ahmetbeyler
New member
İçinde yaşadığımız dünya, en sıradan tarifiyle oldukça karmaşık. İnsanlık olarak gördüğümüz şeyleri anlamlandırmaya çalışırken aslında gördüğümüzden epeyce daha büyük ve epeyce daha küçük şeyler olduğunu keşfettik; örneğin cihan, örneğin atom. Atomu senelerca unsurun en küçük yapı taşı olarak bildik lakin fark ettik ki atomaltı parçacıklar ismi verilen ve atomu oluşturan daha bir hayli husus var.
Atomu oluşturan birtakım atomaltı parçacıkları biliyor ve yakından tanıyoruz. Fakat kimileri, işin uzmanı bilim insanları tarafınca bile tam olarak keşfedilmiş durumda değil. Sonuçta bahsetmiş olduğumiz hususlar gözle görülmediği üzere özel mikroskoplarla bile güç tespit edilen tipten. Gelin atomaltı parçacıklar nelerdir, çeşitleri nelerdir biraz daha yakından inceleyelim ve bu minnacık unsurları kimin keşfettiğini bakılırsalim.
Atomaltı parçacıklar nedir?
Atomdan fazlaca daha küçük olan ve atomu oluşturan hususlar, atomaltı parçacıklar olarak isimlendirilmişlerdir. Atomaltı parçacıklar kendi kendine yeten ve güç sahibi olabilen hususlardır. Hususun temel bileşenleri olan atomaltı parçacıklar, temel bileşenler olarak da isimlendirilir.
Atomaltı parçacık özellikleri ve cinsleri:
Atomaltı parçacıkları lakin günümüzde yapılan deneyler yardımıyla tam olarak keşfediyor olsak da bu küçük hususlardan bahseden birinci bireyler binlerce yıl evvel hayatış Yunan filozoflar Leucippus ve öğrencisi Demokritos’tur. Hususun küçük ve parçalanamaz kesimlerden oluştuğunu sav etmişlerdir.
Atom ve atomaltı parçacıklarla ilgili en değerli çalışmaları ise 19. yüzyılın başında İngiliz kimyager John Dalton yapmış ve atom teorisini ortaya atmıştır. 1896’da Fransız fizikçi Henri Becquerel radyoaktiviteyi keşfetmesi bu çalışmaları hızlandırmıştır. Sadece bir yıl daha sonra İngiliz fizikçi JJ Thomson elektronu keşfetmiştir.
İngiliz fizikçi Ernest Rutherford tarafınca ortaya atılan atom modeli, atom hakkında yapılan çalışmaları bir adım ileri taşımıştır. Danimarkalı teorisyen Niels Bohr ise ortaya koyduğu atom modeli ile hem atom birebir vakitte atomaltı çalışmalar için yeni bir bölümün başlamış olduğunu herkese gösterdi.
Atomaltı parçacıkların kıymeti:
Atomaltı parçacıklar o denli ortaya dolaşan minik unsurlardan hayli daha fazlasıdır. İki temel misyonları vardır; kozmosun temel yapı taşı olmak ve her şeyi birbirine bağlamak. Bu iki temel nazaranvi yapan iki farklı atomaltı parçacık tipi olsa da elbet onları birbirinden kesin olarak ayırmak hakikat olmaz. Kimi benzerlikleri vardır.
İki atomaltı parçacık tipi uzunluk olarak neredeyse birebirdir. Kesin olmasa da bir atomun 10 üzeri eksi 10 metre olduğunu düşünürsek atomaltı parçacıkların ortalama uzunluğunu hayal etmek bile oldukça sıkıntı olacaktır. Yani bu minnacık unsurlar her yerde dolanıyor ve kozmosu var etmekle kalmıyor, hem de her şeyin bir ortada kalmasını sağlıyorlar.
Kuantum mekaniği ve atomaltı parçacıklar:
Bilim insanları, 1920’li senelerda atomu ve hareketlerini fazlaca daha âlâ anlamak için kuantum mekaniğini geliştirdiler. Tıpkı senelerda atom yapısının kuantum mekaniği incelemesinde atomun açısal momentumu ile ilgili üç farklı kuantum sayısı ortaya çıkar. Bunun sebebi, elektron hareketlerini belirleyen üç bağımsız ve değişken parametre olmasıdır.
iki Hollandalı fizikçi olan Samuel Goudsmit ve George Uhlenbeck, birkaç yıl daha sonra çekirdeğin de ötesinde bir dış kıymetli elektrona sahip sodyum üzere bir unsur olmasını gerektiğini fark ettiler. Yani dördüncü bir kuantum sayısı olması gerekiyordu. Yapılan hesaplar kararı bu hususların dönen elektrik yükleri üzere hareket edeceği öngörüldü.
Elektrik yükü üzere hareket etmesi demek, manyetik alan demektir. Bu noktada spin bağlantılı kuantum sayısının iki muhtemel bedeli olacağı görüldü. Bugün artık biliyoruz ki spin kavramı, tüm atomaltı parçacıklar için eşsiz bir özelliktir. Spin, iki ana kümeye ayrılır ve biribirini etkileyen özellikler taşırlar.
Atomdan küçük olup atomu oluşturan hususlar yani atomaltı parçacıklar nedir, çeşitleri nelerdir, kim keşfetmiştir üzere merak edilen soruları yanıtladık ve husus hakkında bilmeniz gereken ayrıntılardan bahsettik. Bir şeyler biliyor bile olsak atomaltı parçacıklar büyük oranda gizemini koruyor.
Atomu oluşturan birtakım atomaltı parçacıkları biliyor ve yakından tanıyoruz. Fakat kimileri, işin uzmanı bilim insanları tarafınca bile tam olarak keşfedilmiş durumda değil. Sonuçta bahsetmiş olduğumiz hususlar gözle görülmediği üzere özel mikroskoplarla bile güç tespit edilen tipten. Gelin atomaltı parçacıklar nelerdir, çeşitleri nelerdir biraz daha yakından inceleyelim ve bu minnacık unsurları kimin keşfettiğini bakılırsalim.
Atomaltı parçacıklar nedir?
Atomdan fazlaca daha küçük olan ve atomu oluşturan hususlar, atomaltı parçacıklar olarak isimlendirilmişlerdir. Atomaltı parçacıklar kendi kendine yeten ve güç sahibi olabilen hususlardır. Hususun temel bileşenleri olan atomaltı parçacıklar, temel bileşenler olarak da isimlendirilir.
Atomaltı parçacık özellikleri ve cinsleri:
- Atomaltı parçacıklar leptonlar ve kuarklar olmak üzere iki ayrılırlar.
- Öteki unsurlardan oluşmamışlardır. Yani atomaltı unsurların alt hususları yoktur.
- Elektron bir leptondur.
- Lepton, Yunanca’da yavaşça parçacık manasına gelmektedir.
- Kuark ismini İrlandalı müellif James Joyce’dan almıştır.
- Bilinen altı kuark çeşidi vardır.
- Proton ve nötrondan oluşan nükleondan çekirdek meydana gelmiştir.
- Elektronun ve çekirdeğin ortasında bulunan nükleon kararlıdır.
- Çekirdeğin ortasında baryonlar ve mezonlar bulunmaktadır.
- Baryonlar ağır, mezonlar ise orta ağırdır.
- Baryonlara ve mezonlara hadronlar ismi verilir.
- Hadronlar, Yunanca’da güçlü parçacık manasına gelmektedir.
- Baryonlar üç kuarktan oluşur.
- Mezonlar bir kuark ve bir antikuarktan oluşur.
- Nötron da, proton da UDD kuarklarından meydana gelmiştir.
- Hadronlar kuarklardan meydana gelir.
- Mezon alışverişi yapan hadron kararlıdır.
- Kuvvet yardımıyla çekirdek parçalanmaz.
- Hadronlar Hideki Yukova tarafınca keşfedilmiştir.
- Nötrinolar leptondur.
- Nötrinolar yüksüzdür ya da epey hafifçetir.
- Bozunma ve etkileşim kararı nötrino ortaya çıkar.
- Kainatta fazlaca fazla nötrino vardır lakin öbür unsurlarla epey az etkileşime girerler.
- Yapısı çabucak hemen tam olarak keşfedilmemiş foton, bozon, mezon, fermiyon, baryon ve graviton üzere bir fazlaca atomaltı parçacık vardır.
Atomaltı parçacıkları lakin günümüzde yapılan deneyler yardımıyla tam olarak keşfediyor olsak da bu küçük hususlardan bahseden birinci bireyler binlerce yıl evvel hayatış Yunan filozoflar Leucippus ve öğrencisi Demokritos’tur. Hususun küçük ve parçalanamaz kesimlerden oluştuğunu sav etmişlerdir.
Atom ve atomaltı parçacıklarla ilgili en değerli çalışmaları ise 19. yüzyılın başında İngiliz kimyager John Dalton yapmış ve atom teorisini ortaya atmıştır. 1896’da Fransız fizikçi Henri Becquerel radyoaktiviteyi keşfetmesi bu çalışmaları hızlandırmıştır. Sadece bir yıl daha sonra İngiliz fizikçi JJ Thomson elektronu keşfetmiştir.
İngiliz fizikçi Ernest Rutherford tarafınca ortaya atılan atom modeli, atom hakkında yapılan çalışmaları bir adım ileri taşımıştır. Danimarkalı teorisyen Niels Bohr ise ortaya koyduğu atom modeli ile hem atom birebir vakitte atomaltı çalışmalar için yeni bir bölümün başlamış olduğunu herkese gösterdi.
Atomaltı parçacıkların kıymeti:
Atomaltı parçacıklar o denli ortaya dolaşan minik unsurlardan hayli daha fazlasıdır. İki temel misyonları vardır; kozmosun temel yapı taşı olmak ve her şeyi birbirine bağlamak. Bu iki temel nazaranvi yapan iki farklı atomaltı parçacık tipi olsa da elbet onları birbirinden kesin olarak ayırmak hakikat olmaz. Kimi benzerlikleri vardır.
İki atomaltı parçacık tipi uzunluk olarak neredeyse birebirdir. Kesin olmasa da bir atomun 10 üzeri eksi 10 metre olduğunu düşünürsek atomaltı parçacıkların ortalama uzunluğunu hayal etmek bile oldukça sıkıntı olacaktır. Yani bu minnacık unsurlar her yerde dolanıyor ve kozmosu var etmekle kalmıyor, hem de her şeyin bir ortada kalmasını sağlıyorlar.
Kuantum mekaniği ve atomaltı parçacıklar:
Bilim insanları, 1920’li senelerda atomu ve hareketlerini fazlaca daha âlâ anlamak için kuantum mekaniğini geliştirdiler. Tıpkı senelerda atom yapısının kuantum mekaniği incelemesinde atomun açısal momentumu ile ilgili üç farklı kuantum sayısı ortaya çıkar. Bunun sebebi, elektron hareketlerini belirleyen üç bağımsız ve değişken parametre olmasıdır.
iki Hollandalı fizikçi olan Samuel Goudsmit ve George Uhlenbeck, birkaç yıl daha sonra çekirdeğin de ötesinde bir dış kıymetli elektrona sahip sodyum üzere bir unsur olmasını gerektiğini fark ettiler. Yani dördüncü bir kuantum sayısı olması gerekiyordu. Yapılan hesaplar kararı bu hususların dönen elektrik yükleri üzere hareket edeceği öngörüldü.
Elektrik yükü üzere hareket etmesi demek, manyetik alan demektir. Bu noktada spin bağlantılı kuantum sayısının iki muhtemel bedeli olacağı görüldü. Bugün artık biliyoruz ki spin kavramı, tüm atomaltı parçacıklar için eşsiz bir özelliktir. Spin, iki ana kümeye ayrılır ve biribirini etkileyen özellikler taşırlar.
Atomdan küçük olup atomu oluşturan hususlar yani atomaltı parçacıklar nedir, çeşitleri nelerdir, kim keşfetmiştir üzere merak edilen soruları yanıtladık ve husus hakkında bilmeniz gereken ayrıntılardan bahsettik. Bir şeyler biliyor bile olsak atomaltı parçacıklar büyük oranda gizemini koruyor.