ahmetbeyler
New member
Birçok çocuğa “Büyüdüğünde ne olacaksın?“ diye sorduğumuzda aldığımız karşılık “Astronot”çeşit. Uzayın derinliklerinde keşfe çıkma fırsatı sunan bu meslek, hiç elbet bir çocuk olarak birçoğumuzun hayallerini süslemiştir. Fakat takdir edersiniz ki astronotluk, hem de dünyanın en güç mesleklerinden de birisidir. O denli ki bu meslek, birden fazla vakit işinizi özel ömrünüzden önde tutmanızı ve kendinizden çok fazla şey vermenizi talep eder.
Lakin astronotluğun getirdiği zorluklar yalnızca bunlarla hudutlu değildir. Çok uzun müddet alışmış olduğunuz Dünya atmosferinden farklı bir ortamda bulunmanın, pekala doğal bedeninizde sebep olacağı kimi sonuçları da vardır. Yeni bir araştırmaya nazaran astronotların Dünya’ya döndükten aylar daha sonrasında bile beyinlerinde besbelli değişiklikler olması da bu sonuçlardan birisidir.
Uzaya birinci sefer çıkan astronotların beyinlerinde büyük değişimler meydana geliyor
Beynimizden geçen kan damarlarını çevreleyen alanlara odaklanarak, mikro yerçekiminin biyolojimiz üstündeki çarpıtma tesirine ait yapılan en son değerlendirmelere göre astronotlar, misyonlar içinde kaygı verici değişikliklere maruz kalıyor.
ABD’nin dört bir yanından araştırmacılar, 15 astronotun beyinlerinin, Milletlerarası Uzay İstasyonuna gitmedilk öncesine ve dönüşlerinden altı ay daha sonrasına ilişkin bir dizi manyetik rezonans imajı (MRI) taramasını karşılaştırdı. Sıvıların istikrarını kolaylaştırdığı düşünülen beyin dokusundaki boşluklar olan perivasküler boşlukların boyutlarını dikkatlice pahalandırmak için algoritmalar kullanan grup; yörüngede geçirilen vaktin, en azından birinci defa uzaya çıkanların beyin damar yolları üzerinde derin bir tesiri olduğunu tespit etti.
Kıdemli astronotların beyin taramalarında ise hayli büyük değişiklikler bulunmuyor
Öte yandan incelenen kıdemli astronotların perivasküler boşluklarının boyutlarının, nazaranvdilk evvel alınan iki taramada ve daha sonrasında alınan dört taramada birbirinden hayli farklı olmadığı ortaya çıktı. Oregon Sıhhat ve Bilim Üniversitesi nöroloğu Juan Piantino, bu duruma, tecrübeli astronotların bir tıp ‘homeostaziye’ uğramış olabileceğini, yani bedenin çevresel farklılıklara ahenk sağlamak gayesiyle değişime uğrayarak istikrar durumuna ulaşmış olabileceğini söyleyerek açıklama getiriyor.
Sabit yerçekimi olmadığında beynin nasıl bozulduğu hakkında aslına bakarsan bildiklerimiz göz önüne alındığında, aslında bu bulgular o kadar da şaşırtan olmayabilir. Beyin dokuları ve sıvı hacimleri üzerine yapılan evvelki çalışmalarda, uzaya gerçekleştirilen bir seyahatten daha sonra iyileşmelerinin yavaş olduğu; hatta birtakım değişikliklerin bir yıl yahut daha uzun mühlet devam ettiği tespit edilmişti.
Uzaya çıkan astronotların beyinleri, yeni bir tıp ‘normal’e adapte oluyor
Mevcut durumda astronotlar, hayli nadiren ömürleri boyunca uzaya birkaç seyahatten fazlasını yaparlar ve ekseriyetle bir seferde yaklaşık altı ay boyunca uzayda kalırlar. Lakin uzay biliminde son senelerda yaşanan gelişmelerle uzay sanayisinin giderek daha ticari bir hale gelmesi, bu durumun değişebileceği manasına geliyor. Bu noktada ise yinelanan seyahatlerin ziyanlı olup olmadığının ve uzaya gerçekleştirilen birinci seyahatte astronotların beyinlerinde meydana gelen değişikliklerin onları süreksiz olarak yeni bir tıp ‘normal’e adapte edip etmediğinin anlaşılması pek büyük bir değer arz ediyor.
Kelam konusu genişlemiş perivasküler boşluklar olsa bile, bu değişikliğin rastgele bir kayda bedel sıhhat riskine yol açıp açmadığı çabucak hemen tam olarak bilinmiyor. Mikro yerçekiminin beyin omurilik sıvısının sirkülasyonu üzerinde rastgele bir tesiri olup olmadığını, kanal ağlarının yollarındaki değişikliklerin kıymetli olup olmadığını söylemek için çabucak hemen epey erken. Ve araştırmacıların elinde hayli daha fazla kıdemli astronot örneği olana kadar da bu durum gizemini muhafazaya devam edecek üzere görünüyor.
Fakat var iseyımsal olarak konuşacak olursak, beyindeki bu kanalların verimli bir biçimde çalışmaması durumunda, beyinde yıkıcı malzemelerin birikmesi kelam konusu olabilir ve bu da kişinin -bu durumda astronotların- potansiyel olarak Alzheimer üzere nörodejeneratif bozukluklar geliştirmesine katkıda bulunabilir.
Lakin astronotluğun getirdiği zorluklar yalnızca bunlarla hudutlu değildir. Çok uzun müddet alışmış olduğunuz Dünya atmosferinden farklı bir ortamda bulunmanın, pekala doğal bedeninizde sebep olacağı kimi sonuçları da vardır. Yeni bir araştırmaya nazaran astronotların Dünya’ya döndükten aylar daha sonrasında bile beyinlerinde besbelli değişiklikler olması da bu sonuçlardan birisidir.
Uzaya birinci sefer çıkan astronotların beyinlerinde büyük değişimler meydana geliyor
Beynimizden geçen kan damarlarını çevreleyen alanlara odaklanarak, mikro yerçekiminin biyolojimiz üstündeki çarpıtma tesirine ait yapılan en son değerlendirmelere göre astronotlar, misyonlar içinde kaygı verici değişikliklere maruz kalıyor.
ABD’nin dört bir yanından araştırmacılar, 15 astronotun beyinlerinin, Milletlerarası Uzay İstasyonuna gitmedilk öncesine ve dönüşlerinden altı ay daha sonrasına ilişkin bir dizi manyetik rezonans imajı (MRI) taramasını karşılaştırdı. Sıvıların istikrarını kolaylaştırdığı düşünülen beyin dokusundaki boşluklar olan perivasküler boşlukların boyutlarını dikkatlice pahalandırmak için algoritmalar kullanan grup; yörüngede geçirilen vaktin, en azından birinci defa uzaya çıkanların beyin damar yolları üzerinde derin bir tesiri olduğunu tespit etti.
Kıdemli astronotların beyin taramalarında ise hayli büyük değişiklikler bulunmuyor
Öte yandan incelenen kıdemli astronotların perivasküler boşluklarının boyutlarının, nazaranvdilk evvel alınan iki taramada ve daha sonrasında alınan dört taramada birbirinden hayli farklı olmadığı ortaya çıktı. Oregon Sıhhat ve Bilim Üniversitesi nöroloğu Juan Piantino, bu duruma, tecrübeli astronotların bir tıp ‘homeostaziye’ uğramış olabileceğini, yani bedenin çevresel farklılıklara ahenk sağlamak gayesiyle değişime uğrayarak istikrar durumuna ulaşmış olabileceğini söyleyerek açıklama getiriyor.
Sabit yerçekimi olmadığında beynin nasıl bozulduğu hakkında aslına bakarsan bildiklerimiz göz önüne alındığında, aslında bu bulgular o kadar da şaşırtan olmayabilir. Beyin dokuları ve sıvı hacimleri üzerine yapılan evvelki çalışmalarda, uzaya gerçekleştirilen bir seyahatten daha sonra iyileşmelerinin yavaş olduğu; hatta birtakım değişikliklerin bir yıl yahut daha uzun mühlet devam ettiği tespit edilmişti.
Uzaya çıkan astronotların beyinleri, yeni bir tıp ‘normal’e adapte oluyor
Mevcut durumda astronotlar, hayli nadiren ömürleri boyunca uzaya birkaç seyahatten fazlasını yaparlar ve ekseriyetle bir seferde yaklaşık altı ay boyunca uzayda kalırlar. Lakin uzay biliminde son senelerda yaşanan gelişmelerle uzay sanayisinin giderek daha ticari bir hale gelmesi, bu durumun değişebileceği manasına geliyor. Bu noktada ise yinelanan seyahatlerin ziyanlı olup olmadığının ve uzaya gerçekleştirilen birinci seyahatte astronotların beyinlerinde meydana gelen değişikliklerin onları süreksiz olarak yeni bir tıp ‘normal’e adapte edip etmediğinin anlaşılması pek büyük bir değer arz ediyor.
Kelam konusu genişlemiş perivasküler boşluklar olsa bile, bu değişikliğin rastgele bir kayda bedel sıhhat riskine yol açıp açmadığı çabucak hemen tam olarak bilinmiyor. Mikro yerçekiminin beyin omurilik sıvısının sirkülasyonu üzerinde rastgele bir tesiri olup olmadığını, kanal ağlarının yollarındaki değişikliklerin kıymetli olup olmadığını söylemek için çabucak hemen epey erken. Ve araştırmacıların elinde hayli daha fazla kıdemli astronot örneği olana kadar da bu durum gizemini muhafazaya devam edecek üzere görünüyor.
Fakat var iseyımsal olarak konuşacak olursak, beyindeki bu kanalların verimli bir biçimde çalışmaması durumunda, beyinde yıkıcı malzemelerin birikmesi kelam konusu olabilir ve bu da kişinin -bu durumda astronotların- potansiyel olarak Alzheimer üzere nörodejeneratif bozukluklar geliştirmesine katkıda bulunabilir.