tanışmamış bulunmasına bağlanabileceği düşünülüyor.
Aynı biçimde antibiyotik kullanım ölçüsüyle alerji görülme oranları içindeki bir temas da tıpkı duruma işaret ediyor. Daha hayli antibiyotik kullanan çocuklarda alerji oranları daha yüksek çıkıyor. Antibiyotik kullanmasın bağırsaklardaki bakteri florasına ziyan vererek yararlı bakterileri ortadan kaldırıyor. aslına bakarsan bu üzere sebeplerle bilinçsiz antibiyotik kullanılmaması gerektiği sık sık söyleniyor…
Bir öbür münasebet olarak ise D vitamini üzerinde duruluyor. Giderek daha az dış yerde vakit geçiren ve D vitaminini daha az almaya başlayan modern insanın bağışıklık sisteminin bundan etkilenip alerjenlere daha açık hale gelmiş olabileceği görüşünü destekleyen birtakım araştırmalar var.
Ancak bu mevzuda da tek bir noktada fikir birliğine varılmış değil. Zira kimi araştırmalar ise doğum daha sonrası D vitamini oranının daha yüksek olduğu bebeklerde alerji oranlarının da arttığını gösteriyor. Uzmanlar, D vitamininin azının da fazlasının da alerji ile ilişkili olabileceğini söylüyor.
Bilim insanları, ölümcül sonuçları dahi olabilen alerjilerin daha uygun anlaşılması gerektiğine dikkat çekiyor. niçinlerine yönelik araştırmaların ise devam edeceği vurgulanıyor.
Alerjiyle ilgili en dikkat çeken konulardan biri ise alerjisi olan insan sayısının ve alerjiye niye olan besinlerin çeşitliliğinin daima artıyor oluşu.
Hem ülkemizde tıpkı vakitte dünyada alerji oranı daima artıyor
Dünya genelinde alerjisi olan insanların nüfusa oranının geçtiğimiz yaklaşık 50 yılda iki katına çıktığına yönelik çalışmalar var; üstelik alerjisi olan insan sayısının bilinen sayının 3-4 katı olduğu düşünülüyor.
Türkiye’de de durum farklı değil. Türkiye Ulusal Alerji ve Klinik İmmünoloji Derneği Lideri Prof. Dr. Bülent Şekerel, Türkiye’de alerji görülme sıklığının son 10 yılda iki kat arttığını söylüyor.
Konu üzerine bir hayli farklı araştırma yürütülüyor ve niçin eskisine bakılırsa daha fazla alerji sahibi olduğumuzu anlamaya çalışıyoruz. Lakin tek bir münasebete işaret etmek mümkün değil. Farklı araştırmalar, alerjilerle ilgili değişik niçinleri ortaya çıkarıyor.
özetlemek gerekirse alerjiyi anlayalım: nedir, yol açar?
Alerji testi yapılmış bir hasta
Alerji aslında bağışıklık sistemimizin ‘yanlış anlaması’ diyebiliriz. Diyelim ki süte alerjiniz var. Vücudunuza süt girdiğinde, bağışıklık sisteminiz sütü ziyanlı bir istilacı üzere kıymetlendiriyor ve o denli tanımlıyor.
Ardından bu ‘istilacının’ bedene her girişinde bağışıklık sistemi süratli bir biçimde onu tanıyarak temelde ‘vücuttan atma çabası’ diyebileceğimiz kimi tepkilere niye oluyor. Ama kimi durumlarda bu tepkilerin yanında alerjik şok olarak bilinen anafilaksi yaşanabiliyor.
Anafilaksi anında bağışıklık sistemi ansızın salgıladığı kimyasallarla bedende bir dizi değişikliğe niye oluyor. Tansiyon düşüyor, teneffüs yolları daralıyor ve bununla birlikte ciltte şişme, kızarıklık üzere tepkiler ortaya çıkıyor. Nefes almak güçleşiyor, bedende oksijen deveranı zorlaşıyor. çok tehlikeli olan bu durum, mevtle sonuçlanabiliyor…
Alerjen bir besini tüketen bireylerde daha yaygın olarak ciltte kızarıklık, şişlik, nefes alamama, hapşırma, burunda akıntı, ishal, bulantı, kusma, midede şişkinlik, hazımsızlık, gözlerde sulanma, ciltte egzama, kurdeşen, astım üzere tesirler görülüyor.
Bu tesirler alerjenin bedene giriş yoluna nazaran şekillenebiliyor. Besin alerjileri daha ağır mide ve bağırsak problemlerine niye olurken polen alerjisi üzere alerjiler burun, göz ve boğazda daha tesirli oluyor.
en çok neye alerjimiz var?
Dünya genelinde en yaygın besin alerjileri şöyle;
- İnek sütü
- Yumurta
- Balık
- Yer fıstığı
- Kuruyemişler (fındık, ceviz, antep fıstığı, vb)
- Kabuklu deniz ürünleri
- Soya
- Buğday
- Bakliyatlar
- Susam
Eldeki datalarla daima artışı tespit eden araştırmacılar da bu soruyu sorup çokça karşılık aramışlar doğal ki. Ne yazık ki ”niçini %100 budur” diyebileceğimiz tek bir yanıt yok.
Fakat araştırmalardan elde edilen sonuçlar kimi genel bilgilere ulaşmamızı sağlıyor. University College London’dan tıbbi mikrobiyoloji profesörü Graham Rook, besin alerjisinin hakikaten de ’emsalsiz bir biçimde’ arttığını; niçinlerinden birinin ise yeni hayat üslubumuz olduğunu söylüyor. Şehirli çağdaş insan, daha fazla alerjiye sahip…
Şöyle ki, Rook’a bakılırsa eskisi üzere tabiat ile iç içe olmayan beşerler olarak mikrobiyotamız değişiyor. Bu da vücudumuzun daha az mikroorganizmayla tanışabildiği, doğada olsa tanıyıp refleks geliştirebileceği bir epeyce mikroorganizmayı ise hiç tanımadığı manasına geliyor.
Mikrobiyota ile alerji içindeki kontağa dair bu durum birtakım datalarla de destekleniyor. Örneğin sezeryan doğum ile dünyaya gelen bebeklerde alerji olağan doğumla dünyaya gelen bebeklerden daha sık görülüyor. Bu durumun ise bebeğin doğum kanalından çıkarken bedenine alacağı birtakım yararlı bakterilerle sezeryan sebebiyle hiç tanışmamış bulunmasına bağlanabileceği düşünülüyor.
Aynı biçimde antibiyotik kullanım ölçüsüyle alerji görülme oranları içindeki bir temas da tıpkı duruma işaret ediyor. Daha hayli antibiyotik kullanan çocuklarda alerji oranları daha yüksek çıkıyor. Antibiyotik kullanmasın bağırsaklardaki bakteri florasına ziyan vererek yararlı bakterileri ortadan kaldırıyor. aslına bakarsan bu üzere sebeplerle bilinçsiz antibiyotik kullanılmaması gerektiği sık sık söyleniyor…
Bir öbür münasebet olarak ise D vitamini üzerinde duruluyor. Giderek daha az dış yerde vakit geçiren ve D vitaminini daha az almaya başlayan modern insanın bağışıklık sisteminin bundan etkilenip alerjenlere daha açık hale gelmiş olabileceği görüşünü destekleyen birtakım araştırmalar var.
Ancak bu mevzuda da tek bir noktada fikir birliğine varılmış değil. Zira kimi araştırmalar ise doğum daha sonrası D vitamini oranının daha yüksek olduğu bebeklerde alerji oranlarının da arttığını gösteriyor. Uzmanlar, D vitamininin azının da fazlasının da alerji ile ilişkili olabileceğini söylüyor.
Bilim insanları, ölümcül sonuçları dahi olabilen alerjilerin daha uygun anlaşılması gerektiğine dikkat çekiyor. niçinlerine yönelik araştırmaların ise devam edeceği vurgulanıyor.
- Kaynaklar: Türkiye Alerji ve Klinik İmmünoloji Derneği, American Academy of Otolaryngic Allergy/Dr. Robert H. Oliver, Johns Hopkins Medicine, National Health Service UK, Scientific American, The Epidemiology of Food Allergy in the Küresel Context, Global Trends in Anaphylaxis Epidemiology and Clinical Implications, Natasha Allergy Research Foundation, BBC Future